Sit Gerarda

Sit Gerarda
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

sitowate

Rodzaj

sit

Gatunek

sit Gerarda

Nazwa systematyczna
Juncus gerardi Loisel.
J. Bot. (Desvaux) 2:284. 1809[3]

Sit Gerarda (Juncus gerardi) – gatunek rośliny z rodziny sitowatych. Zasięg obejmuje całą Europę, północną Afrykę, zachodnią i środkową Azję, Amerykę Północną po południowe USA. Zawleczony został także na Australię i Nową Zelandię[3]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie głównie na wybrzeżu[4].

Morfologia

Łodyga
Spłaszczona, do 30 cm wysokości, z jednym kolankiem i jednym liściem.
Liście
Do 1 mm szerokości.
Kwiaty
Do 4 mm długości, zebrane w szczytową, rozpierzchłą rozrzutkę. Pylnik 3 razy dłuższy od nitki pręcika. Szyjka słupka długości zalążni. Podsadka krótsza od kwiatostanu. Działki kielicha jednakowe, tępe, rdzawe, zielone na grzbiecie[5].
Owoc
Eliptyczna torebka długości działek.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit, halofit. Rośnie na solniskach. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Gatunek charakterystyczny związku Armerion maritimae i zespołów: Juncetum gerardi oraz Triglochino-Glaucetum maritimae[6]. Liczba chromosomów 2n = około 80-84[7].

Zmienność

Gatunek zróżnicowany na 3 podgatunki[8]:

  • Juncus gerardii subsp. atrofuscus (Rupr.) Printz - występuje w północnej Europie
  • Juncus gerardii subsp. gerardii - rośnie w całym zasięg gatunku
  • Juncus gerardii subsp. montanus Snogerup - występuje w Maroku i Hiszpanii

Zagrożenia i ochrona

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016)[9][10] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU).

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-19] (ang.).
  3. a b Taxon: Juncus gerardi (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2010-11-19].
  4. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  5. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  6. Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  7. Juncus gerardii na Flora of North America [dostęp 2013-12-03].
  8. Juncus gerardii na eMonocot [dostęp 2013-12-03]
  9. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  10. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Juncus gerardi kz1.jpg
Autor: Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kwiatostan situ Gerarda Juncus gerardi. Słona łąka k. Międzywodzia na wyspie Wolin.