Radkowice (powiat kielecki)

Radkowice
wieś
Ilustracja
(c) Paweł Marynowski / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0

Przystanek kolejowy Radkowice
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

kielecki

Gmina

Chęciny

Liczba ludności (2020)

652[1]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-060[2]

Tablice rejestracyjne

TKI

SIMC

0234382[3]

Położenie na mapie gminy Chęciny
Mapa konturowa gminy Chęciny, po prawej znajduje się punkt z opisem „Radkowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Radkowice”
Położenie na mapie powiatu kieleckiego
Mapa konturowa powiatu kieleckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Radkowice”
Ziemia50°47′25″N 20°29′32″E/50,790278 20,492222

Radkowicewieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Chęciny[4][3].

W Królestwie Polskim istniała gmina Radkowice.

Radkowice to wieś o powierzchni 4,72 km² o ok. 600 liczbie mieszkańców. Spoczywają w południowo-zachodniej części Gór Świętokrzyskich, nad rzeką Bobrzą. Są położone około 3 km od Chęcin i ok. 16 km od Kielc. Sąsiadują z wsiami: Bolechowice, Starochęciny, Przymiarki, Lipowica, Brzeziny. Przez wieś przebiega główna droga w kierunku Tarnowa.

Pod względem położenia geograficznego Radkowice leżą na terenie tzw. subregionu chęcińskiego, ograniczonego od północy Pasmem Posłowickim i Pasmem Zgórskim zaś od południa rzekami Białą i Czarną Nidą. Na zachodzie granice tego obszaru wyznacza dolina Łososiny i Wiernej rzeki na wschodzie zaś droga wiodąca z Kielc przez Morawicę do Chmielnika.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Radkowice[4][3]
SIMCNazwaRodzaj
0234399Górkiczęść wsi
0234407Osicówkaczęść wsi

Historia

Radkowice legitymują się wczesnopiastowskim rodowodem. Nazwa wsi istniała już na przełomie XIII/XIV stulecia. W dokumencie z roku 1306 desygnat brzmiał Rachconici. Od momentu powstania była to wieś książęca, a od 1320 roku królewska. Wchodziła więc w skład chęcińskiego starostwa grodowego. W niej znajdował się folwark. Obok niego były i gospodarstwa kmiece. W roku 1564 żyło tu dziesięć rodzin Kmiecych i jedna zagrodnicza. Liczba mieszkańców wzrosła dopiero u schyłku istnienia I Rzeczypospolitej. W roku 1789 uprawiało tu ziemię prawie 30 kmieci i 1 zagrodnik. Z tego przeglądu historycznego wynika, że była to osada, której mieszkańcy utrzymywali się głównie z uprawy roli i hodowli. Po uwłaszczeniu w roku 1864 folwark radkowicki został zlikwidowany. Wzrost liczby mieszkańców i rozdrobnienie gospodarstw stwarzało wiele problemów, zwłaszcza bytowych. Wówczas to wielu radkowiczan zajmowało się wyrobem koszy wiklinowych, półkoszków do wozów, a inni podejmowali decyzję wyjazdu za pracą do Niemiec.

W 1914 roku pięciu mieszkańców Radkowic zaciągnęło się do Legionów, angażując się w walkę o wolność Polski.

W okresie międzywojennym w 1936 roku zbudowano drogę bitą.

Przed wybuchem wojny zgodnie z nakazem mieszkańcy udali się do wojska. Ogółem w kampanii wrześniowej wzięło udział ok. 13 radkowiczan. Okupacyjną zmorą były kontyngenty. Jednak dzięki sprytowi ówczesnego sołtysa chłopi radkowiccy dawali sobie radę. Zaległości cywilizacyjne zaczęto odrabiać we wsi dopiero u schyłku lat pięćdziesiątych. Na przełomie 1961–1962 zelektryfikowano wieś, następnie w 1969 roku zmodernizowano drogę, a w trzy lata później położono na niej asfalt. Dość dynamiczny rozwój budownictwa nastąpił w latach 1974–1979. Wtedy wzniesiono wiele domów murowanych i poprawił się stan estetyczny wsi przez założenie kwietników oraz utrzymanie czystości i porządku.

W roku 1980 we wsi było 11 domów, 23 gospodarzy włodarzyło na obszarze 5 do 10 hektarów. Gospodarstwa zatem były niezbyt duże. Stąd też wielu radkowiczan podejmowało pracę poza rolnictwem.

Za sprawą kilku działaczy wiejskich w roku 1970 została zbudowana remiza strażacka.

Szkoła znajduje się w centrum wsi Radkowice. Została ona założona w 1862 r. Jej pierwszym nauczycielem był Ludwik Kanarkiewicz. Pierwotny budynek szkolny został wybudowany w 1938 roku. W czasie wojny odbywało się tajne nauczanie, które prowadzili Maria Zychowicz i Stanisław Kubiś. Budynek szkolny został wybudowany w latach 1959–1960. Uruchomienie w roku 1974 Gminnej Szkoły Zbiorczej w Chęcinach wpłynęło negatywnie na pracę szkoły. Od roku 1977/78 ośmioklasowa Szkoła Podstawowa w Radkowicach została przekształcona w czteroklasową. W 1999 roku szkoła została rozbudowana. Po reformie oświatowej szkoła stała się sześcioklasową z oddziałem zerowym.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 12 [dostęp 2022-03-12]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1055 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c GUS. Rejestr TERYT
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

Bibliografia

  • W królewskich Chęcinach. Monografia historyczno-gospodarcza miasta i gminy Chęciny, E. Kosik, R. Nadgowski (red.), Kielce 1996.

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Radkowice - Train stop 01.jpg
(c) Paweł Marynowski / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0
Przystanek kolejowy Radkowice.
Kielce County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kielce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.08 N
  • S: 50.52 N
  • W: 20.08 E
  • E: 21.21 E