Rycerze (słuchowisko)
 | Ten artykuł od 2019-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| Rodzaj słuchowiska | cykliczne, satyryczne |
|---|---|
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Scenariusz | |
| Główne role | zobacz listę w artykule |
| Liczba odcinków | ponad 100 |
| Premierowe emisje radiowe | |
| Stacja radiowa | |
Rycerze – satyryczne słuchowisko radiowe, według pomysłu Andrzeja Waligórskiego stworzone i zrealizowane przez Kabaret Elita, znane też pod tytułem Rycerzy Trzech. Przeszło 100 odcinków zostało wyemitowane przez Program Trzeci Polskiego Radia w ramach audycji satyryczno-rozrywkowych 60 minut na godzinę oraz reemitowane w tym samym programie w ramach Powtórki z rozrywki.
Słuchowisko pojawiło się w odpowiedzi na popularność filmu Potop Jerzego Hoffmana według powieści Henryka Sienkiewicza, dlatego pierwsze odcinki oparte były na tej części Trylogii. Potem źródłem inspiracji stał się Pan Wołodyjowski oraz Ogniem i Mieczem (stąd też trzy wersje kupletu rozpoczynającego i kończącego słuchowisko). Fabuła oraz postacie występujące w słuchowisku zostały zaczerpnięte z całej Trylogii, a następnie sparodiowane. Głównym źródłem dowcipu są gry słowne (np. „w potrzebie wygoda, ale za to za potrzebą niewygoda”) oraz główni bohaterowie Sienkiewiczowskich powieści, którzy jednak zamiast mitologicznej otoczki zostali zaopatrzeni w wyjątkowo wyeksponowany zestaw przywar takich jak pijaństwo, tchórzostwo czy materializm. Dodatkowym źródłem dowcipów są wyrwane z kontekstu cytaty z dzieł Sienkiewicza, („pójdźcie nie mieszkając” – przecież jakbyśmy mieszkali to byśmy nie poszli), oraz nawiązanie do współczesności („świeć panie, byle nie w godzinach szczytu”).
Wydarzenia nawiązujące do Trylogii nie następują chronologicznie, co również jest kolejnym źródłem dowcipów.
Postacie
- Andrzej Kmicic, Azja Tuhaj-bejowicz – Jan Kaczmarek
- Jerzy Michał Wołodyjowski – Leszek Niedzielski
- Onufry Zagłoba – Andrzej Waligórski, w kilku odcinkach nawiązujących do Ogniem i mieczem nagranych po śmierci Waligórskiego i już nie jego autorstwa Stanisław Szelc
- Oleńka Billewiczówna, Basieńka – Ewa Szumańska
- wierny Soroka, wachmistrz srogi Luśnia (w epizodach również Bogusław Radziwiłł, Karol Gustaw, Roch Kowalski) – Jerzy Skoczylas
- Hetman Czarniecki – Włodzimierz Plaskota
- Jan Skrzetuski, pan Muszalski – Jerzy Dębski
- Tyzenhauz, Roch Kowalski – Stanisław Wyrzykowski
Odcinki
Wszystkie odcinki zawierają piosenkę wprowadzającą, piosenkę końcową, oraz przeważnie dwie scenki zaczynające się od słów „Oj niedobrze koledzy, niedobrze”, a kończące się słowami „Szable w dłoń”. Ponieważ w słuchowisku brak chronologii, bardzo trudno jest ustalić, jaka jest ich prawidłowa kolejność.
| Numer | Pierwsze słowa | Opis |
|---|---|---|
| 001 | Pani Basia Wołodyjowska wyjechała (...) | Wołodyjowski lamentuje z tęsknoty za Basią. Oczywiście z kartki aby szybciej móc się napić wódki ze swoimi kompanionami. Potem następuje dyskusja na temat garmażerki na zagryzkę. Rozważany jest Tatar (nadziany na pal) język przywieziony przez Muszalskiego, przypiekane zimne nóżki od tego języka i amur. |
| 002 | Straszliwy jakowyś kac mnie gnębi (...) | Mellechowicz cierpi na kaca, a pozostali rycerze przypominają mu co robił poprzedniego dnia, oraz informują go iż w pijanym widzie wszystkie rozkazy poprzekręcał - między innymi pohańbił pana Nowowiejskiego. Dlatego hetman przyjechał go zdjąć (fotografując go). Na drugi dzień znajdują półprzytomnego Mellechowicza, którego panna Basia próbowała porwać. |
| 003 | Że tak tradycyjnie zacznę, choć (...) | Rycerze czytają list od hetmana, w którym przyznaje on 40 bizonów Wołodyjowskiemu, które okazały się być bizunami (batami) przyznanymi za zawracanie głowy dowództwu. Na drugi dzień trwają poszukiwania donosiciela, który hetmanowi o wszystkim donosi. Przypadkowo obrażają oni hetmana, w obecności Srogiego Luśni, który chce mu o tym donieść. |
| 004 | Okazało się, iż wszyscy mamy ryby (...) | Wszyscy rycerze mają sine ryby na piersiach z czego wynika że są synami Azby Beja, więc zastanawiają się jak te ryby wywabić. Na szczęście hetman koryguje iż chodziło mu o grzyby a nie ryby. Na drugi dzień dyskutują o pieśniach rycerskich, które nie powinny stosować odpowiedzialności zbiorowej. Następnie odśpiewują pieśń o pannie, którą porwał Tatar. |
| 005 | 005 A | 005 B |
| 006 | 006 A | 006 B |
| 007 | 007 A | 007 B |
| 008 | 008 A | 008 B |
| 009 | 009 A | 009 B |
| 010 | 010 A | 010 B |
| 011 | 011 A | 011 B |
| 012 | 013 A | 014 B |
| 015 | 015 A | 015 B |
| 016 | 016 A | 016 B |
| 016 | 016 A | 016 B |
| 017 | 017 A | 017 B |
