Scandinavian Airlines System
 | ||||
| ||||
| Historia | ||||
| Data założenia | 1946 | |||
|---|---|---|---|---|
| Lokalizacja | ||||
| Państwo | ||||
| Baza | ||||
| Kooperacja | ||||
| Program lojalnościowy | EuroBonus | |||
| Sojusz | Star Alliance | |||
| Flota | ||||
| Liczba samolotów | 134 | |||
| Liczba tras | 118 | |||
| Strona internetowa | ||||
.JPG)
Scandinavian Airlines, SAS AB w przeszłości Scandinavian Airlines System to międzynarodowe skandynawskie linie lotnicze. Obecnie SAS jest największym przewoźnikiem krajów nordyckich. Głównymi portami lotniczymi SAS są: Port lotniczy Sztokholm-Arlanda (Szwecja), Port lotniczy Oslo-Gardermoen (Norwegia) i Port lotniczy Kopenhaga-Kastrup (Dania).
W 2011, linie lotnicze SAS przewiozły 22,9 miliona pasażerów, i osiągnęły przychód w wysokości 38 miliardów SEK, co plasuje je na ósmym miejscu w Europie. Flota SAS składa się z Airbusów A319, A320, A321, A330 i A340, Boeing 737 Classic oraz Next Generation, Bombardierów CRJ900.
Linie powstały w roku 1946 jako konsorcjum łączące Det Danske Luftfartselskab, Svensk Interkontinental Lufttrafik oraz Det Norske Luftfartselskap na trasach transatlantyckich. Na trasach europejskich oraz krajowych współpracę rozpoczęto dwa lata później natomiast w roku 1951, linie połączyły się, tworząc SAS.
SAS jest również członkiem założycielem największego na świecie sojuszu lotniczego Star Alliance.
Historia
Początki
Linie rozpoczęły działalność 1 sierpnia 1946, kiedy Svensk Interkontinental Lufttrafik AB (linie które były własnością rodziny Wallenbergów) oraz Det Danske Luftfartselskab A/S i Det Norske Luftfartselskap AS – narodowi przewoźnicy Danii i Norwegii – uruchomiły wspólne połączenia na trasach transatlantyckich[1]. W roku 1948 szwedzki narodowy przewoźnik AB Aerotransport dołączył do SAS i linie rozpoczęły działalność na rynku europejskim, a w roku 1951 połączyły się, tworząc SAS. W momencie utworzenia, udziały były podzielone pomiędzy SAS Danmark (28,6%), SAS Norge (28,6%) oraz SAS Sverige (42,8%), wszystkie w 50% będące własnością rządu[2].
Połączenie przez biegun
W roku 1954 SAS otworzyły jako pierwsze linie na świecie regularne połączenie nad biegunem północnym. Samolot DC-6B operował na trasie z Kopenhagi do Los Angeles z międzylądowaniem w Søndre Strømfjord na Grenlandii oraz Winnipeg w Kanadzie. Latem 1956 połączenie było realizowane trzy razy w tygodniu. Trasa cieszyła się dużą popularnością wśród gwiazd Hollywood i okazała się strzałem w dziesiątkę dla SAS. Dzięki systemowi taryf, który pozwalał na tranzyt do innego miasta z siatki połączeń SAS bezpłatnie, połączenie było również popularne wśród turystów. W 1957 SAS uruchomił połączenie do Japonii przez Grenlandię oraz Alaskę, było to związane z brakiem zgody Związku Radzieckiego na loty przez Syberię.
Era odrzutowców
SAS wszedł w erę odrzutowców w 1959 wraz z wejściem do służby samolotów Sud Aviation Caravelle. W 1971 we flocie SAS pojawił się pierwszy Boeing 747[3].
Przejęcia lokalnych przewoźników
Linie stopniowo zdobywały kontrole na rynkach krajowych we wszystkich trzech państwach, przejmując lokalnych przewoźników, między innymi Braathens i Widerøe w Norwegii, Linjeflyg i Skyways Express w Szwecji oraz Cimber Air w Danii. W 1989 SAS przejął 18,4% udziałów w Texas Air Corporation, spółce dominującej Continental Airlines, w dążeniu do stworzenia globalnego sojuszu. Udziały te zostały w późniejszym czasie sprzedane. W latach 90 SAS nabył 20% udziałów w British Midland. SAS dodatkowo kupił 94% akcji Spanair, drugiej co do wielkości linii lotniczej w Hiszpanii, oraz Air Greenland. W roku 2007 linie postanowiły pozbyć się udziałów w Spanair, BMI oraz Air Greenland[4]. W styczniu 2009, pomimo wcześniejszych problemów ze sprzedażą za oczekiwaną cenę, grupa katalońskich inwestorów nabyła Spanair, pozostawiając Skandynawom 19,9% akcji[5].
