Roman Kitzner

Roman Kitzner, (ur. 24 lipca 1899 w Warszawie, zm. 19 lipca 1991 tamże) – polski radiotechnik, członek Armii Krajowej, inżynier i operator Radiostacji „Błyskawica”, współzałożyciel Polskiego Związku Krótkofalowców.

Życiorys

Ukończył Wyższą Szkołę Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda z tytułem inżyniera radiotechniki. Pracował w Zakładach Radiotechnicznych „Polton”, założonych przez S. Kozierewicza i A. Gabrysiaka w Warszawie. Swoimi innowacyjnymi rozwiązaniami, dotyczącymi m.in. transformatorów radiowych, wspomógł rozwój i międzynarodowy sukces polskich zakładów. Jako członek Polskiego Związku Krótkofalowców przyczynił się także do znaczącego rozwoju polskiego krótkofalarstwa i budowy pierwszych odbiorników radiowych w Polsce[1].

Działalność konspiracyjna

Po wybuchu drugiej wojny światowej Kitzner angażuje się w działalność konspiracyjną. W strukturze Armii Krajowej zostaje przydzielony do Oddziału VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy), otrzymuje pseudonim „Zbigniew”. Zajmuje się produkcją i dostarczaniem sprzętu do nadajników krótkofalowych używanych do komunikacji przez Polskie Państwo Podziemne.

W lutym 1944 r. uruchomia w willi „Ustronie” konspiracyjną radiostację AK. Sprzęt potajemnie przygotowywany był w jego miejscu pracy – w Zakładach „Polton”, które zasłynęły zaangażowaniem w działalność konspiracyjną i społeczną podczas niemieckiej okupacji.

Od momentu wybuchu powstania warszawskiego został skierowany do oddziału Stacji nadawczo-odbiorczej „Błyskawica”. W dniu 1 sierpnia 1944 r. w gmachu przy ul. Jasnej wykonał próbę uruchomienia radiostacji, której był współtwórcą[2]. Jednak w czasie transportu, w wyniku niemieckiego ostrzału, doszło do poważnego uszkodzenia sprzętu i inicjacja nie powiodła się. Razem z zespołem technicznym podjął się naprawy radiostacji, dzięki czemu 8 sierpnia rozpoczęto nadawanie. Aby uniknąć dekonspiracji lokalizacja stacji była wielokrotnie zmieniana. Kitzner zajmował się dekonstrukcją a następnie ponowną instalacją nadajnika, który, jak na ówczesne czasy, miał bardzo dużą moc (200 Watów) i był wyjątkowo zaawansowany - obejmował swoim zasięgiem nie tylko całą Europę, ale także znaczną część globu, bo jego sygnał docierał nawet do USA[3][4][5]. Sprzęt działał bezawaryjnie do samego końca – czyli do kapitulacji powstania warszawskiego 4 października 1944 r. Wówczas Kitzner opuścił Warszawę wmieszany w ludność cywilną.

Przynależność do stowarzyszeń i odznaczenia

Od 1930 r. był członkiem Polskiego Związku Krótkofalowców[6]. W 1946 r. był jednym z członków-założycieli reaktywowanego po wojnie PZK. W 1974 r. został wyróżniony odznaką honorową PZK.

Przypisy

  1. Kosidowski Zenon. Red., Tydzień Radjowy. 1928 R.2 nr49, 1928 [dostęp 2017-07-31] (ang.).
  2. Władysław. Jewsiewicki, Powstanie warszawskie 1944 : okiem polskiej kamery, wyd. Wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Interpress, 1989, ISBN 83-223-2531-2, OCLC 54195303.
  3. Stowarzyszenie Pamięci Powstania Warszawskiego 1944, Powstanie Warszawskie 1944 - Oficjalna strona Stowarzyszenia Pamięci Powstania Warszawskiego 1944, www.sppw1944.org [dostęp 2017-09-18].
  4. Radiostacja "Błyskawica" – kawałek wolnej Polski zapisany w dźwięku, „PolskieRadio.pl” [dostęp 2017-09-18].
  5. Salon Kultury Polskiej, Edinburgh, UK, „Salon Kultury Polskiej - Obchody 73. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego w UK” [dostęp 2017-09-18].
  6. Red. Zbigniew Bartz, Walne Zgromadzenie PZK, Protokół nr 2, w "Krótkofalowiec Polski", nr 4-5 1931, maj 1931.

Bibliografia