Selachii

Selachii
Ilustracja
Carcharhinus plumbeus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

chrzęstnoszkieletowe

Podgromada

spodouste

Infragromada

Euselachii

(bez rangi)Neoselachii
(bez rangi)Selachii
Synonimy
  • Selachimorpha
  • Pleurotremata

Selachii (z gr. selachos – rekin lub ryba chrzęstna) – takson w obrębie Euselachii, obejmujący współcześnie występujące spodouste, powszechnie nazywane rekinami, a także raszple i piłonosy.

Diagnoza

Cechą diagnostyczną ryb zaliczanych do Neoselachii – taksonu obejmującego wspólnego przodka współczesnych rekinów oraz wszystkich jego potomków – jest obecność na zębach i łuskach przynajmniej jednej warstwy enameloidu[1] – substancji podobnej do szkliwa. U Selachii otwory skrzelowe znajdują się zwykle na bokach ciała. Przednia krawędź płetwy piersiowej nie jest połączona z bokiem głowy. Płetwa odbytowa jest obecna lub nie. Połówki obręczy piersiowej nie są połączone na grzbiecie. Cechy te odróżniają rekiny od płaszczek[2].

Nazewnictwo popularne

W dawnym znaczeniu do Selachii zaliczano rekiny i płaszczki. Termin ten został zawężony do rekinów. W literaturze polskiej nazwami Selachii, Selachia, Selachimorpha lub Selachiformes różni autorzy określali, zwykle w randze rzędu: spodouste[3][4], rekiny[3][5], rekinokształtne[6][7] lub żarłacze[7][8]. Stanisław Rutkowicz w 1982[9] dla synonimu Pleurotremata (Selachii) użył nazwy bokoszpare.

Klasyfikacja

Squalus acanthias

W obrębie Selachii wyróżniane są dwa nadrzędy[2]:

  • Galeomorphi – płetwa odbytowa zawsze obecna
  • Squalomorphi – u większości brak płetwy odbytowej
Uproszczony diagram charakteryzujący rzędy współczesnych rekinów (j. ang.)

Przypisy

  1. Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 128. ISBN 978-83-235-0973-8.
  2. a b Nelson 2006 ↓, s. 46
  3. a b Selachii – spodouste, rekiny [W:] Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  4. Spodouste, blaszkoskrzelne (Elasmobranchii, Selachia) [W:] Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973 (wyd. II 1976), seria: Mały słownik zoologiczny.
  5. Selachimorpha – rekiny [W:] Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-12286-2.
  6. Rząd rekinokształtne – Selachiformes [W:] G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  7. a b Rząd rekinokształtnych, czyli żarłaczy (Selachii) [W:] Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.
  8. Żarłacze Selachiiformes [W:] Władysław Zamachowski, Adam Zyśk: Strunowce Chordata. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, 1997. ISBN 83-86841-92-3.
  9. Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 43. ISBN 83-215-2103-7.

Bibliografia

  • Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.

Media użyte na tej stronie

Extant Shark Orders.svg
Taxonomic diagram of the 8 extant shark orders.
Squalus acanthias stellwagen.jpg
Spiny dogfish (Squalus acanthias) at the Josephine Marie shipwreck, Stellwagen National Marine Laboratory (cropped and adjusted from original).
Carcharhinus plumbeus georgia.jpg
Autor: Brian Gratwicke, Licencja: CC BY 2.0
Sandbar shark (Carcharhinus plumbeus) at the Georgia Aquarium