Skórcz

Skórcz
miasto i gmina
Ilustracja
Kościół Wszystkich Świętych
Herb
Herb
Państwo Polska
Województwo pomorskie
Powiatstarogardzki
Prawa miejskie1934
BurmistrzJanusz Kosecki
Powierzchnia3,67 km²
Wysokość88 m n.p.m.
Populacja (31.12.2017)
• liczba ludności
• gęstość

3609[1][2]
994,2 os./km²
Strefa numeracyjna+48 58
Kod pocztowy83-220
Tablice rejestracyjneGST
Położenie na mapie powiatu starogardzkiego
Mapa konturowa powiatu starogardzkiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Skórcz”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Skórcz”
Ziemia53°47′48″N 18°31′34″E/53,796667 18,526111
TERC (TERYT)2213021
SIMC0934777
Urząd miejski
ul. Główna 40
83-220 Skórcz
Strona internetowa
BIP

Skórcz (niem. Skurz) – miasto w północnej Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, położone na północno-wschodniej granicy Borów Tucholskich, na Kociewiu.

Wieś królewska w starostwie osieckim w powiecie nowskim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku[3]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa gdańskiego. Miasto położone na trasie dwóch (obecnie zawieszonych) linii kolejowych: nr 218 (Szlachta - Myślice) i nr 243 (Skórcz - Starogard Gdański).

Według danych z 1 stycznia 2018 Skórcz liczył 3 609 mieszkańców[1].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[4] Skórcz ma obszar 3,67 km², w tym:

  • użytki rolne: 56%
  • użytki leśne: 7%

Miasto stanowi 0,27% powierzchni powiatu.

Historia

Historycznymi wariantami nazewniczymi miasta były kolejno: Schorcz, Scoricz, Schoritz, Schorczk, Skorcz, Skorczke, Skurcz i Skorć.

W XIV w. powstał gotycki kościół w Skórczu. W czasie wojny trzynastoletniej w 1458 w bitwie pod Skórczem Polacy odnieśli zwycięstwo nad Krzyżakami[5]. Za czasów I Rzeczypospolitej Skórcz był wsią królewską w starostwie osieckim w powiecie nowskim w województwie pomorskim Korony Polskiej. Po I rozbiorze Polski w zaborze pruskim. W 1866 w Skórczu powstał pierwszy na Pomorzu Gdańskim polski Bank Ludowy[5]. Skórcz powrócił do Polski po odzyskaniu niepodległości, w 1920, kiedy do miasta wkroczyły wojska gen. Józefa Hallera[5].

Skórcz otrzymał w roku 1929 miejskie uprawnienia finansowe, a w roku 1934 prawa miejskie. W czasie II wojny światowej miasto było okupowane przez Niemcy. Skórcz został wyzwolony spod okupacji hitlerowskiej z 3 na 4 marca 1945 r. przez oddziały 108 korpusu armijnego 46 dywizji piechoty i jednostki 105 korpusu armijnego ze składu 65 armii 2 Frontu Białoruskiego[6].

W 1992 r. utworzono samodzielną gminę miejską Skórcz poprzez wyłączenie obszaru miasta z dotychczasowej gminy miejsko-wiejskiej[7].

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004[8]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób%osób%osób%
populacja3532100180851,2172448,8
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
962,4492,6469,8

Według danych z 30 czerwca 2009 r. miasto miało 3564 mieszkańców[9].

  • Piramida wieku mieszkańców Skórcza w 2014 roku[1].


Piramida wieku Skorcz.png

Zabytki i miejsca pamięci

Według rejestru zabytków NID[10] na listę zabytków wpisane są:

  • zespół urbanistyczny miasta, nr rej.: 8A-958 z 5.04.1979
  • kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych, poł. XIV, XVI, XIX, nr rej.: A-322 z 10.09.1962
  • kamienica, ul. Sobieskiego 10,1908, nr rej.: A-1887 z 6.06.2012.

Głównym zabytkiem miasta jest gotycki kościół Wszystkich Świętych, wzniesiony w XIV w. Ponadto znajdują się tu zabytkowe domy i kamienice.

W maju 2010 roku w Skórczu odsłonięto pierwszy w Polsce pomnik Lecha Kaczyńskiego. Na terenie miasta znajduje się także tablica upamiętniająca miejsce hitlerowskiego obozu pracy dla mieszkańców Skórcza i okolic, tablica upamiętniająca mord 76 kobiet narodowości żydowskiej w lutym 1945 roku, pomnik upamiętniający strajk szkolny na Kociewiu z 1906 roku i inne[11].

Sąsiednie gminy

Osiek, Skórcz (gmina wiejska)

Galeria zdjęć

Przypisy

  1. a b c Skórcz w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-11] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.
  3. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 98.
  4. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset (pol.). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
  5. a b c O Skórczu, www.szkola.skorcz.pl [dostęp 2019-02-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-21].
  6. ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945” Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 212
  7. Dz.U. z 4.10.1991 r. poz. 397 (pol.). [dostęp 2016-02-02].
  8. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast (pol.). GUS. [dostęp 2010-09-14].
  9. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-11-24. ISSN 1734-6118.
  10. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie. 2021-09-30. [dostęp 2022-01-06].
  11. Miasto Skórcz - miejsca pamięci. [dostęp 2010-05-31].

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Pomnik Lecha Kaczynskiego w Skorczu.jpg
Autor: Topory, Licencja: CC BY 3.0
Pomnik Lecha Kaczyńskiego w Skórczu
Skorcz, post office.jpg
Autor: Gdaniec, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skórcz, ul. Główna 33 - Poczta
Skórcz Church.JPG
Autor: Mazbln, Licencja: CC BY-SA 3.0
Church in Skórcz, Pomeranian Voivodeship, Poland
Skorcz, dawna stacja kolejowa.jpg
Autor: Gdaniec, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skórcz - dawna stacja kolejowa
Skorcz wieza cisnien.jpg
Autor: Topory, Licencja: CC BY 3.0
Skórcz, wieża ciśnień
Piramida wieku Skorcz.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Skórcza, 2014
Powiat starogardzki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu starogardzkiego, Polska
Skorcz lokomotywownia.jpg
Autor: Topory, Licencja: CC BY 3.0
Nastawnia i lokomotywownia w Skórczu
Skórcz. Urząd Gminy.jpg
Autor: Gdaniec, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skórcz, ul. Dworcowa 6 - Urząd Gminy