Saffar (planeta)

Saffar
Ypsilon Andromedae b
Ilustracja
Artystyczna wizja planety
OdkrywcaButler, Marcy
Data odkrycia1996
Charakterystyka orbity (J2000)
Półoś wielka0,059 ± 0,001 au
Mimośród0,013 ± 0,016
Okres orbitalny4,617136 ± 0,000047
Argument perycentrum51°
Czas przejścia przez perycentrum4425,02 ± 0,64 JD
Nachylenie orbity<30°
Charakterystyka fizyczna
Masa minimalna (M·sin i)0,69 ± 0,09 MJ

Saffar (Ypsilon Andromedae b) – planeta pozasłoneczna typu gorącego jowisza, obiegająca gwiazdę Ypsilon Andromedae. Jest mniej masywna od Jowisza, ale prawdopodobnie ma większą średnicę, gdyż ze względu na niewielką odległość od gwiazdy centralnej, wysoka temperatura powoduje rozszerzenie się atmosfery. Obserwowana z Ziemi, planeta nie przechodzi przed tarczą gwiazdy.

Nazwa

Nazwa własna planety, Saffar, została wyłoniona w 2015 roku w publicznym konkursie. Ibn al-Saffar nauczał arytmetyki, geometrii i astronomii w XI wieku w należącej do Maurów Kordobie. Nazwę planety zaproponował Klub Astronomiczny Vega z Maroka[1][2].

Atmosfera planety

Niewielka odległość sprawia też, że planeta najprawdopodobniej obraca się synchronicznie (okresy obrotu i obiegu wokół gwiazdy są równe). Rezonans ten determinuje cyrkulację atmosferyczną planety. Spodziewano się, że pośrodku dziennej strony Saffara znajduje się „plama gorąca”, obszar najsilniej ogrzewany przez gwiazdę, od której wieją silne wiatry, przenoszące ciepło na stronę odwrotną. Kosmiczny Teleskop Spitzera zaobserwował promieniowanie podczerwone planety[3], stwierdzając różnice temperatur między dzienną i nocną stroną planety sięgające 1440 °C.

Obserwacje przeprowadzone w 2010 roku istotnie wskazały, że na widocznej powierzchni planety znajduje się plama gorąca, jednak wbrew oczekiwaniom wcale nie w punkcie podsłonecznym, ale przesunięta względem niego o 80° długości planetograficznej, blisko granicy strony dziennej i nocnej. Wytłumaczenie tego zjawiska nie jest znane, naukowcy podejrzewają, że może je powodować oddziaływanie magnetosfer gwiazdy i planety, lub fala uderzeniowa tworzona przez naddźwiękowy wiatr w atmosferze[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. Final Results of NameExoWorlds Public Vote Released. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2015-12-15. [dostęp 2015-12-16].
  2. The Approved Names. W: NameExoWorlds [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna / Zooniverse, 2015-12-15. [dostęp 2015-12-16].
  3. NASA's Spitzer Sees Day and Night on Exotic World. 2006-10-12. [dostęp 2013-12-17].
  4. Whitney Clavin: Astronomers Find Weird, Warm Spot on an Exoplanet. Jet Propulsion Laboratory, 2010-10-19. [dostęp 2012-02-24].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

UAndAb full.jpg
Original Caption: PLANETARY HOT SPOT NOT UNDER THE GLARE OF STAR -

NASA's Spitzer Space Telescope has found that the hottest part of a distant planet, named upsilon Andromedae b, is not under the glare of its host star as might be expected. Instead, the planet's hot spot -- illustrated here in this artist's concept in brighter, orange hues -- is more than 80 degrees to the side, closer to the dark side of the planet.

The planet is a hot gas giant that whips around its star every 4.6 days. Because it is so close to its star, it is tidally locked, meaning that one side is eternally bombarded by the star's radiation. The other dark side never sees the light of day. Astronomers are scratching their heads as to why the planet's hot material is found so far over to the side.