Ryszard Witke

Ryszard Witke

Data i miejsce urodzenia	9 listopada 1939 Sanok
Data i miejsce śmierci	27 października 2020 Karpacz
Klub	Sport Budowlani Karpacz Śnieżka Karpacz AZS Wrocław
Wzrost	179 cm

Ryszard Witke (ur. 9 listopada 1939 w Sanoku, zm. 27 października 2020 w Karpaczu) – polski skoczek narciarski, dwukrotny olimpijczyk igrzysk w Innsbrucku 1964 i Grenoble 1968, czwarty zawodnik Zimowej Uniwersjady 1960, mistrz Polski z 1972, trener skoków i kombinacji norweskiej, Zasłużony Mistrz Sportu.

Życiorys

Przebieg kariery

Od dzieciństwa trenował razem z braćmi narciarstwo. Pierwsze skoki oddawał na budowanych ze śniegu niewielkich obiektach. Wkrótce zwyciężył w igrzyskach województwa wrocławskiego w narciarstwie alpejskim. Wstąpił wówczas do klubu Sport Budowlani Karpacz, a jego trenerem został Włodzimierz Daszkiewicz. Po uzyskaniu od niego profesjonalnych nart rozpoczął starty na Orlinku w coniedzielnych konkursach. W 1953, w wieku 14 lat, zwyciężył po raz pierwszy^[1]. Od 1958 reprezentował Śnieżkę Karpacz. Wystartował wówczas na mistrzostwach Polski w Szczyrku – w konkursie juniorów doznał upadku i zajął szóste miejsce, zaś w zawodach seniorów był czwarty^[1]. Został powołany do kadry młodzieżowej, a rok później do reprezentacji Polski^[1]. Wystartował na Zimowej Uniwersjadzie 1960 w Chamonix, gdzie zajął 4. miejsce^[2].

W 1960 wstąpił do klubu AZS Wrocław, a jego szkoleniowcem został Bronisław Haczkiewicz^[2]. Wówczas po raz pierwszy wystartował w Turnieju Czterech Skoczni. W debiutanckim konkursie w Oberstdorfie był 28. Najwyżej sklasyfikowany został w Bischofshofen, gdzie był 14^[3]. Na mistrzostwach Polski w 1961 zdobył brązowy medal.

W 1962 został wicemistrzem Polski na średniej skoczni^[2]. Przed mistrzostwami świata w Zakopanem wskutek upadku na Wielkiej Krokwi złamał nadgarstek i miał wstrząs mózgu. W 1963 zdobył złoty medal mistrzostw Polski. Podczas konkursu w Garmisch-Partenkirchen na 12. Turnieju Czterech Skoczni doznał groźnego upadku, który skutkował trzytygodniowym usztywnieniem gipsowym gorsetem^[1]. Wcześniej w Oberstdorfie zajął 16. miejsce^[3].

Na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1964 startował osłabiony ze względu na niedawną kontuzję. W konkursie na normalnej skoczni oddał skoki na odległość 67 m, 73,5 m i 72 m i zajął 45. miejsce. Jego próby zostały słabo ocenione przez sędziów – pomiędzy 13 a 15 punktami^[4]. Na dużej natomiast był 35., po skokach na 86 m, 78 m i 74 m^[4]. Wystąpił w dwóch konkursach 13. Turniej Czterech Skoczni – w Oberstdorfie uplasował się na 18. pozycji, zaś w Innsbrucku na 9^[3].

W 1964 i 1965 zdobył brązowe medale mistrzostw Polski na dużej skoczni^[2]. W 1965 i 1966 wygrał Memoriał Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny^[2].

W 1966 roku przed narciarskimi mistrzostwami świata w Oslo złamał rękę, ale wystartował z ręką w gipsie. Na normalnej skoczni Holmenkollen zajął 7. miejsce, po skokach na 75,5 m i 72 m^[1]. Po mistrzostwach wygrał Turniej Norweski^[5]. Wkrótce odbył się wygrany przez Witkego konkurs w Japonii, gdzie nagrodę wręczył mu cesarz Hirohito. Sezon ten skoczek uznał za najlepszy w karierze, dostał wówczas mieszkanie w Warszawie w nagrodę za dobre wyniki od ówczesnego Ministra Budownictwa^[1].

W 15. Turnieju Czterech Skoczni zajął 24. miejsce w klasyfikacji generalnej^[6].

W sezonie 1967/1968 wygrał konkurs w Szczyrku i zajął trzecie miejsce w Szczyrbskim Jeziorze. Zachorował na zapalenie rogówki, co zaskutkowało słabym występem na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1968 w Grenoble^[1]. Sklasyfikowano go na 32. miejscu na średniej skoczni, po skokach na 73,5 m i 68,5 m, a na dużej uplasował się pozycję wyżej, skacząc 88,5 m i 88 m^[4].

W 17. Turnieju Czterech Skoczni uplasował się na 22. miejscu^[7]. Rok później był 37.^[8]

W 1971 zdobył brązowy medal mistrzostw Polski na średniej skoczni^[2]. Jego ostatni start na arenie międzynarodowej nastąpił 6 stycznia 1972 w Bischofshofen, zajął wówczas 65. miejsce^[3]. Naderwanie mięśnia dwugłowego uda wymusiło na nim zakończenie kariery^[1].