Początki sojuszu Star Alliance
W maju 1997 SAS stworzył globalny sojusz Star Alliance wspólnie z liniami Air Canada, Lufthansa, Thai Airways International oraz United Airlines. Cztery lata wcześniej SAS bezskutecznie próbował połączyć się z KLM, Austrian Airlines i Swissair w celu stworzenia Alcazar największej linii lotniczej w Europie[6]. Skutkiem tego było odwołanie dyrektora generalnego Jana Carlzona, który był odpowiedzialny za rozkwit firmy począwszy od 1981. W czerwcu 2001 roku zmieniła się struktura udziałowców SAS, został utworzony holding, w którym udziały posiadał rząd: Szwecji (21,4%), Norwegii (14,3%) oraz Danii (14,3%) pozostałe 50% akcji pozostało w publicznym posiadaniu.
Po 2004
W roku 2004 Scandinavian Airlines System (SAS) podzielono na cztery osobne spółki SAS Scandinavian Airlines Sverige AB, SAS Scandinavian Airlines Danmark AS, SAS Braathens AS oraz SAS Scandinavian International AS. SAS Braathens zostały przemianowane na SAS Scandinavian Airlines Norge AS w 2007[7]. W październiku 2009 cztery spółki zostały ponownie połączone w jedną – SAS Scandinavian System AB.
W związku z dynamicznym rozwojem przewoźników nisko kosztowych w Skandynawii, linia zaczęła generować straty. By odzyskać rentowność należało obniżyć koszty. Pierwszym etapem było sprzedanie udziałów w innych spółkach – bmi, Spanair oraz AirBaltic[8]. Pozwoliło to ograniczyć koszty o 23 procent pomiędzy 2008 a 2011. Następne cięcia mające ograniczyć koszty wprowadzono w 2011, dzięki czemu spodziewano się zmniejszyć koszty operacyjne o 3-4%. Do 2014 SAS wycofa z użytku wszystkie samoloty MD-82, co pozwoli zaoszczędzić kolejne 3%[9]. W listopadzie 2012 linia przedstawiła plan restrukturyzacji, który zakłada wydłużenie czasu pracy oraz obniżenie wynagrodzeń o 12-20%[10]. W maju 2013 grupa SAS sprzedała 80% w Widerøe, co pozwoliło uzyskać ok. 2 miliardy SEK które zostaną przeznaczone na obecny plan restrukturyzacji[11].
Od 1 czerwca 2013 SAS w klasie ekonomicznej (SAS Go) serwuje tylko płatne posiłki (poza śniadaniami do godz. 9:00 na trasach między krajami nordyckimi)[12][13].
Flota
Flota Scandinavian Airlines System w kwietniu 2018 składała się z:[14]
| Typ | Ilość | Zamówiono | Ilość siedzeń | Porty docelowe | Baza |
|---|---|---|---|---|---|
| Airbus A319-100 | 4 | 141 | Europa, Skandynawia | Kopenhaga | |
| Airbus A320-200 | 11 | 168 | Europa, Skandynawia | Kopenhaga | |
| Airbus A320neo | 12 | 59 | 174 | ||
| Airbus A321-200 | 8 | 198 | Europa, Skandynawia | Kopenhaga | |
| Airbus A321 LR | 0 | 3 | bd | Prawdopodobnie: USA | |
| Airbus A330-300 | 8 | 1 | 266 | USA, Azja | Kopenhaga, Sztokholm, Oslo |
| Airbus A340-300 | 8 | 245 | Azja, USA | Kopenhaga | |
| Airbus A350-900 | 1 | 7 | bd | USA, Azja | Kopenhaga |
| Boeing 737-600 | 10 | 123 | Loty krajowe – Szwecja, Norwegia, Skandynawia, Europa | Oslo, Sztokholm | |
| Boeing 737-700 | 28 | 141 | Loty krajowe – Norwegia, Skandynawia, Europa, USA – Boston | Oslo, Sztokholm, Kopenhaga | |
| Boeing 737-800 | 29 | 181 | Loty krajowe – Norwegia, Szwecja, Skandynawia, Europa | Oslo, Sztokholm | |
| Bombardier Canadair Regional Jet CRJ-900 | 9 | 88 | Loty krajowe – Dania, Skandynawia, Europa | Kopenhaga | |
| Suma | 127 | 68 |
Rozkładowe loty do Polski wykonują samoloty typu CRJ-900 (Kopenhaga-Warszawa/Gdańsk/Szczecin/Poznań/Wrocław) oraz Boeingi 737(-600,-700) z Gdańska do Oslo oraz z Krakowa do Sztokholmu.
