Sekretera

Sekretera z podstawą w formie komody

Sekretera barokowa w Muzeum Zamkowym w Sandomierzu

Sekretera (z fr. secrétaire) – rodzaj wielofunkcyjnego dużego mebla skrzyniowego.

Mebel składa się z podstawy w formie szafki z drzwiczkami lub komody i nadstawy.

Nadstawa – zwykle dwudzielna – część górna (funkcja biblioteczki) zamykana jest drzwiczkami, a dolna, zamykana pionową lub skośną płytą, która po otwarciu przejmuje funkcję blatu służy do pisania. Płyta ta wspiera się na specjalnych, wysuwanych podporach. Czasem funkcję blatu do pisania pełni otwierany do przodu i wysuwany front szuflady. Za płytą do pisania kryją się liczne przegródki, skrytki i szufladki, podobnie jak w sekretarzyku.

Sekretera jest meblem pochodnym od kabinetu. Występuje również pod nazwą: sekretarka, praska, praska-biurko.

Występowanie

mebel znany już od XVII w., rozpowszechniony w okresie baroku i w późniejszych okresach. Szczególnie ciekawie rozbudowywane nadstawy są polem do popisu dla zdobnictwa płaszczyznowego (marketeria, intarsja), przeszklone pełnią często funkcję biblioteczki, nazywane są wtedy: sekreterą biblioteczną lub z ang. bureau bookcase

W drugiej poł. XIX w. sekretera jako mebel zanikła.

Charakterystyka

Mebel w konstrukcji skrzyniowej

podstawa w zależności od konstrukcji – stojakowa, wieńcowa lub oskrzyniowa

nadstawa zwykle oskrzyniowa czasem dwudzielna zawiera: część do pisania o licznych przegródkach i szufladkach zamykana pionową lub skośną pokrywą-blatem, oraz część do przechowywania dokumentów lub książek zamykana drzwiczkami