Sonet na całą Mękę Pańską
Sonet na całą Mękę Pańską – wiersz barokowego poety Stanisława Herakliusza Lubomirskiego wchodzący w skład cyklu Poezje postu świętego. Utwór charakteryzuje się kunsztowną budową wersyfikacyjną[1]. Jest sonetem. Pod względem rymowania reprezentuje włoską odmianę gatunku[2]. Zgodnie z włoską tradycją jest napisany jedenastozgłoskowcem. Jest czterorymowy. Rymuje się abba abba cdc dcd[3]. Tematem wiersza jest zbawienie ludzkości przez śmierć Jezusa na krzyżu[4]. W utworze występują długie wyliczenia słów jednozgłoskowych. Claude Backvis, omawiając formalne wyrafinowanie sonetu, mówi nawet o "świeckich figlach" jego budowy[5].
Wielkiej miłości i nieogarnionej
Tryumf, czy piekła łupy, czy mogiły
Zawisnej śmierci, czy niebieskiej siły
Są cudem męki, co zniósł Bóg wcielony?
Moc, myśl, żal, strach, pot, krew, sen zwyciężony,
Zdrada, powrozy, łzy, sąd i niemiły
Twarzy policzek, i rózgi, co biły,
Słup, cierń, krzyż, gwóźdź, żółć i bok otworzony
Są to dobroci dary, a nie męki,
Nie dary, ale łaski źrzódła żywe,
Nie źrzódła, ale boskie cuda ręki,
Tej ręki, co nam zbawienie szczęśliwe
Z swych ran wylała, za które niech dzięki
Oddaje-ć serce, o dobro prawdziwe!
Przypisy
- ↑ Krystyna Wierzbicka-Trwoga: Scheffler, Herbert i Lubomirski: trzy cykle religijne doby Baroku (pol.). mzk.al.uw.edu.pl. s. 18. [dostęp 2016-12-27].
- ↑ Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2003, s. 156-157. ISBN 83-900829-6-9.
- ↑ Jadwiga Miszalska: Sonet w Polsce od XVI do początków XIX wieku a przekłady z języka włoskiego (pol.). academia.edu. s. 26-27. [dostęp 2016-12-27].
- ↑ Wojciech Wielgoszewski: Czy tylko groza grobu? - o staropolskim pojmowaniu śmierci (1) (pol.). niedziela.pl. [dostęp 2016-12-27].
- ↑ Joanna Czyż]: "Stanisław Herakliusz Lubomirski: pisarz - polityk - mecenas", pod red. Wandy Roszkowskiej, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1982 : [recenzja] (pol.). bazhum.muzhp.pl. s. 335. [dostęp 2016-12-27].
Linki zewnętrzne
- Stanisław Herakliusz Lubomirski: Sonet na całą Mękę Pańską (pol.). staropolska.pl. [dostęp 2016-12-27].