Połączenia
Ameryka Północna
Stany Zjednoczone- Chicago (Port lotniczy Chicago-O’Hare)
- Houston (Port lotniczy Houston-George Bush)
- Los Angeles (Port lotniczy Los Angeles) [od 14 marca 2016]
- Miami (Port lotniczy Miami) [od jesieni 2016]
- Nowy Jork (Port lotniczy Newark-Liberty)
- San Francisco (Port lotniczy San Francisco)
- Waszyngton (Port lotniczy Waszyngton-Dulles)
Azja
Europa
Austria
Belgia
Chorwacja
Czechy
Dania
Finlandia
Francja
Grecja
Hiszpania
Holandia
Irlandia
Islandia
Kosowo
Litwa
Luksemburg
Łotwa
Malta- Luqa (Port lotniczy Malta) [sezonowo]
Niemcy
Norwegia- Aalesund (Port lotniczy Ålesund)
- Alta (Port lotniczy Alta)
- Bergen (Port lotniczy Bergen-Flesland)
- Bodø (Port lotniczy Bodø)
- Harstad (Port lotniczy Harstad/Narwik)
- Haugesund (Port lotniczy Haugesund)
- Kirkenes (Port lotniczy Kirkenes)
- Kristiansand (Port lotniczy Kristiansand)
- Kristiansund (Port lotniczy Kristiansund)
- Molde (Port lotniczy Molde-Årø)
- Oslo (Port lotniczy Oslo-Gardermoen) węzeł
- Stavanger (Port lotniczy Stavanger)
- Tromsø (Port lotniczy Tromsø)
- Trondheim (Port lotniczy Trondheim-Værnes)
- Longyearbyen (Port lotniczy Svalbard)
Polska
Portugalia
Rumunia
Rosja
Szwecja- Göteborg (Port lotniczy Göteborg-Landvetter)
- Helsingborg (Port lotniczy Ängelholm-Helsingborg)
- Kalmar (Port lotniczy Kalmar)
- Kiruna (Port lotniczy Kiruna)
- Linköping (Port lotniczy Linköping City)
- Luleå (Port lotniczy Luleå)
- Malmö (Port lotniczy Malmö-Sturup)
- Östersund (Port lotniczy Åre/Östersund)
- Ronneby (Port lotniczy Ronneby)
- Skellefteå (Port lotniczy Skellefteå)
- Sztokholm (Port lotniczy Sztokholm-Arlanda) węzeł
- Sundsvall (Port lotniczy Sundsvall-Härnösand)
- Umeå (Port lotniczy Umeå)
- Visby (Port lotniczy Visby)
Szwajcaria
Turcja- Ankara (Port lotniczy Ankara)
- Gazipaşa (Port lotniczy Gazipaşa)
Wielka Brytania
Węgry
Włochy- Bolonia (Port lotniczy Bolonia)
- Cagliari (Port lotniczy Cagliari-Elmas)
- Mediolan (Port lotniczy Mediolan-Linate)
- Mediolan (Port lotniczy Mediolan-Malpensa)
- Neapol (Port lotniczy Neapol)
- Olbia (Port lotniczy Olbia)
- Palermo (Port lotniczy Palermo)
- Piza (Port lotniczy Piza)
- Rzym (Port lotniczy Rzym-Fiumicino)
- Wenecja (Port lotniczy Wenecja-Marco Polo)
Przypisy
- ↑ SAS | Flyv til Skandinavien, Europa, USA, Canada og Asien, www.sas.dk [dostęp 2022-07-21] (duń.).
- ↑ History of The SAS Group – FundingUniverse, www.fundinguniverse.com [dostęp 2022-07-21].
