Spółgłoska zwarta miękkopodniebienna bezdźwięczna

Spółgłoska zwarta miękkopodniebienna bezdźwięczna

Numer IPA	109
k
Jednostka znakowa	k
Unikod	U+006b
UTF-8 (hex)	6b
Inne systemy
X-SAMPA	k
Kirshenbaum	k
IPA Braille↗	⠅
Przykład
informacje • pomoc
Obraz znaku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Spółgłoska zwarta miękkopodniebienna bezdźwięczna - rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [k].

Artykulacja

Opis

W czasie artykulacji tej spółgłoski:

• modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
• tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
• prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka - spółgłoska środkowa
• tylna część języka dotyka podniebienia miękkiego - jest to spółgłoska miękkopodniebienna
• Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji) - jest to spółgłoska zwarta.
• wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna

Warianty

Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:

• wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [kʲ]
• przewężenie w gardle, mówimy spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: [kˤ]
• zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce [kʷ]

Spółgłoska może być wymówiona:

• z rozwarciem bez plozji, mówimy wtedy o spółgłosce bez plozji: [k̚].
• z silnym przydechem (aspiracją), mówimy wtedy o spółgłosce przydechowej (aspirowanej): [kʰ]
• z gwałtownym uniesieniem zamkniętej krtani, a nie poprzez wydech, mówimy wtedy o spółgłosce ejektywnej,: [kʼ].

Przykłady

• w języku angielskim: can [kæn] „móc” lub „puszka”
• w języku arabskim: كاتب ['kæ:tib] „pisarz”
• w języku hiszpańskim: casa ['kasa] „dom”
• w języku japońskim: kitto [kit:o] „na pewno”
• w języku niemieckim: Katze [ˈkatsə] „kot”
• w języku polskim: kot [kɔt]