Regia Aeronautica

Rózgi liktorskie − znak Regia Aeronautica, który widniał na włoskich samolotach w latach 1926−1943 obok godła królewskiego

Regia Aeronautica (pol. „Królewskie Siły Powietrzne”) − siły powietrzne Królestwa Włoch istniejące w latach 1923−1946^[1].

Historia

Na początku XX wieku Włochy rozpoczęły prace nad bronią powietrzną. Podczas wojny włosko-tureckiej w 1911 roku osobistym dekretem drugiego księcia Aosty wysłano na front w rejonie Trypolisu ochotniczy oddział lotniczy z 5 samolotami, zajmujący się głównie rozpoznaniem. 1 listopada 1911 porucznik Giulio Gavotti dokonał pierwszego w historii bombardowania z samolotu ręcznymi bombami^[2].

Podczas I wojny światowej włoski Corpo Aeronautico Militare (Korpus Lotnictwa Wojskowego) używał wprawdzie francuskich myśliwców, lecz znaczną część pozostałych samolotów stanowiły konstrukcje włoskie, zwłaszcza ciężkie bombowce Caproni i szybkie samoloty zwiadowcze SVA.5. Marynarka wojena (Regia Marina) również rozpoczęła budowę własnych wodnosamolotów.

Osobistym dekretem nr 645 króla Wiktora Emaunela III z 28 marca 1923 roku utworzono Królewskie Siły Powietrzne (Regia Aeronautica) jako odrębny rodzaj sił zbrojnych^[3][4]. Faszystowska propaganda kładła duży nacisk na rozwój techniczny lotnictwa włoskiego oraz loty rekordowe, skumulowane w przelotach grupowych łodzi latających pod dowództwem generała Italo Balbo w 1930 i 1933 roku przez Ocean Atlantycki. Regia Aeronautica przetestowała swą siłę w hiszpańskiej wojny domowej i w inwazji na Abisynię (obecnie Etiopia).

W chwili przystąpienia Włoch do II wojny światowej 10 czerwca 1940 roku, lotnictwo miało na stanie 3269 samolotów, z czego 1795 było w jednostkach bojowych. Wśród samolotów myśliwskich w jednostkach było sprawnych zaledwie 166 najnowocześniejszych myśliwców jednopłatowych Macchi MC.200 (77) i Fiat G.50 (88), które jednak i tak ustępowały nieco najnowszym myśliwcom alianckim, ponadto 200 Fiat CR.42 i 177 przestarzałych Fiat CR.32^[5]. Lotnictwo włoskie składało się wówczas z 25 pułków (stormo) bombowych, 8 pułków myśliwskich, jednego pułku szturmowego i dwóch osobnych dywizjonów (gruppo)^[5].

Pod koniec wojny siły Regia Aeronautica walczyły przeciwko sobie - część samolotów przypadła Włochom, które skapitulowały przed aliantami, a część Włoskiej Republice Socjalnej.

Następcą Regia Aeronautica jest Aeronautica Militare Italiana.

Poszczególne konflikty

Podczas zdobywania Cesarstwa Etiopii lotnictwo włoskie było odpowiedzialne za bombardowania i odcinanie zaopatrzenia wroga. Armia cesarza Hajle Syllasje I nie posiadała praktycznie lotnictwa, więc Regia Aeronautica całkowicie panowała w powietrzu.

Podczas hiszpańskiej wojny domowej samoloty włoskie, które walczyły u boku hiszpańskich nacjonalistów i Niemców, zgrupowane były w Aviazione Legionaria („Legion Powietrzny”). Legion ten głównie wspierał piechurów z Corpo Truppe Volontarie i wojska nacjonalistyczne oraz prowadził regularną kampanie powietrzną.

Podczas kampanii francuskiej lotnictwo włoskie przeprowadzało prawie wyłącznie bombardowania, czego skutki są widoczne w statystykach:

• misje bombowe: 716
• misje myśliwskie: 40
• zrzucone bomby: 276 ton
• zestrzelone samoloty wroga: 14 (7 brytyjskich, 6 francuskich i 1 holenderski).

W 1940 roku 170 włoskich maszyn wzięło udział w bitwie o Anglię (głównie 73 Fiat BR.20 - bombowce). Samoloty te startowały z lotnisk w okupowanej Belgii w ramach Corpo Aereo Italiano. Po zakończeniu kampanii samoloty przetransportowano do Grecji.

