Sędziny

Sędziny

wieś
Pałac w Sędzinach (2014)
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	szamotulski
Gmina	Duszniki
Liczba ludności (2011)	469[1]
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	64-552
Tablice rejestracyjne	PSZ
SIMC	0583272
Położenie na mapie gminy Duszniki Sędziny
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Sędziny
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Sędziny
Położenie na mapie powiatu szamotulskiego Sędziny
52°24′58,1″N 16°27′54,6″E/52,416139 16,465167

Główna ulica wsi

Sędziny – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Duszniki^[2].

Miejscowość leży w odległości 5 km od Dusznik, przy drodze wojewódzkiej nr 306^[3]. Na wschód od wsi przepływa Mogilnica^[3]. Sędziny zamieszkiwało w 2011 roku 469 osób^[1].

Historia

Zapiski o miejscowości pochodzą z 1387, kiedy to wzmiankowano Mścigniewa z Sędzina^[4]. Nazwa wsi oznacza prawdopodobnie, iż stanowiła ona uposażenie jakiegoś sędziego. Dawniejsze nazwy to Sandzino i Sądzino^[4]. W 1580 Sędzin był w rękach Anny i Jana Sędzińskich. Około 1793 właścicielem Sędzin był Chłapowski, a później rodzina Oppenów^[4]. Pod koniec XIX wieku nazwą urzędową był Sendzin, ale spotykano też nazwę Sędzin. Majątek leżał wtedy w powiecie szamotulskim i prócz Sędzin składały się nań folwarki Sędzinko i Zalesie. Łącznie majątek liczył 23 domostwa i 489 mieszkańców^[4]. Była tu gorzelnia oraz młyny: parowy i wodny^[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego^[3].

We wsi mieszkał od 1921 Kazimierz Filip Wize (1873–1953) – lekarz psychiatra, filozof i filozof medycyny, mikrobiolog, lepidopterolog, poeta i tłumacz poezji, działacz społeczny.

Zabytki

We wsi znajduje się zabytkowy pałac w stylu klasycystycznym z XVIII wieku, przebudowany w końcu XIX wieku^[5]. Wokół pałacu położony jest park z XIX wieku i pozostałości zabudowań folwarcznych^[5] z lat 1858-1900. Pałac ten, to jedyne udokumentowane w zapiskach miejsce gdzie przebywał przez krótki czas podróżnik Paweł Edmund Strzelecki.

Religia

Wiadomo, że w 1686 roku we wsi była kaplica, najprawdopodobniej prywatna - należąca do właścicieli majątku. Dopiero w 1931 roku utworzono tu parafię, do której należały także miejscowości Sarbia i Wierzeja. Murowany kościół parafialny został zniszczony przez Niemców podczas II wojny światowej, na jego miejscu wybudowano najpierw drewniany kościółek. W latach 1976-1983 (za proboszcza Kajetana Manugiewicza) powstał nowy, duży kościół, którego projektantem był inż. Aleksander Holas. Budowlę sfinansowali wierni parafii, która obejmuje: Sędziny, Wierzeję, Sarbię, Sędzinko i Turkowo (gm. Kuślin). Kościół nosi wezwanie NMP i św. Wojciecha.

Gospodarka

Jest tu sporo gospodarstw rolnych o powierzchni 15-30 ha. Rolnicy uprawiają głównie rzepak, zboża i buraki cukrowe oraz zajmują się hodowlą trzody chlewnej.

Kultura i sport

We wsi istnieje jednostka ochotniczej straży pożarnej, znajduje się tu świetlica, sklep. Działa klub piłkarski "Real Sędziny", który co sezon zajmuje czołowe miejsce w lidze gminnej.

Przypisy