Rudolf Marszałek

Rudolf Marszałek
Kapitan WP
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 sierpnia 1911
Komorowice Krakowskie

Data i miejsce śmierci

10 marca 1948
Warszawa

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Śluby zakonne

22 października 1937

Prezbiterat

3 czerwca 1939

Rudolf Marszałek ps. „Opoka” (ur. 29 sierpnia 1911 w Komorowicach Krakowskich (obecnie dzielnica Bielska–Białej), zm. 10 marca 1948 w Warszawie) – polski duchowny rzymskokatolicki, ksiądz, kapelan oraz żołnierz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej, oficer Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych.

Życie i działalność

Przed wstąpieniem do seminarium był harcerzem oraz działaczem Sodalicji Mariańskiej. Po maturze odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Piechoty w Zambrowie i w 1932 roku wstąpił do Seminarium Zagranicznego Towarzystwa Chrystusowego dla Wychodźców w Potulicach. Święcenia kapłańskie otrzymał 3 czerwca 1939 z rąk Prymasa Polski kardynała Augusta Hlonda.

W momencie wybuchu II wojny światowej służył jako kapelan poznańskiego 58. Pułku Piechoty wchodzącego w skład Armii „Poznań”. Brał udział w obronie Warszawy jako kapelan szpitala maltańskiego. Następnie w pierwszym okresie okupacji niemieckiej był więźniem warszawskiego Pawiaka. Po zwolnieniu z więzienia brał udział w organizacji struktur Organizacji Orła Białego. Ponownie aresztowany, był więziony w Wiedniu oraz w KL Mauthausen-Gusen[1]. Zwolniony staraniem rodziny podjął pracę duszpasterską w parafii św. Mikołaja w Bielsku, a następnie rektora w kościele w Dziedzicach, a od 1942 do zakończenia wojny w Bystrej Krakowskiej. Jednocześnie był kapelanem oddziałów leśnych AK. Współpracował z oddziałem kpt. Henryka Flamego ps. "Bartek".

Ks. Rudolf Marszałek został aresztowany w grudniu 1946 roku przez funkcjonariuszy UB, a następnie po rocznym śledztwie i osadzeniu w Areszcie Śledczym Warszawa-Mokotów – skazany na śmierć i stracony 10 marca 1948 roku[2]. Ciało ks. Rudolfa Marszałka prawdopodobnie pochowano na terenie warszawskiej Dolinki Służewieckiej[3].

Upamiętnienie

W 2013 roku w Bystrej odbyły się uroczyste obchody 65-rocznicy śmierci ks. Rudolfa Marszałka połączone z wystawą fotografii w auli przy kościele Najdroższej Krwi Pana Jezusa Chrystusa oraz odsłonięciem tablicy pamiątkowej poświęconej ks. Rudolfowi Marszałkowi.

Postać ks. Rudolfa Marszałka upamiętnia również książka autorstwa Anety Krefty-Maciejowskiej i Bogdana Ścibuta pt. Piotr Opoka : ksiądz major Rudolf Marszałek SChr (1911-1948) (M&B Projekt, Bystra, 2013; ISBN 978-83-931922-2-9)[4].

Uchwałą podjętą na sesji Rady Miasta Poznania w dniu 12 lipca 2016 skwer na Umultowie w Poznaniu, w obrębie ulic: Umultowskiej, Mleczowej i Widłakowej otrzymał nazwę im. ks. mjra Rudolfa Marszałka[5][6].

Dnia 29 sierpnia 2021 w 110 rocznicę urodzin na skwerze ks. mjra Rudolfa Marszałka została odsłonięta tablica pamiątkowa. [7]

Przypisy

  1. Jan Żaryn i inni, Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939-1955 : słownik biograficzny. T. 1-, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2010–, ISBN 978-83-7629-207-6, OCLC 750514315 [dostęp 2020-05-13].
  2. Ks. Rudolf Marszałek TChr Bojownik o Niepodległą Ojczyznę, www.brazylia.chrystusowcy.pl/ [dostęp 2020-10-31] (pol.).
  3. ks. Rudolf Marszałek
  4. Wirtualny Katalog Biblioteki Narodowej
  5. Uchwała nr XXXIII/528/VII/2016 z dnia 2016-07-12 - bip.poznan.pl, bip.poznan.pl [dostęp 2018-05-27] (pol.).
  6. Paweł Łazarewicz, Biuletyn Informacji Publicznej Zarządu Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ, www.geopoz.pl [dostęp 2018-05-21] (pol.).
  7. Tablica pamięci ks. mjra Rudolfa Marszałka SChr, www.chrystusowcy.pl [dostęp 2021-11-15].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Ks Rudolf Marszałek.jpg
Ks. Rudolf Marszałek (1911-1948) - kapitan WP, kapelan