Rezerwat przyrody Klinské rašelnisko

Rezerwat przyrody Klinské rašelnisko

Národná prírodná rezervácia Klinské rašelnisko

Państwo	Słowacja
Kraj	żyliński
Mezoregion	Kotlina Orawska
Data utworzenia	1967
Powierzchnia	9,22 ha
Położenie na mapie kraju żylińskiego Klinské rašelnisko
Położenie na mapie Słowacji Klinské rašelnisko
49°25′43″N 19°29′51″E/49,428611 19,497500

Rezerwat przyrody Klinské rašelnisko (słow.: Národná prírodná rezervácia Klinské rašelinisko; słow. rašelnisko = torfowisko) – nieistniejący rezerwat przyrody w obszarze katastralnym wsi Klin w powiecie Namiestów w północnej Słowacji. Obecnie w tzw. strefie B Obszaru Chronionego Krajobrazu Górna Orawa (w skrócie: CHKO Horná Orava).

Położenie

Rezerwat leżał w Kotlinie Orawskiej, w pobliżu ujścia potoku Półgórzanka do Jeziora Orawskiego, ok. 1 km na południe od zabudowań dolnej części wsi Klin. Obejmował tereny na wysokości ok. 610-620 m n.p.m., położone między szosą z Namiestowa do Żubrohławy oraz lokalną drogą z Namiestowa do Klinu.

Historia terenu chronionego

Klinské rašelnisko jest najstarszym obszarem chronionym spośród wszystkich chronionych torfowisk Górnej Orawy. Rezerwat został powołany w 1967 r. na powierzchni 9,22 ha jako Państwowy Rezerwat Przyrody Klinské rašelinisko (słow. Štátna prírodná rezervácia Klinské rašelinisko). Od 1995 r. funkcjonował jako Narodowy Rezerwat Przyrody Klinské rašelinisko (słow. Národná prírodná rezervácia Klinské rašelinisko).

Po powołaniu w 2003 r. według nowych zasad Obszaru Chronionego Krajobrazu Górna Orawa rezerwat zniesiono^[1]. Jego teren, powiększony do 15,3 ha, wszedł w skład strefy B (4 stopień ochrony) CHKO Horná Orava, a jego strefa ochronna pod nazwą Pri Klinskom rašelinisku o pow. 41,2 ha, położona w katastrach wsi Klin i Slanica – w skład strefy C (3 stopień ochrony) CHKO Horná Orava. Wchodzi w skład sieci Natura 2000.

Charakterystyka terenu

Rezerwat obejmował doskonale rozwinięte torfowisko wierzchowinowe uformowane na dość urozmaiconym podłożu z nieprzepuszczalnego fliszu karpackiego. W oparciu o wyniki analizy pyłkowej stwierdzono, że początki torfowiska sięgają wstecz do optimum klimatycznego holocenu, przypadającego na okres atlantycki (ok. 6000 – 4000 lat p.n.e.). Jest to torfowisko typu wysokiego, rozwijające się w środowisku skrajnie ubogim w składniki pokarmowe i silnie zakwaszonym. Jest zasilane jedynie wodą opadową.

Flora

Strukturę torfowiska buduje gruby kożuch torfowców (Sphagnales). Na nim, zwłaszcza na suchszych miejscach, wyrastają nieliczne rośliny kwiatowe. Są to głównie krzewinki o skórzastych liściach, skutecznie ograniczających odparowanie wody. Spotkamy tu prawie wszystkie gatunki roślin charakterystyczne dla torfowisk wysokich: bagno zwyczajne (Ledum palustre L.), żurawinę błotną (Oxycoccus qadripetalus Gilib.), borówkę bagienną (Vaccinium uliginosum L.) oraz rzadką w górach modrzewnicę zwyczajną (Andromeda polifolia L.). Gęste i rozległe darnie tworzy miejscami wełnianka pochwowata (Eriophorum vaginatum L.). Z niedostatkiem składników mineralnych w podłożu wiąże się występowanie roślin owadożernych, w tym wypadku rosiczki okrągłolistnej (Drosera rotundifolia L.).

W miejscach, w których warstwa torfu jest cieńsza, pojawiają się kępy wierzby rokity (Salix rosmarinifolia L.) i krzaczaste okazy brzozy brodawkowatej (Betula verrucosa Ehrh.).

Fauna

Ze specyficznym składem roślinności wiąże się występowanie szeregu rzadkich gatunków owadów. M.in. na terenie byłego rezerwatu stwierdzono pierwsze stanowisko ważki Leucorrhinia rubicunda na Słowacji.

Cel ochrony

Rezerwat powstał w celu ochrony jednego z ostatnich na Słowacji dobrze wykształconego i zachowanego torfowiska wysokiego typu wierzchowinowego.

Przypisy

Bibliografia

• Barański Mirosław J.: CHKO Górna Orawa, w: "Harnaś" nr 14. Materiały szkoleniowe Studenckiego Koła Przewodników Górskich „Harnasie”, wyd. PTTK, Oddział Uczelnianyim. Z. Klemensiewicza przy Politechnice Śl., Gliwice 1991, s. 31-51;
• Maršáková-Nĕmejcová Marie, Mihálik Štefan i in.: Národní parky, rezervace a jiná chránĕná území přírody v Československu, wyd. Academia, Praha 1977;
• Orava. Beskid Żywiecki. Turistická mapa 1:50 000, 3. vydanie, wyd. VKÚ Harmanec, 2001, ISBN 80-8042-246-X.
• Rašelniská Bielej Oravy. Natura 2000, wyd. Správa CHKO Horná Orava, Námestovo ISBN 978-80-89310-04-3;
• Ochrana biodiverzity rašelinísk v CHKO Horná Orava (słow.). Slovenská agentúra životného prostredia. [dostęp 2013-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)].