Schronisko w Dupnicy Pierwsze

Schronisko w Dupnicy Pierwsze
Ilustracja
Państwo Polska
Województwo śląskie
PołożenieDupnica, Ryczów
Właścicielprywatny
Długość2,8 m
Deniwelacja21,4
Wysokość otworów435 m n.p.m.
Ekspozycja otworówku północy
KodJ.Cz.IV-03.59
Położenie na mapie gminy Ogrodzieniec
Mapa konturowa gminy Ogrodzieniec, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Dupnicy Pierwsze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Dupnicy Pierwsze”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Dupnicy Pierwsze”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Dupnicy Pierwsze”
Ziemia50°25′53″N 19°36′46″E/50,431389 19,612778
Strona internetowa jaskini

Schronisko w Dupnicy Pierwszeschronisko w skałach Dupnicy we wsi Ryczów w województwie śląskim, powiecie zawierciańskim, w gminie Ogrodzieniec[1]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Mirowsko-Olsztyńskiej, będącej częścią Wyżyny Częstochowskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].

Opis obiektu

Schronisko znajduje się we wschodniej części skał Dupnicy, w skałce, której południowa ściana znajduje się na obrzeżu niewielkiej polanki. Schronisko znajduje się w ścianie północnej opadającej na niewielką i porośniętą lasem kotlinkę. Główny otwór znajduje się na wielkiej szczelinie, której wylot zarastają krzewy. Strop tylko częściowo jest „zadaszony”, gdyż są w nim duże okna skalne. W pobliżu wejścia po prawej stronie znajduje się za stromym progiem ciasny i nieco meandrujący korytarzyk z drugim otworem. Niewielkie i ślepo zakończone szczeliny znajdują się także w tylnej części schroniska[1].

Schronisko powstało w wapieniach z okresu jury późnej. Boczny korytarzyk ma postać rury skalnej. Na ścianach schroniska występują ślady krasowej korozji, nacieki grzybkowe i polewy naciekowe. Namulisko w głównej sali schroniska jest piaszczysto-próchniczne, w bocznym korytarzyku jest częściowo piaszczysto-gliniaste z domieszką wapiennych okruchów, a częściowo skaliste[1].

Główna część schroniska jest widna, boczny korytarzyk jest mroczny, zaś końcowe odcinki bocznych szczelin są całkowicie ciemne. Na ścianach rosną mchy i porosty[1].

Historia badań i dokumentacji

Śmieci świadczą o tym, że schronisko jest odwiedzane przez ludzi, a duża ilość odchodów zwierzęcych wskazuje, że jest wykorzystywane także przez dzikie zwierzęta. Po raz pierwszy opisał go Kazimierz Kowalski w 1953 roku. Nadał mu nazwę Schronisko w Ryczowie IV[3]. W 1993 r. plan i opis schroniska znalazł się w dokumentacji opracowanej dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego, a w 2000 r. w dokumentacji wykonanej na zlecenie Ministerstwa Środowiska. W obydwu dokumentacjach ma nazwę nadaną przez K. Kowalskiego. Plan jaskini opracował A. Polonius[1].

Przypisy

  1. a b c d e Adam Polonius: Schronisko w Dupnicy I. W: Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2020-06-08].
  2. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998, ​ISBN 83-01-12479-2
  3. K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Zawiercie County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Zawiercie County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.74 N
  • S: 50.35 N
  • W: 19.25 E
  • E: 20.00 E
Silesian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief Location map of Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Schronisko w Dupnicy I DK57 (3).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko w Dupnicy I
Schronisko w Dupnicy I DK57 (7).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko w Dupnicy I
Schronisko w Dupnicy I DK57 (6).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko w Dupnicy I
Legenda jaskinia.svg
Symbol jaskinii do legendy mapy
Schronisko w Dupnicy I DK57 (2).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko w Dupnicy I
Schronisko w Dupnicy I DK57.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko w Dupnicy I
RenderImage239.jpg
Autor: Adam Polonius, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko w Dupnicy I - plan
Schronisko w Dupnicy I DK57 (4).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko w Dupnicy I