Reinhold Heuer

Reinhold Rudolf Heuer
Data i miejsce urodzenia

9 grudnia 1867
Rudak (ob. Toruń)

Data i miejsce śmierci

25 lutego 1946
Getynga

Zawód, zajęcie

pastor, historyk sztuki

Reinhold Rudolf Heuer (ur. 9 grudnia 1867 w Rudaku, zm. 25 lutego 1946 w Getyndze[1]) – niemiecki historyk sztuki, pastor.

Życiorys

Jego rodzicami byli stolarz i rolnik Ernest Heuer[1] oraz Emilia Fehlauer (pochodząca ze Stawek)[2]. Szkołę podstawową ukończył w Rudaku, zaś średnią i gimnazjum realne w Toruniu. W 1886 roku zdał maturę. Studiował na uniwersytetach w Królewcu, Heidelbergu i Berlinie teologię, historię sztuki i germanistykę[3]. W latach 1893–1897 był pastorem w Kisielicach. 1 lipca 1897 roku przeprowadził się do Torunia, gdzie zamieszkał przy ulicy Podgórnej 48. Od 5 maja 1897 roku do 1934 roku był pastorem parafii św. Jerzego (dzisiaj pw. Matki Boskiej Zwycięskiej)[1]. Dzięki jego staraniom ewangelicy kupili parcelę i w 1907 roku wybudowali kościół św. Jerzego na Mokrem[4].

Jego prace naukowe dotyczyły głównie historię i sztukę Torunia i okolic. W swoich pracach podkreślał niemiecki rodowód i charakter Torunia. Na początku października 1914 roku, przy okazji kładzenia rur gazowych na Czerwonej Drodze, odkrył ślady zburzonego w 1811 roku średniowiecznego kościoła św. Jerzego. Opisane przez niego fundamenty kościoła odnaleziono ponownie w 2015 roku[5].

Należał do niemieckiego stowarzyszenia naukowego Coppernicus – Verein für Wissenschaft und Kunst, gdzie pełnił tam na przemian funkcję prezesa i wiceprezesa[1].

Po 1920 roku pozostał w Toruniu, gdzie sprawował duchową pieczę nad mniejszością niemiecką wyznania ewangelickiego[2]. Po przyłączeniu Torunia do Polski Heuer organizował wydarzenia integrujące niemiecką społeczność ewangelicką Torunia. 14 marca 1926 roku zorganizował zjazd delegatów gmin ewangelickich. Według Heuera, zjazd miał zapobiec polonizacji ludności niemieckojęzycznej i związany z tym odpływ ewangelików do Kościoła katolickiego[6].

Wkład naukowy

W monografii dotyczącej kościoła św. Jerzego z 1907 roku (Thorn-St. Georgen. Geschichte der Georgengemeinde, ihrer alten Kirche und ihres Hospitals. Baugeschichte und Baubeschreibung der neuen Georgenkirche in Thorn- Mocker) Heuer wymienił oraz opisał sprzęt wraz z inskrypcjami i znakami złotniczymi. Informacje o wyposażeniu kościoła pochodzące z pracy Heuera oraz z publikacji Die Edelschmiedekunst früherer Zeiten in Preussen Eugena von Czihaka z 1908 roku pozwoliły uzupełnić stan wiedzy na temat historii kościoła św. Jerzego. Większość naczyń opisanych przez Heuera i Czihaka po 1945 roku przepadła lub została zniszczona[7].

Publikacje

(na podstawie materiałów źródłowych[3][8])

  • Thorn-St. Georgen. Geschichte der Georgengemeinde, ihrer alten Kirche und ihres Hospitals. Baugeschichte und Baubeschreibung der neuen Georgenkirche in Thorn- Mocker (Toruń 1907)
  • Die Werke der bildenden Kunst und des Kunstgewerbes in Thorn bis zum Ende des Mittelalters (Toruń 1916)
  • Die drei Artushöfe und der Junkerhof in Thorn (Toruń 1917)
  • Vom katholischen Thorn vor Luther und wie Thorn evangelisch wurde (Toruń 1917)
  • Das Thorner Coppernicus-Denkmal und sein Schöpfer Friedrich Tieck (Toruń 1920)
  • Die altstädttische Evangelische Kirche in Thorn. Ein Beitrag zur Kirchen- und Kunstgescichte (Toruń 1929)
  • Siebenhundert Jahre Thorn (Gdańsk 1931)
  • Zur Kunstgeschichte und Problematik des evangelischen Kirchenbaues des 18. Jahrhunderts in den abgetretenen Gebieten Westpreussens und Posens, erläutert an der altstädtischen evangelischen Kirche zu Thorn (1933)[9]
  • Drei Jahrhunderte Bauernleben in der Weichselniederung, fünfhundertfünfzig Jahre Bürgerleben in der Stadt Thorn : im Spiegel meiner und meiner Frau Vorfahren (Poznań 1935)

Przypisy

  1. ↑ a b c d Jarosław Kłaczkow: Kościoły ewangelickie i ich wyznawcy w Toruniu (1920-1939). W: Ewangelicy w Toruniu (XVI-XX w.). Jarosław Kłaczkow (red.). Toruń: Adam Marszałek, 2011, s. 351-352. ISBN 978-83-7780-051-5.
  2. ↑ a b Kluczwajd 2018 ↓, s. 115.
  3. ↑ a b Elżbieta Alabrudzińska: Kościół ewangelicki w Toruniu w latach 1793-1920. W: Ewangelicy w Toruniu (XVI-XX w.). Jarosław Kłaczkow (red.). Toruń: Adam Marszałek, 2011, s. 211-212. ISBN 978-83-7780-051-5.
  4. ↑ Łyczak 2016 ↓, s. 3.
  5. ↑ Szymon Spandowski: Święty Jerzy z Chełmińskiego spełnił sen wielu badaczy historii Torunia. nowosci.com.pl, 2015-10-21. [dostęp 2020-07-12].
  6. ↑ Jarosław Kłaczkow: Kościoły ewangelickie i ich wyznawcy w Toruniu (1920-1939). W: Ewangelicy w Toruniu (XVI-XX w.). Jarosław Kłaczkow (red.). Toruń: Adam Marszałek, 2011, s. 362. ISBN 978-83-7780-051-5.
  7. ↑ Łyczak 2016 ↓, s. 3, 18.
  8. ↑ Heuer, Reinhold. kpbc.umk.pl. [dostęp 2020-07-12].
  9. ↑ Monsingiewicz i Okoń 2010 ↓, s. 39.

Bibliografia

Linki zewnętrzne