Sakurajima

Sakurajima
桜島
Ilustracja
Widok na wulkan z miasta Kagoshima
Państwo

 Japonia

Położenie

Kagoshima

Wysokość

północny szczyt: 1117 m n.p.m.

Dane wulkanu
Rok erupcji

2019[1], 2022[2]

Aktywność

aktywny

Położenie na mapie prefektury Kagoshima
Mapa konturowa prefektury Kagoshima, blisko centrum na prawo u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Sakurajima”
Położenie na mapie Japonii
Mapa konturowa Japonii, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Sakurajima”
31°34′50″N 130°39′29″E/31,580556 130,658056

Sakurajima (jap. 桜島 Sakura-jima), Sakurashima lub Sakurajima – aktywny wulkan w Japonii, w południowej części wyspy Kiusiu, w pobliżu miasta Kagoshima.

Znajduje się w północnej części zatoki Kagoshima. Tę część zatoki tworzy kaldera dawnego superwulkanu Aira. Wulkan Sakurajima leży ok. 8 km na południe od centrum kaldery. Ma trzy szczyty: Kita-dake (szczyt północny – 1117 m n.p.m.), Naka-dake (szczyt centralny – 1060 m) i Minami-dake (szczyt południowy – 1040 m).

Lawa wulkanu jest bardzo kwaśna, mało płynna, często zatyka komin wulkaniczny i wtedy dochodzi do gwałtownych wybuchów lub trzęsień ziemi. Na przemian zachodzące wyrzuty popiołów oraz wylewy lawy uformowały typowy stratowulkan. Okoliczne wzgórza pokryte są białym popiołem wulkanicznym, pochodzącym z wulkanu Sakurajima.

Historia

Wulkan powstał około 13 tys. lat temu[3], tworząc wyspę przy południowym brzegu zalanej wodą kaldery.

Pierwszy zanotowany wybuch miał miejsce w roku 708 n.e.[4]

Większość erupcji była typu strombolijskiego[4], natomiast większe erupcje typu pliniańskiego miały miejsce w latach: 1471–1476, 1779–1782 i 1914[5].

Aktywność wulkaniczna Kita-dake zakończyła się ok. 4900 lat temu[1].

W XIX w. wulkan drzemał[6]. W 1914 r. miała miejsce poprzednia wielka erupcja, która z wysepki utworzyła półwysep. W ciągu kilku poprzedzających dni miało miejsce kilkanaście trzęsień ziemi. 11 stycznia 1914 r. miał miejsce wybuch. Powstała kolumna materiałów piroklastycznych, złożona z popiołów i dymów oraz lawiny piroklastyczne, spływające po zboczach. Po wielkim trzęsieniu ziemi 13 stycznia, w czasie którego zginęło 35 osób, erupcja zmieniła charakter. Nastąpił wypływ lawy, który trwał kilka miesięcy. Potoki lawy znacznie powiększyły wysepkę, połączyły z nią kilka mniejszych, a w końcu połączyły ją z półwyspem Ōsumi wąskim przesmykiem. Część zatoki Kagoshima uległa spłyceniu[6]. Centrum kaldery pogrążyło się o ok. 60 cm w wyniku częściowego opróżnienia komory magmowej. Fakt, że obniżenie dna nastąpiło pod centrum zatoki, a nie bezpośrednio pod wulkanem Sakurajima świadczy, że magma pochodzi z tego samego źródła, a Sakurajima jest kontynuacją wulkanu Aira[6].

Na kanwie erupcji z 1914 r. nakręcono film Wrath of the Gods.

Od 1955 r. wulkan jest prawie stale czynny. Tysiące niewielkich erupcji każdego roku wyrzuca popioły na kilkanaście km wokoło.

W 1960 r. powstało Obserwatorium Wulkanu Sakurajima, które monitoruje jego aktywność[7]. Jest to ważne z powodu dużej gęstości zaludnienia w pobliżu. Kilka km od wulkanu znajduje się 600-tysięczne miasto Kagoshima.

Przypisy

  1. ↑ a b Aira. [w:] Global Volcanism Program [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-02-26]. (ang.).
  2. ↑ Japonia. Wybuch wulkanu na wyspie Kiusiu, wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-07-24] (pol.).
  3. ↑ Aira-Sakurajima. [w:] activolcans.info [on-line]. [dostęp 2019-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-18)]. (fr.).
  4. ↑ a b Sakura-jima. [w:] Wolcano World [on-line]. Oregon State University. [dostęp 2019-02-26]. (ang.).
  5. ↑ Geology of Sakurajima Volcano. Earthquake Research Institute, University of Tokyo. [dostęp 2011-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-14)]. (ang.).
  6. ↑ a b c The Great 1914 Sakura-jima Eruption. [w:] Volcano World [on-line]. [dostęp 2011-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-16)]. (ang.).
  7. ↑ Sakurajima Volcano Research Center (SVO). World Organization of Volcanic Observatories. [dostęp 2019-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-28)]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Japan natural location map with side map of the Ryukyu Islands.jpg
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Natural Location map of Japan

Equirectangular projection.

Geographic limits to locate objects in the main map with the main islands:

  • N: 45°51'37" N (45.86°N)
  • S: 30°01'13" N (30.02°N)
  • W: 128°14'24" E (128.24°E)
  • E: 149°16'13" E (149.27°E)

Geographic limits to locate objects in the side map with the Ryukyu Islands:

  • N: 39°32'25" N (39.54°N)
  • S: 23°42'36" N (23.71°N)
  • W: 110°25'49" E (110.43°E)
  • E: 131°26'25" E (131.44°E)
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Location map of Kagoshima.svg
Autor: 元ファイル作者：Lincun、改変：Sakoppi, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map用の地図。改変前の地図から一旦トカラ列島・奄美群島を除去。