Stacja postojowa

Tory odstawcze PKP Intercity na terenie stacji postojowej Warszawa Grochów

Stacja postojowa – obiekt infrastruktury kolejowej służący wyłącznie do postoju, czyszczenia, naprawy, zaopatrywania i formowania składów pociągów pasażerskich na torach do tego przeznaczonych[1].

Lokalizacja

Specjalne stacje postojowe lub wyodrębnione w ramach pozostałych stacji kolejowych grupy torów postojowych zlokalizowane są w pobliżu stacji krańcowych pociągów pasażerskich[2]. Odrębne stacje postojowe znajdują się często w ośrodkach stanowiących węzły kolejowe[3].

Stacje postojowe lokalizuje się w miarę możliwości na krańcach miast, niekiedy w odległości kilku kilometrów od obsługiwanej stacji krańcowej[3]. Ma to związek z zajmowaniem przez stację postojową dużego terenu i zachowanie możliwości rozbudowy[3].

Układ

Układ torów stacji postojowej oraz rozmieszczenie obiektów i urządzeń towarzyszącej wagonowni są uzależnione od przyjętego na stacji procesu technologicznego obrządzania (obróbki) wagonów[4].

Zadania

Zasadniczym zadaniem stacji postojowej jest przyjęcie składu pociągu pasażerskiego po jego dotarciu do stacji końcowej i przygotowanie do obsługi kolejnego pociągu pasażerskiego[3].

Zadania szczególne

Do zadań stacji postojowych należą w szczególności:

  • oględziny techniczne przyjętych pociągów,
  • mycie i czyszczenie wagonów oraz – w miarę potrzeb – przeprowadzanie dezynfekcji,
  • naprawianie drobnych uszkodzeń,
  • wyposażanie w wodę i środki higieniczne,
  • ładowanie akumulatorów w wagonach,
  • przeformowanie składów, planowo lub w razie potrzeb,
  • przeprowadzanie próby hamulców w pociągu,
  • uruchamianie ogrzewania w okresie zimy[5].

Proces obróbki składów pasażerskich

Na stacjach i grupach postojowych składy pociągowe podlegają procesowi obróbki. W ramach procesu wykonuje się:

  • przestawienie pociągu z torów peronowych na stację lub grupę postojową,
  • wyłączenie ze składu wagonów, które muszą być odstawione na specjalnie wyznaczone punkty (np. wagony pocztowe),
  • czyszczenie, mycie oraz wyposażanie wagonów niezbędne środki (wodę, gaz, środki sanitarne, pościel itp.),
  • wyłączanie wagonów kierowanych do naprawy i włączanie w ich miejsce wagonów z rezerwy eksploatacyjnej,
  • przestawienie w czasie ustalonym w planie przygotowanego składu pociągu ze stacji lub grupy postojowej na tor peronowy[2].

Wyposażenie

Dla właściwego wypełniania zadań stacja postojowa powinna posiadać:

  • tory przyjazdowe (przyjęciowe), na których dokonywane są oględziny,
  • tory rozrządowe do zmiany składu wagonów w pociągu,
  • tory z urządzeniami do mycia i czyszczenia wagonów, myjnie,
  • tory odjazdowe, wyposażone opcjonalnie w urządzenia do zasilania ogrzewania[5].

Duże stacje postojowe posiadają sieć stałą sprężonego powietrza, umożliwiającą wykonanie próby hamulców bez użycia pojazdu trakcyjnego[6].

Obiekty wszelkich wagonowni obsługujących wagony pasażerskie, z odpowiednim wyposażeniem i urządzeniami, zwykle znajdują się na terenie stacji postojowych[4].

Praca manewrowa na stacjach postojowych, związana z modyfikowaniem składów pociągowych (np. wymiany, zmiany kolejności wagonów) bywa prowadzona z wykorzystaniem lokomotyw manewrowych.

Zagadnienie stacji macierzystej

Wagony pasażerskie używane przez przewoźników są przydzielane do inwentarza poszczególnych wagonowni, zwanych wagonowniami macierzystymi[7]. Posiadają również przypisane miejsca postoju, zwane stacją macierzystą, którym bywa często stacja postojowa[4].

Stacje postojowe w Polsce

Wagony PKP Intercity na stacji postojowej w Katowicach

PKP Intercity

PKP Intercity posiada stacje postojowe w następujących lokalizacjach:

Zobacz też

Przypisy

  1. Kowalski 1986 ↓, 6.4.2 Zadania i podział stacji kolejowych, s. 93.
  2. a b Zalewski 2015 ↓, s. 200.
  3. a b c d Kowalski 1986 ↓, 6.4.6 Węzły i stacje węzłowe, s. 100.
  4. a b c Kowalski 1986 ↓, 8.2.2 Wagonownie, s. 154.
  5. a b Kowalski 1986 ↓, 6.4.6 Węzły i stacje węzłowe, s. 101.
  6. Kowalski 1986 ↓, s. 157.
  7. Kowalski 1986 ↓, 8.2.1 Konserwacja i naprawa wagonów, s. 150.
  8. a b c d e f g h i j k l m n o PKP Intercity S.A: PKP Intercity zainwestuje w tabor i zaplecza serwisowe ok. 2,5 mld zł!. [w:] intercity.pl [on-line]. 2016. [dostęp 2017-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-18)]. (pol.).

Bibliografia

  • Ewald Kowalski: Zarys Kolejnictwa. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1986. ISBN 83-206-0632-2.
  • Paweł Zalewski: Technologia Transportu Kolejowego. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2015. ISBN 978-83-206-1919-5.

Media użyte na tej stronie

Warszawa Grochów 2018.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Stacja postojowa Warszawa Grochów
Grupa postojowa stacji Lublin Główny.jpg
Autor: Wrmnouz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grupa postojowa stacji Lublin Główny, widoczny peron 2 - najdalej wysunięty peron grupy pasażerskiej
PKP Intercity's coaches at Katowice Zawodzie station (2).jpg
Autor: Therud, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wagony PKP Intercity na stacji Katowice Zawodzie