Stanisławów Pierwszy (województwo mazowieckie)

Artykuł

52°22′56″N 21°2′30″E

- błąd

38 m

WD

52°24'N, 21°3'E, 52°22'29.46"N, 21°3'6.62"E

- błąd

20265 m

Odległość

4 m

Stanisławów Pierwszy
wieś
Ilustracja
Aliancki most systemu Baileya, wyprodukowany w 1944 r., zmontowany w Stanisławowie prawdopodobnie w latach 60.
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

legionowski

Gmina

Nieporęt

Wysokość

80 m n.p.m.

Liczba ludności (2018-12-31)

1806[1]

Strefa numeracyjna

22

Kod pocztowy

05-126[2]

Tablice rejestracyjne

WL

SIMC

0005693[3]

Położenie na mapie gminy Nieporęt
Mapa konturowa gminy Nieporęt, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stanisławów Pierwszy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stanisławów Pierwszy”
Położenie na mapie powiatu legionowskiego
Mapa konturowa powiatu legionowskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Stanisławów Pierwszy”
Ziemia52°22′56″N 21°02′30″E/52,382222 21,041667

Stanisławów Pierwszy (do 14 lutego 2002 Stanisławów koło Rembelszczyzny) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Nieporęt[3][4]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 632 i drodze wojewódzkiej nr 633. Przez Stanisławów Pierwszy przepływają: kanał Królewski, kanał Żerański i rzeka Czarna.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie warszawskim. 15 lutego 2002 nastąpiła zmiana nazwy ze Stanisławów koło Rembelszczyzny na Stanisławów Pierwszy[5].

Według stanu na dzień 11 października 2010 roku sołectwo miało powierzchnię 2054 ha i 1336 mieszkańców[6].

Nazwa Stanisławów Pierwszy została ustalona rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 stycznia 2002 r (Dz. U. z dnia 31 stycznia 2002 r. nr 8 poz. 79)[7] – poprzednio używana była nazwa Stanisławów koło Rembelszczyzny.

Środowisko Przyrodnicze

Czarna w Stanisławowie Pierwszym

Na terenie Stanisławowa Pierwszego, pomiędzy Puszczą Słupecką, rzeką Czarną i ul. Graniczną, znajdują się cenne przyrodniczo obszary torfowisk. Występują tam m.in. objęte ścisłą ochroną gatunkową ptaki, takie jak: żurawie, czajki, pustułki i myszołowy.

Ruiny cmentarza luterańskiego przy ul. Konwaliowej

Historia

Najstarsze odnalezione ślady osadnictwa na terenie Stanisławowa Pierwszego pochodzą z okresu neolitu oraz okresu brązu (okres lateński i halsztacki)[8].

Kolonia Stanisławów została założona w początkach XIX w. wśród rozlewisk rzeki Długiej[9]. Kontrakt pomiędzy właścicielami dóbr nieporęckich, a kolonistami został podpisany 24 kwietnia 1824 roku. Nazwa miejscowości pochodzi od imienia ówczesnego właściciela dóbr nieporęckich Stanisława Potockiego. Kolonia zasiedlona została przez kolonistów niemieckich wyznania luterańskiego. Do połowy XIX wieku, układ hydrologiczny okolic Stanisławowa został przebudowany – zmieniono przebieg rzeki Czarnej, Długiej, kanału Królewskiego, a na terenach dawnych bagien stworzono pola uprawne. Pierwszy plan osuszenia terenu Stanisławowa[10] przygotował inżynier Królewskiego Korpusu Budowy Dróg i Mostów jest Ludwik Stanisław Postawka.

Stanisławów Pierwszy gm. Nieporęt -lata dwudzieste XIXw.jpg

W 1827 r. Stanisławów liczył 72 mieszkańców i 28 domów. Do 1880 r. liczba mieszkańców wzrosła do 420[11]. Według danych pierwszego spisu Rzeczypospolitej Polskiej z 1921 roku Stanisławów liczył 60 budynków i 372 mieszkańców. Wśród mieszkańców było 247 ewangelików, 74 katolików i 51 wyznawców wyznania mojżeszowego. Niezależnie od wyznania wszyscy mieszkańcy Stanisławowa podawali narodowość polską[12].

W czasie pierwszej wojny światowej w okolicy miejscowości toczyły się ciężkie boje opisane m.in. we wspomnieniach gen. Tadeusza Rozwadowskiego[13].

W walkach w 1944 roku na terenie Stanisławowa poległo[14] co najmniej 163 żołnierzy Armii Radzieckiej.

Parafia

W 1997 r. w Stanisławowie Pierwszym erygowana została Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki Wiernych w Stanisławowie Pierwszym. Nowy kościół został poświęcony w 2001 r..

Zobacz też

Przypisy

  1. Strona gminy, statystyka
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1190 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości w województwach mazowieckim i warmińsko-mazurskim (Dz.U. z 2002 r. nr 8, poz. 79).
  6. Dane Statystyczne. Urząd Gminy Nieporęt. [dostęp 2011-02-10].
  7. Dz.U. z 2002 r. nr 8, poz. 79 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości w województwach mazowieckim i warmińsko-mazurskim.
  8. Archeologia – Rejestr i Ewidencja Zabytków. Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków. [dostęp 2011-02-10].
  9. Mapa Reymana. [dostęp 2011-03-31].
  10. Ludwik Stanisław Postawka, Plan sytuacyjny oraz niwelarna Jednej części Lasów Klucza Nieporęckiego Dóbr Dziedzicznych Jaśniewielmożnej Woiewodziny z Xiążąt Lubomirskich Hrabiny Potockiey w celu osuszenia nowo założonych tamże Kolonii zdjęty przez Izeniera Królewskiego Koprusu Budowy Dróg i Mostów Postawka, AGAD, Zb. Kart. 472-19.
  11. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XI, str. 188. [dostęp 2011-03-11].
  12. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2011-03-31].
  13. Generał broni Tadeusz Jordan Rozwadowski, Wspomnienia Wielkiej Wojny, Warszawa 2015, ISBN 978-83-7181-899-8
  14. Powiatowa Rada Narodowa Warszawska, Wykaz poległych żołnierzy Armii Czerwonej powiat Warszawski.

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Rzeka Czarna doplyw kanalu zeranskiego.JPG
Autor: Maciej Łopaciński, Licencja: CC BY 3.0
Rzeka Czarna w Stanisławowie I - Dopływ kanału Żerańskiego
Powiat legionowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu legionowskiego, Polska
Nieporęt (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Nieporęt, Polska
Bailey Bridge Stanislawow Pierwszy.JPG
Autor: Mlopaci, Licencja: CC BY 3.0
Wyprodukowany w 1944r składany aliancki most wojskowy systemu Baileya.
POL gmina Nieporęt COA.svg
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Stanisławów Pierwszy gm. Nieporęt -lata dwudzieste XIXw.jpg
Fragment przedstawiający kolonię Izabelin na mapie "Plan sytuacyjny oraz niwelarna Jednej części Lasów Klucza Nieporęckiego Dóbr Dziedzicznych Jaśniewielmożnej Woiewodziny z Xiążąt Lubomirskich Hrabiny Potockiey w celu osuszenia nowozałożonych tamże Kolonii zdjęty przez Izeniera Królewskiego Koprusu Budowy Dróg i Mostów Postawka". Prawdopodobnie lata dwudzieste XIX wieku.