Rupert z Salzburga
| biskup | |
 | |
| Data i miejsce urodzenia | prawd. 650 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | prawd. 27 marca 718 |
| Czczony przez | |
| Wspomnienie | 27 marca[a] |
| Patron | Salzburga i regionu Salzburgland, apostoł Bawarii i Austrii |
| Szczególne miejsca kultu | |
Rupert z Salzburga, również: Ruprecht, Hrodperht, Hrodpreht, Roudbertus, Rudbertus, Robert (ur. prawd. 650 w Wormacji, zm. prawd. 27 marca 718 tamże) – święty Kościoła katolickiego i wschodnio-ortodoksyjnego, biskup misyjny Nadrenii, pierwszy biskup Salzburga w Austrii (uważany za założyciela miasta) i patron regionu Salzburgland.
Żywot świętego
Pochodził prawdopodobnie z rodziny arystokratycznej Robertynerów. Był spokrewniony z dynastią królewską Merowingów. W początkach swej działalności, pod koniec siódmego wieku, z rozkazu Diuka Bawarii, Theodora II, którego prawdopodobnie nawrócił, został biskupem Wormacji, tym samym potwierdzając swą lojalność "właściwej" wierze katolickiej. Od Theodora II otrzymał też zezwolenie na opuszczenie Regensburgu i udanie się w podróż misyjną z celem znalezienia właściwego miejsca na wybudowania kościoła i umocnienia wiary.
Po opuszczeniu Regensburga (Ratyzbony), Św. Rupert udał się na południe. Dotarł do Lauriacum, przemierzył Traungau i Attergau, i po krótkim pobycie w Seekirchen, dotarł nad rzekę Salz, do miejsca dzisiejszego Salzburga. Tam, w miejscu placu, na którym wznosi się dzisiejsza Katedra, założył klasztor benedyktyński pod wezwaniem św. Piotra, który jest najstarszym klasztorem Austrii.
Około roku 711/12 Św. Rupert założył również klasztor Nonnberg w Salzburgu, najstarszy żeński zakon chrześcijański na obszarze niemieckojęzycznym, a pierwszą przełożoną została jego siostrzenica (lub siostra), Św. Erentruda.
Rupertowi przypisuje się też założenie wielu fundacji.
Kult
W roku 714 Św. Rupert udał się na krótki pobyt w rodzinne strony. Zmarł w Wormacji, prawdopodobnie w Wielkanoc 27 marca 718 roku. Kilka lat później, z okazji uroczystości poświęcenia nowej Katedry w Salzburgu - 24 września 774 roku, na polecenie kolejnego biskupa Salzburga, Virgiliusza, ciało świętego zostało przeniesione z Wormacji do Salzburga.
- Dni obchodów
Ponieważ nieznany jest dokładny dzień śmierci Św. Ruperta, dzień 24 września uznawany jest w Salzburgu za Dzień Św. Ruperta ("Rupertikirtag"). Jest to również oficjalne święto Salzburglandu (uczniowie w tym dniu nie idą do szkoły).
Wspomnienie liturgiczne, w pozostałej części Kościoła katolickiego, obchodzone jest 27 marca.
Kościoły wschodnie (zwane ortodoksyjnymi) wspominają świętego 27 marca/9 kwietnia[c], tj. 9 kwietnia według kalendarza gregoriańskiego[1].
- Patronat
Święty Rupert czczony jest jako patron Salzburga i regionu Salzburgland, jako apostoł Bawarii i Austrii[2] oraz jako patron górników.
Zobacz też
- kult świętych
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- święci prawosławni
Uwagi
- ↑ liturgia katolicka oraz prawosławna według kalendarza juliańskiego
- ↑ prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
- ↑ podwójne datowanie
Przypisy
- ↑ 27 marca/9 kwietnia (St. Rupert, bishop of Salzburg). days.pravoslavie.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-12)]. - Orthodox kalendar, pravoslavie.ru (ang.)
- ↑ St. Rupert - Catholic Online (ang.)
Bibliografia
- Petrus Eder (Hrsg.): Hl. Rupert von Salzburg. Dommuseum zu Salzburg, Salzburg 1996, ISBN 3-901162-07-0
- Michael Filz: Historisch-kritische Abhandlung über das wahre Zeitalter der apostolischen Wirksamkeit des heiligen Rupert in Baiern und der Gründung seiner bischöflichen Kirche. Duyle, Salzburg, 1831
- Josef Ernst von Koch-Sternfeld, Michael Filz: Ueber das wahre Zeitalter des heil. Rupert, des Apostels der Bajoarier, Gründer des Erzstiftes von Salzburg. 1851
- Amand Jung: Der hl. Rupertus: Bischof von Salzburg und seine Nachfolger in den drei ersten Jahrhunderten oder das Apostolat der Salzburger Kirche. Verl. des Kathol. Büchervereines, Salzburg 1882
- Heinz Dopsch: Geschichte Salzburgs, Band I (Vorgeschichte - Altertum - Mittelalter), I. Teil, Salzburg 1981
- Źródła internetowe
- Św. Rupert z Salzburga na stronie Sanktuarium Macierzystwa NMP w Dziekanowicach [opublikowano: 2008-03-16]
Linki zewnętrzne
- Żywot ś. Ruperta w Żywotach Świętych Piotra Skargi
- Biografie des Erzbistums München. erzbistum-muenchen.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-19)]. (niem.)
- Biografie von salzburg-rundgang.at. salzburg-rundgang.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-20)]. (niem.)
- Biografie von ruprechtskirche.at. ruprechtskirche.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-12)]. (niem.)
Media użyte na tej stronie
Filialkirche hl. Katharina in Dornbach Detail der gotischen Bischofsstatue Hl. Rupert nach erfolgter Restaurierung: Die aus der Barockzeit stammende Vergoldung und Versilberung befand sich in einem sehr schlechten Zustand. Durch Feuchtigkeit und Wasserschäden gab es erhebliche Abplatzungen und Zerstörungen. Übermalungen aus den 1940er Jahren wurden entfernt. Die freigelegte und ausretuschierte Zweitfassung stammt vermutlich aus der Zeit des Frühbarock.