Salang (tunel)

Salang
Ilustracja
Wjazd do tunelu Salang (czerwiec 2009)
Państwo Afganistan
Oficjalna nazwapers. ‏تونل سالنگ (Tūnel-e Sālang)‎
Rodzajdrogowy
Liczba tub1
Liczba portali2
Data otwarcia1964
Zarządzanie
Płatnynie
Położenie na mapie Afganistanu
Mapa konturowa Afganistanu, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Salang”
Ziemia35°19′19,91″N 69°01′36,72″E/35,322197 69,026867
Wnętrze tunelu

Salangtunel drogowy w Afganistanie przecinający Hindukusz w rejonie przełęczy Salang. Tunel Salang stanowi główną oś transportową między stolicą Kabulem a północą kraju.

Parametry

Długość tunelu wynosi 2700 metrów i w okresie od otwarcia w 1964 roku do marca 1973 był to najdłuższy tunel drogowy świata. Końce tunelu położone są na wysokości 3360 m n.p.m. i 3363 m n.p.m. i jest to obecnie trzeci co do wysokości położenia tunel drogowy. Szerokość i wysokość tunelu wynosi 7 metrów. Przepustowość 1000 pojazdów dziennie.

Historia

Decyzja o budowie tunelu podjęta została w 1955 roku. Budowę realizowały przedsiębiorstwa radzieckie. Otwarcie tunelu nastąpiło w 1964 roku. Dzięki tunelowi czas przejazdu przeciętnej ciężarówki ruszającej z Mazar-i Szarif i zmuszonej warunkami do jazdy przez Herat skrócił się z ponad 72 godzin (3 dni) do mniej niż 10 godzin.

Tunel jest punktem strategicznym i w czasie działań wojennych tak w okresie radzieckiej interwencji w Afganistanie jak i obecnej – NATO-wskiej – jest celem ataków strony przeciwnej.

3 listopada 1982 roku w tunelu Salang miał miejsce najkrwawszy incydent w czasie całej wojny. W wyniku eksplozji jednej ciężarówki z wojskowego konwoju, po zderzeniu cysterny z innym wojskowym pojazdem, nastąpiło zatamowanie systemu wentylacyjnego i ogromny pożar. W tunelu uwięzione zostały dziesiątki pojazdów, w tym kilkadziesiąt ciężarówek wypełnionych radzieckimi żołnierzami. Ponadto razem z konwojem przemieszczała się o wiele liczniejsza grupa afgańskich żołnierzy i cywilów. W pożarze według radzieckich źródeł zginęło 176 żołnierzy (radzieckich i afgańskich). Faktycznie ofiar mogło być nawet 2,7 tys. – ok. 700 żołnierzy radzieckich i 2 tys. Afgańczyków[1][2].

Po opuszczeniu Afganistanu przez armię radziecką tunel Salang podupadł pod względem technicznym. Za rządów Talibanu tunel nie był odremontowany, a wręcz przeciwnie, dalej ulegał dewastacji, szczególnie w latach 1997-1998, w trakcie walk między Sojuszem Północnym a talibami[1].

Ruch w tunelu został wznowiony 19 stycznia 2002 roku[3]. Z uwagi na wysokie położenie wejścia i podjazdy do tunelu są w okresie zimowym narażone na częste lawiny. 16 stycznia 2009 w wyniku zejścia zginęło 10 osób, z kolei 8 lutego 2010 roku w wyniku serii lawin ponad 1500 osób utknęło w tunelu[4], z czego 172 zginęły[5].

Na znacznej długości obiekt nie posiada oświetlenia, a także jest pozbawiony systemu wentylacji[6]. Jezdnia na sporych odcinkach jest nieutwardzona[6].

Przypisy

  1. a b Pożar w tunelu Salang – najtragiczniejszy epizod interwencji ZSRR w Afganistanie. [dostęp 2012-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-05)].
  2. artykuł o tragedii z 1982 roku. [dostęp 2007-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-11)].
  3. artykuł z otwarcia tunelu w 2002 roku
  4. Afganistan: „Zginęli od spalin”. 1500 osób utknęło w tunelu. Gazeta.pl, 2010-02-09. [dostęp 2014-05-18].
  5. Afghanistan reopens Salang Pass after avalanches kill 172 (ang.). Trend News Agency, 2010-02-13. [dostęp 2010-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-23)].
  6. a b Nishant Dahiya: High Up In Afghanistan, A 'Ghostly Ride' Through The Salang Tunnel (ang.). NPR, 2010-12-07. [dostęp 2021-08-20].

Media użyte na tej stronie