SaarLorLux

Saar-Lor-Lux
SarLorLux
SaarLorLux

Logo
Język roboczy

francuski, luksemburski, niemiecki

Członkowie

Francuska Wspólnota Belgii,
Luksemburg,
Nadrenia-Palatynat,
Niemieckojęzyczna Wspólnota Belgii,
Meurthe i Mozela,
Mozela, Moza
Saara,
Walonia[1]

Utworzenie

16 października 1980

SaarLorLux lub Saar-Lor-Lux (fr. SarLorLux) – euroregion w Europie Zachodniej zrzeszający terytoria położone na pograniczu Belgii, Francji, Luksemburga i Niemiec. Jego nazwa wywodzi się od pierwszych sylab trzech obszarów założycielskich, Saary, Lotaryngii i Luksemburga. Obecnie do organizacji należą także Nadrenia-Palatynat, Francuska Wspólnota Belgii i Niemieckojęzyczna Wspólnota Belgii[1].

Historia

Termin „Saar-Lor-Lux” powstał na początku lat 70. XX wieku i początkowo odnosił się do współpracy gospodarczej pomiędzy Saarą, Luksemburgiem i Lotaryngią. Były to wówczas obszary o dużych zasobach węgla i rowziniętym przemyśle stalowym. Charakteryzowały się dużą transgraniczną wymianą handlową. W 1969 rządy Niemiec i Francji powołały pierwszy organ współpracy transgranicznej jakim była międzyrządowa komisja skupiają przedstawicieli rządów centralnych. W 1971 do komisji dołączyli przedstawiciele Luksemburga. Jej głównym celem jest opracowanie umów międzynarodowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania współpracy transgranicznej[2][3].

Za datę utworzenia euroregionu przyjmuje się datę 16 października 1980, kiedy została podpisana umowa o współpracy w obrębie regionów przygranicznych pomiędzy przedstawicielami rządów Francji, Luksemburga i Niemiec Zachodnich. Umowa zakładała współpracę w obszarach gospodarczym, kulturalnym, turystycznym i społecznym[2][3].

W późniejszych latach do porozumienia dołączyli przedstawiciele władz Nadrenii-Palatynatu i Walonii oraz francuskiej i niemieckojęzycznej wspólnot Belgii[3]. W 2018 członkiem organizacji został francuski departament Moza, a departament Ardeny uzyskał status obserwatora[4].

Terytoria członkowskie SaarLorLux od 1995 współpracują także jako europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej pod nazwą Grande Région (fr.) / Großregion (de.) / Groussregioun (lu.)[2].

Szczyty przedstawicieli

W 1995 w luksemburskiej miejscowości Mondorf-les-Bains odbył się pierwszy szczyt Wielkiego Regionu[5]. Od tamtej pory w szczytach uczestniczą lub uczestniczyli:

  • premier Wielkiego Księstwa Luksemburga,
  • premier kraju związkowego Nadrenia-Palatynat,
  • premier kraju związkowego Saara,
  • minister-prezydent regionu Walonii,
  • minister-prezydent wspólnoty francuskiej Belgii,
  • minister-prezydent niemieckojęzycznej wspólnoty Belgii,
  • prefekt regionu Lotaryngia,
  • przewodniczący rady regionalnej Lotaryngii,
  • przewodniczący rady generalnej departamentu Meurthe i Mozela,
  • przewodniczący rady generalnej departamentu Mozela.

Szczyty mają za zadanie wzmacniać współpracę transgraniczną i międzyregionalną w obrębie Wielkiego Regionu i SaarLorLux. Każdy z nich poświęcony jest innemu tematowi, a ich postanowienia są wdrażane wspólnie przez wszystkich członków organizacji[6].

Gospodarka

We wszystkich terytoriach członkowskich obowiązującą walutą od końca lat 90. XX wieku jest euro[7].

W 2017 euroregion wygenerował produkt krajowy brutto o wartości 390 mld euro, co stanowiło wówczas około 2,5% PKB Unii Europejskiej. Według danych z 2019 około 240 500 mieszkańców SaarLorLux przekracza codziennie granice państw w drodze z domu do pracy, w tym 197 000 do Luksemburga[8]. Wskaźnik zatrudnienia w 2017 wyniósł 70,7%. Najniższy był w Walonii (63,3%), a najwyższy w Nadrenii-Palatynacie (77,3%). Według Europejskiego Urzędu Statystycznego stopa bezrobocia w tym samym roku wyniosła 6,7% (o 0,9% mniej niż średnia UE). Najwyższą wartość przyjmuje w Lotaryngii (11%), a najniższą w Nadrenii-Palatynacie (3,3%)[9].

Demografia

Według danych z 2015 euroregion zamieszkuje od 11,5 do 11,6 mln osób, co stanowiło 2,3% ludności Unii Europejskiej. Najludniejsza jest Nadrenia-Palatynat licząca 4 mln mieszkańców[8].

Liczba ludności według terytoriów członkowskich
TerytoriumLiczba ludności
(2015, w mln)
Język urzędowy
Nadrenia-Palatynat4niemiecki
Walonia
(w tym niemieckojęzyczna wspólnota Belgii)
3,6
(0,76)
francuski
(niemiecki)
Lotaryngia2,34francuski
Saara0,5niemiecki
Luksemburg0,5francuski, luksemburski, niemiecki

Przypisy

  1. a b Kooperationsraum, grossregion.net [dostęp 2020-08-03] (niem. • fr. • ang.).
  2. a b c Des structures de coopération, euregio.lu [dostęp 2020-07-09] (fr. • niem.).
  3. a b c die Region Saar-Lor-Lux, reiseredaktion.eu [dostęp 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-11] (niem.).
  4. Département Meuse wird Vollmitglied der Großregion, sr.de [dostęp 2020-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-07] (niem.).
  5. Eckdaten, grossregion.net [dostęp 2020-08-03] (niem. • fr. • ang.).
  6. Gipfel der Großregion, saarland.ihk.de [dostęp 2020-07-13] (niem.).
  7. Der Wirtschaftsraum Saar-Lor-Lux, saarland.ihk.de [dostęp 2020-07-13] (niem.).
  8. a b Die Großregion in Zahlen, grossregion.net [dostęp 2020-08-03] (niem. • fr. • ang.).
  9. Situation des arbeitsmarktes, iba-oie.eu [dostęp 2020-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-23] (niem. • fr.).

Media użyte na tej stronie