- ↑ SAS Scandinavian Airlines Reviews - Overview - Pictures & reviews of SAS Scandinavian Airlines flights, www.airreview.com [dostęp 2022-07-21].
- ↑ Victoria Moores, SAS to sell Spanair, BMI and Air Greenland stakes, Flight Global [dostęp 2022-07-21] (ang.).
- ↑ Avtal om försäljning av Spanair har ingåtts | Cision Wire, web.archive.org, 15 lipca 2009 [dostęp 2022-07-21] [zarchiwizowane z adresu 2009-07-15].
- ↑ Jon Henley, International Herald Tribune, Talks Collapse On European Airline Merger, „The New York Times”, 22 listopada 1993, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-07-21] (ang.).
- ↑ http://se.yhp.waymaker.net/sasgroup/release.asp?id=147353 SAS Braathens to be renamed SAS Norge
- ↑ Chris V. Nicholson, SAS Sells Remaining Stake in BMI to Lufthansa, DealBook, 1254 [dostęp 2022-07-21] (ang.).
- ↑ http://volaspheric.blogspot.de/2012/06/sas-cuts-costs.html SAS cuts costs
- ↑ Pasazer.com: SAS przedstawił plan restrukturyzacji, Pasazer.com [dostęp 2022-07-21] (pol.).
- ↑ Pasazer.com: SAS sprzedał udziały w linii Widerøe, Pasazer.com [dostęp 2022-07-21] (pol.).
- ↑ http://old.lotnisko-chopina.pl/pl/lotnisko/informacje-ogolne/pressroom/aktualnosci/2013/6/skandynawskie-linie-lotnicze-przedstawily-nowa-koncepcje-dzialania
- ↑ SAS Go Plus – Nordic and Europe – SAS
- ↑ SAS Scandinavian Airlines Fleet Details and History, www.planespotters.net [dostęp 2022-07-21].
Linki zewnętrzne
| Aktualne |
|
|---|---|
| Zlikwidowane |
|
| Pasażerskie |
|
|---|---|
| Zlikwidowane |
|
| Pasażerskie |
|
|---|---|
| Cargo |
|
| Zlikwidowane |
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
.svg)
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flaga Finlandii
.svg)
Autor: Pedro A. Gracia Fajardo, escudo de Manual de Imagen Institucional de la Administración General del Estado, Licencja: CC0
Flaga Hiszpanii
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Autor: Eduard Marmet, Licencja: CC BY-SA 3.0
Scandinavian Airlines System Douglas DC-9-41 OY-KGC at Euroairport (Basel, Muelhouse, Freiburg)
Autor: Eluveitie, Licencja: CC BY-SA 3.0
Model: Airbus A319-100
Linie lotnicze: SAS Scandinavian Airlines
Numer rejestracyjny: OY-KBO(c) Piergiuliano Chesi, CC BY-SA 3.0
Scandinavian Airlines Convair 440 SE-BSS still in the fleet taken at Copenhagen Airport in 1972.
Autor: Lars Wahlstrom, Licencja: GFDL 1.2
Scandinavian Airlines (SAS) Boeing 767-383/ER LN-RCF at Kangerlussuaq Airport
Autor: Brorsson, Licencja: CC BY-SA 3.0
SAS Airbus A340 departing Stockholm.
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Brorsson z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC BY-SA 3.0
SAS Boeing 747 at Stockholm - Arlanda Airport
Picture is taken by the wikipedia user himself
Picture is taken by myself.jpg)
Autor: Kuba Bożanowski from Warsaw, Poland, Licencja: CC BY 2.0
Bombardier CRJ-900 OY-KFB SAS - Scandinavian Airlines System
Autor: Eduard Marmet, Licencja: CC BY-SA 3.0
Scandinavian Airlines System Airbus A300B2-320 SE-DFL at Zurich International Airport
Autor: Holger.Ellgaard, Licencja: CC BY-SA 3.0
Scandinavian Airlines head office in Frösundavik, Solna
_at_London_Heathrow_Airport.jpg)
SAS Boeing 737-600 (LN-RPA) landing at London Heathrow Airport.
Autor: Xauxa (Håkan Svensson), Licencja: CC BY-SA 4.0
SAS office at Arlanda airport, Sigtuna, Sweden. Entrance.
_SE-REG.jpg)
SAS Airbus A321-200 (SE-REG) landing at London (Heathrow) Airport.
Scandinavian Airlines System 1980s and 1990s logo