Serwer

Zdjęcie części serwerów Fundacji Wikimedia
Pierwszy serwer WWW zlokalizowany w centrum komputerowym CERN. Na kartce widnieje napis "ta maszyna to serwer, nie wyłączać"
Serwer wydruku WiFi

Serwerprogram komputerowy świadczący usługi na rzecz odpowiednich programów zazwyczaj uruchomionych na innych komputerach podłączonych do sieci komputerowej. Innymi słowy serwerem nazywa się system oprogramowania biorący udział w udostępnianiu zasobów. Przykładami udostępnianych zasobów są pliki, bazy danych, łącza internetowe, a także urządzeń peryferyjnych jak drukarki i skanery.

Serwerem nazywa się często również komputer świadczący takie usługi, zazwyczaj udostępnianie pewnych zasobów innym komputerom lub przekaz danych.

Serwerem może być zwykły komputer, jednak w celu pełnego wykorzystania możliwości, jakie daje oprogramowanie serwerowe, powinna to być maszyna przeznaczona do tej roli. Maszyny takie są przystosowane do pracy ciągłej, wyposaża się je w duże i szybkie dyski twarde lub SSD, głównie SAS (dawniej SCSI), dużą ilość pamięci RAM najczęściej z funkcją ECC oraz wydajne wielordzeniowe procesory serwerowe. Najczęściej serwerowe płyty główne mogą obsłużyć 2, 4 lub więcej procesorów.

Serwer musi być maszyną niezawodną, w tym celu często posiada 2 lub więcej wbudowanych zasilaczy typu hot-plug i awaryjne zasilanie, a pomieszczenie, w którym stoi powinno posiadać odpowiednią wentylację lub klimatyzację. Dodatkowo niezawodność podnosi zastosowanie układu kontroli poprawnej pracy, tzw. watchdog, którego zadaniem jest przeprowadzenie restartu serwera w razie zawieszenia się systemu operacyjnego.

Serwer jest zazwyczaj podłączony do Internetu szybkim łączem światłowodowym, aby móc udostępniać swoje zasoby innym komputerom – typowym przykładem jest tu serwer WWW. Może również jako serwer pośredniczący mieć zainstalowane oprogramowanie maskarady (NAT) potrafiące dzielić łącze pomiędzy urządzenia chcące skorzystać z zasobów Internetu, które nazywa się klientami. Natomiast serwer niepodłączony do Internetu, na przykład działający tylko w sieci lokalnej, może zarządzać współdzieleniem zasobów na poszczególnych komputerach w tej sieci – na przykład zainstalowanymi programami, udostępnianymi danymi czy też urządzeniami peryferyjnymi.

Współdzielenie zasobów

Współdzielenie zasobów w sieci z dedykowanym serwerem odbywa się na najczęściej w architekturze klient-serwer.

Jeśli w sieci nie ma dedykowanego serwera, tzn. jest to sieć równorzędna, to teoretycznie każdy komputer może być w niej jednocześnie serwerem i klientem, a współdzielenie zasobów odbywa się na zasadzie połączeń w modelu peer-to-peer.

Oprogramowanie serwerowe

Serwery najczęściej pracują pod kontrolą systemów operacyjnych takich jak: FreeBSD, GNU/Linux, Solaris, HP-UX, AIX, OS X, Microsoft Windows Server, aczkolwiek stosuje się także oprogramowanie hiperwizora pozwalające na wirtualizację, która umożliwia uruchamianie kilku systemów operacyjnych równocześnie.

Wśród wielu usług realizowanych przez serwery w Internecie są między innymi: obsługa stron WWW, poczty elektronicznej, przesyłanie plików (np. FTP), komunikacja online, strumieniowa transmisja audio i wideo czy portale społecznościowe oraz wiele innych. W przypadku serwerów WWW wykorzystywane jest najczęściej oprogramowanie Apache.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Wikimedia Paris servers front 1218 144219X.jpg
Autor: David Monniaux. Photo taken by myself with a cellular phone. Copyright © 2004, Licencja: CC BY-SA 1.0
Front view of the cluster of Wikimedia servers in Aubervilliers near Paris, France, installed on December 18, 2004; the three 1U servers of the same model (HP Proliant sa1100) in the middle are ours. Photo taken by myself with a cellular phone.
First-server-cern-computer-center.jpg
Autor: Zuzanna K. Filutowska, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pierwszy serwer WWW zlokalizowany w centrum komputerowym CERN. Na kartce widnieje napis "ta maszyna to serwer, nie wyłączać".
LogiLink wireless print server.jpg
Autor: Wikidienst 21:21, 2. Mai 2008 (CEST), Licencja: CC BY-SA 2.0 de
Small Printserver/Druckerserver