Rejestr klauzul niedozwolonych

Rejestr klauzul niedozwolonych (właśc. rejestr postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone) – zestawienie klauzul abuzywnych prowadzone przez Prezesa UOKiK. Do rejestru są wpisywane z urzędu wszystkie postanowienia umowne, które zostały uznane za niedozwolone w stosunkach z konsumentami przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów albo przez Prezesa UOKiK. Z racji zmian w przepisach na chwilę obecną funkcjonują dwa rejestry – jeden z klauzulami uznanymi za niedozwolone przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz drugi zawierający decyzje wydane przez Prezesa UOKiK. Oba rejestry są jawne, bezpłatne i dostępne na stronie internetowej UOKiK[1].

Możliwość powoływania się na klauzule znajdujące się rejestrach

Klauzule abuzywne znajdujące się w rejestrach Prezesa UOKiK zostały wydane w indywidualnych sprawach przeciwko konkretnym przedsiębiorcom i konkretnym postanowieniom umownym. Wpisanie klauzuli niedozwolonej w stosunku do danego przedsiębiorcy pozwala się powoływać na ten fakt wyłącznie w stosunku do tego konkretnego przedsiębiorcy.

Jednakże znalezienie w rejestrze klauzuli podobnej do klauzuli znajdującej się w umowie z innym przedsiębiorcą, wysoce uprawdopodabnia, że taka klauzula zostanie uznana za niedozwoloną w postępowaniu przed Prezesem UOKiK[2].

Postępowanie w sprawie wpisania klauzuli do rejestru

Decyzje w sprawie uznania postanowienia umownego za niedozwolone wydaje Prezes UOKiK. Prezes może określić w decyzji środki usunięcia trwających skutków naruszenia zakazu stosowania klauzul niedozwolonych, w szczególności zobowiązać przedsiębiorcę je stosującego do:

1. poinformowania konsumentów, będących stronami umów zawartych na podstawie wzorca umownego, o uznaniu za niedozwolone postanowienia tego wzorca – w sposób określony w decyzji;

2. złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji, np. przez publikację przeprosin lub przyznanie się do stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych w prasie lub na stronie internetowej przedsiębiorcy.

Powyższe środki – w zależności od wagi naruszenia – mogą być stosowane łącznie. Ponadto, Prezes UOKiK może nakazać publikację decyzji w całości lub w części, z zaznaczeniem, czy decyzja ta jest prawomocna, w określonej w niej formie, na koszt przedsiębiorcy. Prezes UOKiK nie rozstrzyga natomiast o wzajemnych interesach pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą.

Kary w przypadku wpisania klauzuli do rejestru

Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorcę stosującego niedozwolone postanowienia umowne karę w wysokości 10% zysku osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca stosował klauzule niedozwolone, choćby nieumyślnie[3].

Przypisy

  1. ↑ UOKIK: UOKiK – Konsumenci – Ochrona konsumentów – Rejestr klauzul niedozwolonych. www.uokik.gov.pl. [dostęp 2017-07-23].
  2. ↑ Klauzule abuzywne | Mecenas Biznesu. Mecenas Biznesu, 2017-07-23. [dostęp 2017-07-23].
  3. ↑ Art. 106 ust. 1 pkt 3a ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2021 r. poz. 275).

Linki zewnętrzne