Sadun Hammadi

Sadun Hammadi
(c) Bundesarchiv, B 145 Bild-F075403-0015 / Schaack, Lothar / CC-BY-SA 3.0
Data i miejsce urodzenia	22 czerwca 1930 Karbala
Data i miejsce śmierci	14 marca 2007 Niemcy
premier Iraku
Okres	od 23 marca 1991 do 13 września 1991
Przynależność polityczna	Baas
Poprzednik	Saddam Husajn
Następca	Muhammad Hamza az-Zubajdi

Sadun Hammadi (ur. 22 czerwca 1930 w Karbali, zm. 14 marca 2007) - iracki polityk, premier Iraku między marcem a wrześniem 1991.

Życiorys

Pochodził z rodziny szyickiej. Ukończył studia w zakresie handlu i zarządzania na Uniwersytecie Amerykańskim w Bejrucie. W 1957 obronił doktorat na Uniwersytecie Wisconsin^[1].

Jeszcze przed wyjazdem do Stanów Zjednoczonych, w 1949, przystąpił do irackiej partii Baas i prawdopodobnie tworzył jej pierwsze komórki w rodzinnej Karbali. W latach 1957-1958 po raz pierwszy zasiadał w Przywództwie Regionalnym irackiej partii Baas. W 1959 musiał opuścić Irak i udać się do Libii. Powrócił do kraju w styczniu 1963 i niemal natychmiast został aresztowany, jednak odzyskał wolność po tym, gdy partia Baas w lutym tego samego roku przejęła władzę drogą zamachu stanu. W utworzonym przez partię Baas rządzie został ministrem reformy rolnej, ponownie też wszedł do Przywództwa Regionalnego^[1]. Jeszcze w tym samym roku kolejnego zamachu stanu w Iraku dokonał Abd as-Salam Arif i rząd baasistów upadł^[2].

W latach 1965-1966 Hammadi pracował w instytucie planowania działającym pod auspicjami ONZ w Syrii^[1]. W 1968 partia Baas przeprowadziła w Iraku kolejny przewrót^[3].. Jeszcze w tym samym roku Hammadi został dyrektorem Iraq National Oil Company, zaś dwa lata później mianowano go ministrem ropy naftowej^[1]. W latach 1974-1983 był ministrem spraw zagranicznych Iraku; zrezygnował ze stanowiska z uwagi na problemy zdrowotne^[1]. W 1982 po raz trzeci wszedł do partyjnego Przywództwa Regionalnego i pozostał w nim do 1991. Od 1986 do 1991 zasiadał także w Radzie Dowództwa Rewolucji^[1].

W marcu 1991 Saddam Husajn powierzył mu misję tworzenia rządu, pragnąc w ten sposób zjednać sobie ludność szyicką, która na początku miesiąca wszczęła przeciwko dyktaturze w Iraku powstanie zbrojne. Bunt ten został brutalnie stłumiony przez wojsko irackie, a mianowanie premiera-szyity okazało się pustym gestem^[4]. Hammadi został zmuszony do odejścia z urzędu już we wrześniu tego samego roku, gdy nie zdołał przekonać ONZ do zdjęcia sankcji z Iraku, nałożonych po wojnie w Zatoce Perskiej^[1].

Reprezentował poglądy liberalne w gospodarce, opowiadał się za wprowadzeniem w Iraku systemu mieszanego. Zaliczał się do czołowych irackich ekspertów ds. irańskich^[1].

Po inwazji wojsk USA i sojuszników na Irak w 2003 został aresztowany, jednak rok później zwolniono go. Zmarł w 2007 w Niemczech^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004. ISBN 978-0-8108-6568-6.

Premierzy Iraku Królestwo Iraku (Brytyjski Mandat Mezopotamii) (1920–1932) Abd ar-Rahman al-Hajdari al-Kilani (1920–1922) Abd al-Muhsin as-Sadun (1922–1923) Dżafar al-Askari (1923–1924) Jasin al-Haszimi (1924–1925) Abd al-Muhsin as-Sadun (1925–1926) Dżafar al-Askari (1926–1928) Abd al-Muhsin as-Sadun (1928–1929) Taufik as-Suwajdi (1929) Abd al-Muhsin as-Sadun (1929) Taufik as-Suwajdi (1929–1930) Nuri as-Sa’id (1930–1932) Królestwo Iraku (1932–1958) Nuri as-Sa’id (1932) Nadżi Szaukat (1932–1933) Raszid Ali al-Kilani (1933) Dżamil al-Midfa’i (1933–1934) Ali Dżaudat al-Ajjubi (1934–1935) Dżamil al-Midfa’i (1935) Jasin al-Haszimi (1935–1936) Hikmat Sulajman (1936–1937) Dżamil al-Midfa’i (1937–1938) Nuri as-Sa’id (1938–1940) Raszid Ali al-Kilani (1940–1941) Taha al-Haszimi (1941) Raszid Ali al-Kilani (1941) Dżamil al-Midfa’i (1941) Nuri as-Sa’id (1941–1944) Hamdi al-Badżahdżi (1944–1946) Taufik as-Suwajdi (1946) Arszad al-Umari (1946) Nuri as-Sa’id (1946–1947) Salih Dżabr (1947–1948) Muhammad as-Sadr (1948) Muzahim al-Badżahdżi (1948–1949) Nuri as-Sa’id (1949) Ali Dżaudat al-Ajjubi (1949–1950) Taufik as-Suwajdi (1950) Nuri as-Sa’id (1950–1952) Mustafa al-Umari (1952) Nur ad-Din Mahmud (1952–1953) Dżamil al-Midfa’i (1953) Muhammad Fadil al-Dżamali (1953–1954) Arszad al-Umari (1954) Nuri as-Sa’id (1954–1957) Ali Dżaudat al-Ajjubi (1957) Abd al-Wahhab Mardżan (1957–1958) Nuri as-Sa’id (1958) Ahmad Muchtar Baban (1958) Republika Iraku (1958–2003) Abd al-Karim Kasim (1958–1963) Ahmad Hasan al-Bakr (1963) Tahir Jahja (1963–1965) Arif Abd ar-Razzak (1965) Abd ar-Rahman al-Bazzaz (1965–1966) Nadżi Talib (1966–1967) Abd ar-Rahman Arif (1967) Tahir Jahja (1967–1968) Rządy Baas (1968–2003) Abd ar-Razzak an-Najif (1968) Ahmad Hasan al-Bakr (1968–1979) Saddam Husajn (1979–1991) Sadun Hammadi (1991) Muhammad Hamza az-Zubajdi (1991–1993) Ahmad Husajn Chudajr as-Samarra’i (1993–1994) Saddam Husajn (1994–2003) Iracka Rada Zarządzająca (2003–2004) Muhammad Bahr al-Ulum (p.o., 2003) Ibrahim al-Dżafari (2003) Ahmad al-Dżalabi (2003) Ijad Allawi (2003) Dżalal Talabani (2003) Abd al-Aziz al-Hakim (2003) Adnan al-Badżahdżi (2004) Muhsin Abd al-Hamid (2004) Muhammad Bahr al-Ulum (2004) Masud Barzani (2004) Izz ad-Din Salim (2004) Ghazi Maszal Adżil al-Jawar (2004) Republika Iraku (od 2004) Ijad Allawi (p.o., 2004–2005) Ibrahim al-Dżafari (2005–2006) Nuri al-Maliki (2006–2014) Hajdar al-Abadi (2014–2018) Adil Abd al-Mahdi (2018–2020) Mustafa al-Kadhimi (od 2020)