Podczas kampanii libijskiej samoloty Fiat CR.32 i Fiat CR.42 walczyły z pierwszą wielką brytyjską kontrofensywą.

Samoloty lotnictwa morskiego Regia Marina walczyły z brytyjskimi konwojami, które wypływały z Kairu i Aleksandrii.

Później siły królewskie przeniosły się do Tobruku i Trypolisu, a następnie do Tunezji.

Włosi wzięli również udział w operacji „Barbarossa”. Tam siły zgromadzone w Corpo Aereo Spedizione in Russia walczyły o Ukrainę i o Stalingrad 1942−1943. Atakowały Moskwę, a pod koniec osłaniały odwrót wojsk z terytorium ZSRR.

Regia Aeronautica pełniła defensywną rolę w walkach o Sycylię.

Maszyny będące na użytku Królewskich Włoskich Sił Powietrznych

Myśliwce

• Ambrosini S.A.I.207
• Fiat CR.32
• Fiat CR.42 Falco
• Fiat G.50 Freccia
• Fiat G.55 Centauro
• Macchi MC.200 Saetta
• Macchi MC.202 Folgore
• Macchi MC.205 Veltro
• Reggiane Re.2000 Falco I
• Reggiane Re.2001 Falco II
• Reggiane Re.2002 Ariete
• Reggiane Re.2005 Sagittario
• Caproni Vizzola F.5

Ciężkie myśliwce i samoloty szturmowe

• Breda Ba.65
• Breda Ba.88 Lince
• Savoia-Marchetti SM.85
• Fiat CR.25
• CANSA FC.20
• IMAM Ro.57

Bombowce

• Savoia-Marchetti SM.79 Sparviero
• Savoia-Marchetti SM.81 Pipistrello
• Savoia-Marchetti SM.82 Canguro
• Savoia-Marchetti SM.84
• Fiat BR.20 Cicogna
• CANT Z.1007 Alcione
• CANT Z.1018 Leone
• Caproni 135
• Piaggio P.32
• Piaggio P.108

Transportowe, rozpoznawcze i morskie

• Caproni Ca.111
• Caproni Ca.133
• Caproni Ca.309/310/311/313/314
• IMAM Ro 37
• IMAM Ro 43/44
• CANT Z.501 Gabbiano
• CANT Z.506 Airone
• Fiat RS.14
• Savoia-Marchetti S.M. 73/74/75/83
• Fiat G.12

Treningowe

• Caproni 100
• Caproni 164
• Breda 25/28
• IMAM Ro 41
• Nardi Fn 305/315
• Saiman 200/202
• Avia L.3
• Cansa C.5

Asy Regia Aeronautica (II WŚ)

• Franco Lucchini − 24 zwycięstwa powietrznych
• Teresio Martinoli − 23 zwycięstwa powietrznych
• Leonardo Ferrulli − 22 zwycięstwa powietrznych
• Franco Bordoni-Bisleri − 19 zwycięstw powietrznych
• Luigi Gorrini − 19 zwycięstw powietrznych
• Mario Visintini − 17 zwycięstw powietrznych
• Ugo Drago − 17 zwycięstw powietrznych
• Mario Bellagambi − 14 zwycięstw powietrznych
• Luigi Baron − 14 zwycięstw powietrznych
• Luigi Gianella − 12 zwycięstw powietrznych
• Attilio Sanson − 12 zwycięstw powietrznych
• Carlo Magnaghi − 11 zwycięstw powietrznych
• Angelo Mastroagostino − 11 zwycięstw powietrznych
• Giorgio Solaroli di Briona − 11 zwycięstw powietrznych
• Mario Veronesi − 11 zwycięstw powietrznych
• książę Filippo Caraggi − 11 zwycięstw powietrznych
• Fernando Malvezzi − 10 zwycięstw powietrznych
• Giulio Reiner − 10 zwycięstw powietrznych
• Giuseppe Robetto − 10 zwycięstw powietrznych
• Carlo Maurizio Ruspoli di Poggio Suasa − 10 zwycięstw powietrznych
• Massimo Salvatore − 10 zwycięstw powietrznych
• Claudio Solaro − 10 zwycięstw powietrznych
• Ennio Tarantola − 10 zwycięstw powietrznych
• Giulio Torresi − 10 zwycięstw powietrznych

Przypisy

Bibliografia

• Giovanni Massimello, Giorgio Apostolo: Italian Aces of World War II. Londyn: Osprey Publishing, 2000. ISBN 1-84176-078-1. (ang.).