Rineke Dijkstra

Rineke Dijkstra

Data i miejsce urodzenia	1959 Sittard
Zawód, zajęcie	fotograficzka
Narodowość	holenderska
Alma Mater	Gerrit Rietveld Academie

Rineke Dijkstra (ur. 1959 w Sittard) – holenderska fotograficzka, artystka wideo, pracująca w Amsterdamie^[1]. Jej prace wystawiano m.in. w Tate Modern (2000), Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku (2002, 2012) oraz na Biennale w Wenecji (2001)^[1][2].

Życiorys

Urodziła się w 1959 roku w Sittard. W latach 1981–1986 uczyła się fotografii w Gerrit Rietveld Academie w Amsterdamie^[3][4]. W 1984 w de Moor w Amsterdamie odbyła się jej pierwsza wystawa indywidualna^[5], trzy lata później otrzymała nagrodę Kodak Award^[4].

Przez kilka lat zajmowała się fotografią komercyjną, tworzoną na potrzeby biznesu. W 1990 roku artystka przeżyła poważny wypadek rowerowy, z powodu którego przez pięć miesięcy była unieruchomiona, a następnie musiała przejść długotrwałą rehabilitację. W 1991 roku Dijkstra wykonała autoportret, przedstawiający zmęczoną artystkę w kostiumie kąpielowym, tuż po wyczerpujących ćwiczeniach rehabilitacyjnych na basenie; fotografia ta stanowiła przełom w jej twórczości^[3][6]. Od 1992 Dijkstra pracowała nad serią zdjęć przestawiających młodych ludzi w strojach kąpielowych pozujących m.in. na plażach amerykańskich, polskich, ukraińskich; cykl ten przyniósł artystce popularność^[2][3][6][7].

Wystawy indywidualne artystki odbyły się m.in. w Galerie Nationale du Jeu de Paume w Paryżu (2005), Fundació la Caixa d'Estalvis Pensions w Barcelonie (2005), Rudolfinum w Pradze (2006), Marian Goodman Gallery w Nowym Jorku (2010), Tate Liverpool (2010)^[5]. Jej prace pojawiły się na Biennale w Wenecji (1997, 2001), biennale w São Paulo (1998), Biennale Internationale di Fotografia w Turynie (1999) oraz na triennale fotografii i wideo w Nowym Jorku (2001).

W 2012 roku retrospektywy Dijkstry odbyły się w Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku i w Muzeum Sztuki Współczesnej w San Francisco^[5].

Twórczość

Artystka chętnie tworzy tematyczne serie fotografii. Często portretuje nastolatków, ludzi młodych znajdujących się u progu dojrzałości. Chętnie fotografuje też ludzi tuż po tym, jak podjęli duży fizyczny i emocjonalny wysiłek (np. kobiety po porodzie, toreadorzy po walce). Niektóre z jej fotografii to z kolei serie zdjęć tej samej osoby, dokumentujące jak zmieniała się ona na przestrzeni czasu^[2][3].

Do jej fotografii należą m.in.:

• seria Beaches (1992–2002) przedstawiająca młodych ludzi na plażach, fotografowanych od przodu, w pozycji stojącej^[1][3]; zdjęcia były wykonywane m.in. na plażach USA, Polski, Ukrainy i Chorwacji^[8],
• seria zdjęć portugalskich torreadorów fotografowanych tuż po zejściu z areny^[1],
• seria Almerisa, na którą składają się zdjęcia Bośniaczki mieszkającej w holenderskim ośrodku dla uchodźców, wykonywane regularnie od 1994 przez ponad 10 lat^[2],
• seria Oliver (2000-2003), na którą składają się zdjęcia młodego żołnierza Legii Cudzoziemskiej, dokumentujące jego wcielanie się w rolę legionisty^[2],
• seria zdjęć izraelskich żołnierzy i żołnierek^[1],
• seria Tiergarten (1998-2000), na którą składają się zdjęcia nastolatków wykonane w ogrodzie Großer Tiergarten^[8].

Dijkstra jest też autorką sztuki wideo, do jej filmów należą m.in. I See A Woman Crying (Weeping Woman) (2009; film przedstawia grupę dzieci interpretujących obraz Picassa), Ruth Drawing Picasso (2009; film przedstawia dziewczynkę szkicującą obraz Picassa), The Krazyhouse (2009; film przedstawia grupę nastolatków tańczących do swojej ulubionej muzyki) i Annemiek (I wanna be with you) (1997)^[2].

Przypisy