Rudnik (województwo łódzkie)

Artykuł

51°35′2″N 19°48′56″E

- błąd

38 m

WD

51°35'2"N, 19°48'56"E

- błąd

38 m

Odległość

0 m

Rudnik
wieś
Ilustracja
Park dworski w Rudniku
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

tomaszowski

Gmina

Będków

Sołectwo

Rudnik

Strefa numeracyjna

44

Kod pocztowy

97-319

Tablice rejestracyjne

ETM

SIMC

0536278[1]

Położenie na mapie gminy Będków
Mapa konturowa gminy Będków, po prawej znajduje się punkt z opisem „Rudnik”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Rudnik”
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego
Mapa konturowa powiatu tomaszowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Rudnik”
Ziemia51°35′02″N 19°48′56″E/51,583889 19,815556

Rudnik – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Będków.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie piotrkowskim.

Historia

Rudnik wzmiankowany jest już w XIV w. W 1399 r. odnotowany jest Tworzysław z Rudnika. W 1416 Stanisław z R. i Siodłkowa (ob. Szadkowice) h. Wilczekosy przekazał R. jednemu ze swych pięciu synów Szymonowi. W XV w. Rudniccy mieli udziały jedynie w R. i Ceniawach należeli więc do drobnej szlachty[2]. Przed 1521 r. Rudnik i Będków należały do parafii Rosocha. Od tego roku począwszy R. należy do nowo utworzonej parafii Będków[3].

W 1576 r. R. był własnością Stanisława Rudnickiego i miał „6 ½ łan., 2 zagr., karczmę i 13 zagr.”[4].

Od 1877 r. właścicielem R. był Władysław Józef Karol Korzybski h. Abdank (syn senatora Andrzeja i Katarzyny z Gożyczów, ur. 14 października 1839 w Warszawie, zm. 14 października 1904 w R.), żonaty z Heleną Marią Emilią Rzewuską h. Krzywda ur. 18 czerwca 1858 w Będkowie – jego grób znajduje się przy kościele w Będkowie. Korzybscy pochodzili z arystokracji i posiadali oprócz R. nieruchomość w Warszawie[5]. Władysław pracował przez jakiś czas w rosyjskim Ministerstwie Komunikacji. Synem Władysława i Heleny był Alfred Korzybski (ur. 3 lipca 1879 r. w Warszawie zm. 1 marca 1950 r. w Lakeville, Con., USA) inżynier, lingwista, semantyk. Młody Alfred studiował inżynierię chemiczną w Warszawie ale często przyjeżdżał do R.

W 1887 r. majątek obejmował „30 włók (503,9 ha) ziemi w tym 400 mórg ziemi ornej, 300 mórg po wycince lasu, reszta las, drogi i obejścia” [6]. Dobra R. zostały przez Korzybskiego wzorowo zmeliorowane – doświadczenia zawarł w książkach „Melioracyje rolne” wyd. w 1887 r. i „Instrukcyja do przeprowadzenia melioracyj rolnych” 1989. System odkrytych rowów Korzybskiego był szeroko stosowany w XIX w.

W 1888 wieś miała 8 domów i 71 mieszkańców a folwark 4 domy i 50 mieszk.[4].

Dwór w Rudniku za Jana Kostrzeńskiego w 1914 r.

W 1913 majątek R. miał 340 ha, kiedy kupił go Jan Nepomucen Kostrzeński (28 grudnia 1884 Wola Pierowa – 29 maja 1952 Piotrków T.), h. Deszpot[7]. W 1921 ożenił się z Marią z Cybulskich 1v. Klawe (1889–1977). Mieli córkę Irenę (1922–1994), która wyszła za Jerzego Jelnickiego (1918–2005) h. Nowina[8]. Jan Kostrzeński był prezesem Brzezińsko-Łódzkiego Związku Ziemian[9] a później Reprezentacji Woj. Związku Ziemian[10]. W r. 1933 wszedł do rady Giełdy Zbożowo-Towarowej w Łodzi[11].

W Rudniku mieszkał również syn Marii z pierwszego małżeństwa Mieczysław Włodzimierz Klawe (6 sierpnia 1913 Warszawa – 3 grudnia 1973 Szczecin)[12], który został lotnikiem. Walczył w wojnie obronnej w 1939 r. w 113 EM jako zastępca dowódcy w stopniu ppor. a od 1944 r. w dywizjonach 316 i 309 w Wielkiej Brytanii.

W 1939 r. majątek R. miał już tylko 170 ha. Kostrzeńscy gospodarowali tu do 1945 r., kiedy zostali wywłaszczeni z ziemi i dworu. Przenieśli się do Piotrkowa, gdzie Jan zmarł w 1952, a Maria zamieszkała u córki w Warszawie[7].

Ich dwór został po wojnie przebudowany i umieszczono w nim szkołę podstawową.

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[13] na listę zabytków wpisany jest obiekt:

  • park dworski, nr rej.: 316 z 31.08.1983 i z 30.12.1993

Przypisy

  1. ↑ TERYT
  2. ↑ Ćwikła Ł., Ród Prusów w Łęczyckiem, Sieradzkiem i Sandomierskiem do XVI w. Rozsiedlenie-Majątki-Kariery, Wyd. UŁ, 2019, s. 87-89 ISBN 978-83-8142-597-1
  3. ↑ Historia. bedkow.com.pl [dostęp 2020-06-11]
  4. ↑ a b Sł. Geogr. K.P., t. IX s. 932, rok 1888
  5. ↑ Kodish, B. I., „Young Alfred Korzybski”, A Review of General Semantics, Vol. 68, No. 1 (2011), s. 2-20
  6. ↑ „Tydzień” piotrkowski, nr 29, 17 lipca 1887, s.1
  7. ↑ a b Ziemianie polscy XX wieku, tom 8, s. 69
  8. ↑ Ziemianie polscy XX wieku, tom 7, str. 52
  9. ↑ „Dziennik Narodowy”, nr 187, 12 października 1927, s. 2
  10. ↑ „Dziennik Łódzki”, nr 92, 3 kwietnia 1932, s. 9
  11. ↑ „Głos Poranny”, nr 33, 2 lutego 1933, s. 9
  12. ↑ Włodzimierz Klawe. niebieskaeskadra.pl [dostęp 2020-06-11]
  13. ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-11-23].
Gmina Będków
Siedziba gminy
Wsie
Integralne
części wsi
  • Adamów
  • Dąbrowa
  • Wołkowa

Herb gminy Będków

Media użyte na tej stronie

Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Dwór w Rudniku 1914.jpg
Autor: Pakowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dwór w Rudniku w 1914, właściciel Jan Kostrzeński
POL gmina Bedkow COA.svg
Herb gminy Będków