Raziaszczij (1902)

Raziaszczij (Разящий)
Ilustracja
„Raziaszczij” w 1904 r.
Klasaniszczyciel
TypSokoł
Historia
StoczniaZakłady Iżorskie, Kołpino / Port Artur
Położenie stępki1901 / 1902
Wodowanie10 grudnia 1902
 Carska MW
Nazwa„Drozd” → „Raziaszczij” (od 1902)
Wejście do służbywrzesień 1903
Los okrętusamozatopiony 2 stycznia 1905
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćnormalna: 220 ton
pełna: 240 t
Długość57,91 metra
Szerokość5,64 m
Zanurzenie2,29 m
Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania
4 kotły Yarrow
moc 3800 KM
2 śruby
Prędkość26,5-27,5 węzła
Zasięg450-660 Mm przy prędkości 13 węzłów
Uzbrojenie
1 działo 75 mm
3 działka kal. 47 mm (3 x I)
Wyrzutnie torpedowe2 x 381 mm (2 x I)
Załoga51-58

Raziaszczij (Разящий)rosyjski niszczyciel z początku XX wieku i wojny rosyjsko-japońskiej, jedna z 27 jednostek typu Sokoł. Okręt został zwodowany 10 grudnia 1902 roku w Port Artur, a do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego wszedł we wrześniu 1903 roku, w składzie Eskadry Oceanu Spokojnego. Jednostka została samozatopiona w styczniu 1905 roku w Port Artur, by uniknąć przejęcia przez Japończyków.

Projekt i budowa

„Raziaszczij” był jednym z kilkudziesięciu niszczycieli typu Sokoł, który został wykonany przez rodzimy przemysł okrętowy na wzór zbudowanego w Wielkiej Brytanii prototypu – „Sokoła[1]. Jednostka z racji niewielkiej wyporności bardziej odpowiadała klasie torpedowców[1].

Budowę okrętu rozpoczęto w Zakładach Iżorskich w Kołpino, kładąc stępkę w 1901 roku[1]. Następnie okręt w częściach przewieziono do Port Artur, gdzie został zwodowany jako „Drozd” („Дрозд”) 10 grudnia 1902 roku, a do służby w Marynarce Wojennej Rosji przyjęto go we wrześniu 1903 roku, już pod nazwą „Raziaszczij”[1][a].

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był niewielkim, czterokominowym niszczycielem z taranowym dziobem[3]. Długość całkowita wykonanego ze stali niklowej kadłuba wynosiła 57,91 metra, szerokość 5,64 metra i zanurzenie 2,29 metra[4][5][b]. Wyporność normalna wynosiła 220 ton, zaś pełna 240 ton[2][5][c]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o mocy 3800 KM, do których parę dostarczały cztery kotły Yarrow[1][2]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 26,5-27,5 węzła[1][2]. Okręt mógł zabrać zapas węgla o masie 58-80 ton, co zapewniało zasięg wynoszący od 450 do 660 Mm przy prędkości 13 węzłów[1][d].

Okręt wyposażony był w dwie pojedyncze wyrzutnie torped kalibru 381 mm, umieszczone na rufie, z zapasem sześciu torped[1][4]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły: pojedyncze działo jedenastofuntowe kal. 75 mm L/48 Canet, umieszczone na platformie nad pomostem bojowym oraz trzy pojedyncze działka kal. 47 mm L/40 Hotchkiss na śródokręciu (dwa za przednim kominem i jedno między dwoma kominami rufowymi)[1][6].

Załoga okrętu liczyła od 51 do 58 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].

Służba

W momencie wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej jednostka wchodziła w skład 2. Flotylli Niszczycieli I Eskadry Oceanu Spokojnego[7][8]. Okręt został samozatopiony poprzez odpalenie głowic torped w nocy z 1 na 2 stycznia 1905 roku, by uniknąć przejęcia przez Japończyków[2][9].

Uwagi

  1. Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 stępkę okrętu położono w 1899 roku, a do służby wszedł w 1902 roku[2].
  2. Według Navypedii długość okrętu wynosiła 61 metrów[1].
  3. Według Navypedii wyporność normalna wynosiła 250 ton, zaś pełna 305 ton[1].
  4. Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 zapas węgla wynosił 60 ton[2].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l Ivan Gogin: KRECHET torpedo boats (1900-1904) (ang.). Navypedia. [dostęp 2017-11-01].
  2. a b c d e f g Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 206.
  3. Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205.
  4. a b Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205-206.
  5. a b Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 2: Bitwa pod Cuszimą. Sandomierz: 2012, s. 247.
  6. Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, s. 279.
  7. Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 1: Port Artur. Sandomierz: 2011, s. 15.
  8. T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: 1905, s. 331.
  9. Józef Wiesław Dyskant: Port Artur 1904. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1996, s. 308-309.

Bibliografia

  • T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1905. (ang.)
  • Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.)
  • Józef Wiesław Dyskant: Port Artur 1904. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1996. ISBN 83-11-08517X.
  • Ivan Gogin: KRECHET torpedo boats (1900-1904) (ang.). Navypedia. [dostęp 2017-11-01].
  • Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
  • Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 2: Bitwa pod Cuszimą. Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-56-6.
  • Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 1: Port Artur. Sandomierz: Stratus, 2011. ISBN 978-83-61421-55-9.

Media użyte na tej stronie

Naval Ensign of Russia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Razyashiy1904.jpg
Imperial Russian torpedo boat destroyer Razyashiy.