Ryzomorfy

Ryzomorfy opieńki pod korą drzewa

Ryzomorfy opieńki

Owocniki opieńki z ryzomorfami

Ryzomorfy – twory o sznurowatym lub korzeniastym pokroju wyróżniane u grzybów i widliczkowców. Nazwa pochodzi od dwóch łacińskich słów: rhiza – korzeń i morphe – kształt^[1].

U grzybów

Utworzone są z plektenchymy (zbitej warstwy grzybni) i zazwyczaj mają ciemny kolor. Rozrastają się w glebie, w spróchniałym drewnie, pod korą drzew, w szczelinach między deskami^[2].

Mają złożoną budowę. Ich wierzchołek przypomina swoją strukturą wierzchołek wzrostu korzenia. Występuje na nim zbudowana z krótkich i rozgałęzionych strzępek struktura podobna do czapeczki. W budowie ryzomorfów wyróżnia się trzy warstwy^[3]:

• zewnętrzna, zbudowana z grubościennych i silnie wybarwionych strzępek,
• rdzeniowa, zbudowana z wiązki równoległych, cienkościennych strzępek,
• centralna – jest to kanał powietrzny, czyli pusta przestrzeń w środku ryzomorfu, obwodowo zamknięta strzępkami.

Ryzomorfy wytwarzane przez opieńkę miodową (Armillaria mellea) są brunatnej barwy i tworzą rozgałęziające się sznury połączone poprzecznymi anastomozami. Są na przekroju poprzecznym okrągłe, ale gdy rosną pod korą drzew są spłaszczone pod jej ciśnieniem. W glebie mogą rozrastać się na duże odległości dosięgając sąsiednich drzew i opanowując je. Ryzomorfy stroczka domowego (Serpula lacrymans) mogą przemieszczać się po cegle, kamieniach, nawet po metalowych częściach, aż w końcu dosięgną drewna, w którym tworzą gęstą sieć strzępek^[2].

Z ryzomorfów, podobnie jak ze skleroty mogą w sprzyjających warunkach wyrastać owocniki.

Podobną, ale mniej złożoną budowę mają sznury grzybniowe^[3]. Czasami są one utożsamiane z ryzmorfami^[4].

U widliczkowców

Stanowią specyficzne, bezlistne odgałęzienia pędów, wyrastające w dolnej ich części. Po zetknięciu z podłożem z odgałęzień tych wyrastają korzenie^[5].

Przypisy