Po zakończeniu kariery

Witke przyczynił się do przebudowy skoczni w Karpaczu i Lubawce. Rozpoczął prowadzenie zajęć na Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach. Zdobył też uprawnienia trenera skoków narciarskich i kombinacji norweskiej^[1]. Pracował jako trener w Śnieżce Karpacz, prowadził m.in. Mirosława Grafa^[9]. Był też rehabilitantem w Dziecięcym Sanatorium Przeciwgruźliczym. Pracował jako sędzia FIS^[2].

Sprzęt narciarski

Jako dziecko używał ponaddwumetrowych niemieckich nart. Swoje pierwsze dwie pary profesjonalnych nart dostał z klubu Budowlani – zjazdowe marki Romminger i skokowe^[1].

Następnie skakał na nartach Splitkain, w latach sześćdziesiątych startował na sprzęcie marki Krokiew i Popp, korzystał ze stroju z elastiku. Używał wiązań linkowych Kandahar. Obuwie narciarskie pochodziło z Polski^[1].

Osiągnięcia

Igrzyska olimpijskie

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Skocznia	Punkt K	Konkurs	Skok 1	Skok 2	Skok 3	Nota	Strata	Zwycięzca
45.	31 stycznia	1964	Innsbruck	Toni-Seelos-Olympiaschanze	K-70	indywid.	67,0 m	73,5 m	72,0 m	186,1 pkt	43,8 pkt	Veikko Kankkonen
35.	9 lutego	1964	Innsbruck	Bergisel	K-90	indywid.	86,0 m	78,0 m	74,0 m	187,3 pkt	43,4 pkt	Toralf Engan
32.	11 lutego	1968	Grenoble	Le Claret	K-90	indywid.	73,5 m	68,5 m	–	190,3 pkt	26,2 pkt	Jiří Raška
31.	18 lutego	1968	Grenoble	Dauphine	K-112	indywid.	88,5 m	88,0 m	–	179,4 pkt	51,9 pkt	Władimir Biełousow

Mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Skocznia	Punkt K	Konkurs	Skok 1	Skok 2	Nota	Strata	Zwycięzca
7.	19 lutego	1966	Oslo	Holmenkollen	K-85	indywid.	75,5 m	72 m	210,1 pkt	24,5 pkt	Bjørn Wirkola
25.	27 lutego	1966	Oslo	Holmenkollen	K-75	indywid.	73,5 m	77 m	178,3 pkt	37,0 pkt	Bjørn Wirkola

Uniwersjada

• Zimowa Uniwersjada 1964: 4. miejsce w skokach narciarskich

Turniej Czterech Skoczni

10. Turniej Czterech Skoczni
				klas.
28	25	36	14	19
12. Turniej Czterech Skoczni
				klas.
16	74	–	–	?
13. Turniej Czterech Skoczni
				klas.
18	14	9	27	12
15. Turniej Czterech Skoczni
				klas.
62	11	23	11	24
16. Turniej Czterech Skoczni
				klas.
18	39	9	11	10
17. Turniej Czterech Skoczni
				klas.
23	26	46	11	22
18. Turniej Czterech Skoczni
				klas.
41	54	53	19	37
19. Turniej Czterech Skoczni
				klas.
36	12	29	18	18
20. Turniej Czterech Skoczni
				klas.
75	74	74	65	61

Mistrzostwa Polski

• mistrzostwo: 1963
• wicemistrzostwo: 1962
• brązowy medal: 1961, 1964, 1965, 1971.

Życie prywatne

Był synem Franciszka i Ireny Witke. Jego młodsi bracia, Jerzy i Andrzej uprawiali narciarstwo alpejskie^[1].

W dzieciństwie był harcerzem^[1]. W 1957 ukończył Liceum Ogólnokształcące w Karpaczu, a pięć lat później Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego we Wrocławiu uzyskując tytuł magistra wychowania fizycznego^[2].

Mieszkał w Karpaczu. Żonaty dwukrotnie, od 1966 z Bożeną Cedro – wielokrotną mistrzynią Polski w pływaniu. Po ślubie zamieszkali w Warszawie, gdzie Ryszard Witke mieszkał do 1972 roku. Z pierwszego małżeństwa miał syna Roberta, który podobnie jak ojciec uprawiał skoki narciarskie (wystartował w konkursie Pucharu Świata w Zakopanem w sezonie 1989/1990 i zajął 59. pozycję^[10]; skakał też na Mistrzostwach Świata w Lotach Narciarskich 1986). Z drugiego małżeństwa miał córkę Martę.

Zmarł 27 października 2020 w Karpaczu^[11].

Przypisy

Bibliografia

• Polski Komitet Olimpijski: Ryszard Witke – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl (pol.). olimpijski.pl. [dostęp 2014-12-21].
• Legendy polskiego sportu, cz. 1 Białe szaleństwo, Aniela Tajner, fundacja „Gloria Victoribus”, 1991, str. 76-78
• BogdanB. Tuszyński BogdanB., Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2006, HenrykH. Kurzyński, Warszawa: Fundacja Dobrej Książki, [2007?], s. 632-633, ISBN 978-83-86320-10-3, OCLC 749704893 .