Sparteina – organiczny związek chemiczny, alkaloid z grupy lupinanu, wyodrębniany z roślin należących do rodziny łubinu, złotokapu, żarnowca, janowca oraz Saratamnus.
Sparteina ma dwa centra chiralne i może występować w formie czterech diastereoizomerów (ponadto, ze względu na asymetrię wielopierścieniowego szkieletu cząsteczki, każdy diastereoizomer może występować w dwóch formach enancjomerycznych, co daje łącznie 8 diastereoizomerów). Najczęściej spotykana (−)-sparteina jest izomerem lewoskrętnym o konfiguracji cis-trans. Pozostałe izomery oznaczane są symbolami α (izomer trans-trans), β (cis-cis) i γ (trans-cis; słabo poznany)[2]. Izomer prawoskrętny, (+)-sparteina czyli pachykarpina[3], jest bardzo toksyczny.
(−)-Sparteina w małych dawkach stymuluje pracę mięśni gładkich (np. pęcherza lub żołądka), zażyty w większych ilościach powoduje paraliż podobnie jak koniina. Sparteina była często stosowana jako składnik złożonych preparatów w leczeniu arytmii serca (kod ATC C01BA04), a także do wywoływania porodu.
Przypisy
- ↑ a b Beilstein, RN #82447
- ↑ VV. Galasso VV. i inni, On the structure and spectroscopic properties of sparteine and its diastereoisomers, „Chemical Physics”, 294 (2), 2003, s. 155–169, DOI: 10.1016/j.chemphys.2003.07.005 .
- ↑ A.I.A.I. Ishbaev A.I.A.I., A.N.A.N. Nizamkhodzhaeva A.N.A.N., Kh.T.K.T. Il'yasova Kh.T.K.T., Conformational states of quaternary salts of pachycarpine and aphylline, „Chemistry of Natural Compounds”, 15 (4), 1979, s. 462–465, DOI: 10.1007/BF00565047, ISSN 0009-3130 (ang.).
Bibliografia
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
|
---|
| C01: Leki stosowane w chorobach serca |
---|
C01A – Glikozydy nasercowe | |
---|
C01B – Leki przeciwartymicze | C01BA – Preparaty przeciwarytmiczne należące do klasy Ia | |
---|
C01BB – Preparaty przeciwarytmiczne należące do klasy Ib | |
---|
C01BC – Preparaty przeciwarytmiczne należące do klasy Ic | |
---|
C01BD – Preparaty przeciwarytmiczne należące do klasy III | - amiodaron
- tosylan bretylium
- bunaftyna
- dofetylid
- ibutylid
- tedysamil
- dronedaron
|
---|
C01BG – Inne reparaty przeciwarytmiczne należące do klasy I | - moracyzyna
- cybenzolina
- wernakalant
|
---|
|
---|
C01C – Leki pobudzające układ sercowo-naczyniowy (bez glikozydów nasercowych) | C01CA – Leki wpływające na receptory adrenergiczne i dopaminergiczne | |
---|
C01CE – Inhibitory fosfodiesterazy | |
---|
C01CX – Inne leki pobudzające układ sercowo-naczyniowy | - angiotensynamid
- ksamoterol
- lewosimendan
- angiotensyna II
|
---|
|
---|
C01D – Leki rozszerzające naczynia stosowane w chorobach serca | C01DA – Nitraty | |
---|
C01DB – Leki rozszerzające naczynia stosowane w chorobach serca, pochodne chinolonu | |
---|
C01DX – Inne leki rozszerzające naczynia stosowane w chorobach serca | - tosylan itraminy
- prenylamina
- oksyfedryna
- benzjodaron
- karbokromen
- heksobendyna
- etafenon
- heptaminol
- imolamina
- dilazep
- trapidil
- molsydomina
- efloksat
- cynepazet
- kloridarol
- nikorandil
- linsydomina
- nezyrytyd
- serelaksyna
- tosylan itraminy
- prenylamina
- wericiguat
|
---|
|
---|
C01E – Inne leki stosowane w chorobach serca | |
---|
|
|
|