Rudy-Rysie

Rudy-Rysie

wieś
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	brzeski
Gmina	Szczurowa
Liczba ludności (2007)	704[1]
Strefa numeracyjna	14
Tablice rejestracyjne	KBR
SIMC	0831741
Położenie na mapie gminy Szczurowa Rudy-Rysie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Rudy-Rysie
Położenie na mapie województwa małopolskiego Rudy-Rysie
Położenie na mapie powiatu brzeskiego Rudy-Rysie
50°03′38″N 20°38′19″E/50,060556 20,638611
Strona internetowa

Rudy-Rysie – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Szczurowa, przy DW768.

Rudy-Rysie powstały w wyniku połączenia dwóch niegdyś oddzielnych wsi. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego. Integralne części miejscowości: Rudy Drugie, Rudy Pierwsze, Sołtysie^[2]. Pierwszy człon nazwy nie odmienia się, np. w Rudy-Rysiu, z Rudy-Rysia.

Według "Słownika Historyczno-Geograficznego Ziem polskich w Średniowieczu" w roku 1396 – pierwszy raz pojawia się wzmianka o osadzie Rudy. W 1416 r. obok nazwy Rudy pojawia się człon Kuźnica (nazwa sugerująca rudę i kuźnica sugeruje związek tych terenów z wydobyciem i przetwarzaniem rudy darniowej, tworzącej się na podmokłych łąkach, przez które wije się koryto rzeki). W 1480 r. właścicielem wioski zostaje Spytek Melsztyński (zm. ok. 1503) herbu Leliwa. W 1525 r. wieś Rudy jest wymieniona wśród wsi Starostwa krzeczowskiego.

Od 19 września 1938 r. wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii pw. Pana Jezusa Dobrego Pasterza (wcześniej należeli do parafii Szczepanów). Kościół stoi w centrum miejscowości, został zamieszczony w "Atlasie dóbr kultury współczesnej województwa małopolskiego".

Lasy i stawy rybne okalające wieś należą do Bratucickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. We wsi działał klub piłkarski Andaluzja Rudy-Rysie.

Zabytki

Przy cmentarzu parafialnym położony jest cmentarz wojenny nr 265 z I wojny światowej, obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[3].

Elementem centralnym cmentarza jest wysoki (5 metrowy) betonowy cokół z tablicą inskrypcyjną, zwieńczony betonowym krzyżem. Na tablicy oprócz dat 1914–1915 można przeczytać następujący tekst: „WOLLT IHR DIE HEIMIN GEGANGNEN HELDEN EHREN SCHENKT EUER HERZ DER ERDE DIE SIE DECKT” – można to tłumaczyć: „Jeśli chcecie uczcić bohaterów, którzy odeszli, oddajcie swe serca ziemi, która ich okrywa”.

Według danych zbiorczych jest tu pochowanych 86 żołnierzy, w tym 45 żołnierzy rosyjskich. Znane nazwiska to: Anton Gawron, Anton Kępa, Joann Kłyś, Jakub Hołota, Andreas Kozioł, Jakub Motyka, Baltazar Andreas Michalik, Josef Martyne, Josef Bomba, Joann Cieślar, Anton Szklarz, Henrich Reicher, Adalbert Suder, Valentin Vašica.

Przypisy

Bibliografia

• Jerzy J.P. Drogomir "Polegli w Galicji Zachodniej 1914–1915(1918)"

Linki zewnętrzne

• Historia wsi. wzakolu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-02)].