Stanisław Kostka Nowakowski

Stanisław Kostka Nowakowski
Herb
Nowakowski
Rodzina

Nowakowscy herbu Nowakowski

Data i miejsce urodzenia

1763
Rogi, Małopolska

Data i miejsce śmierci

23 listopada 1841
Warszawa

Ojciec

Tomasz Nowakowski

Żona

Eleonora z Kamieńskich herbu Jastrzębiec, 1o voto Radziwiłłowa
Teresa Jadwiga Szczygielska

Dzieci

Z Eleonorą:
Teodora Nowakowska Płatonow
Klementyna Nowakowska

Z Jadwigą:
Edward Maksymilian Nowakowski
Mikołaj Ksawery Nowakowski
Elżbieta Salomea Nowakowska

Stanisław Kostka Nowakowski herbu własnego Nowakowski (czasem błędnie określanego jako Krociusz, (ur. 1763, Rogi[1], zm. 23 listopada 1841, Warszawa[2]) – szambelan króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, mason, adwokat lwowski. Poseł na sejm Księstwa Warszawskiego w 1812 roku z powiatu tarnogrodzkiego departamentu lubelskiego, poseł z powiatu tarnogrodzkiego województwa lubelskiego na sejm Królestwa Kongresowego w 1820 roku, poseł na sejm powstania listopadowego w 1831 roku z powiatu stopnickiego. [3].

Syn Tomasza, brat Leona. Jego dziadek Jan Nowakowski[4][5], jako przechrzczony neofita[6] [7] [8]uzyskał tytuł szlachecki po sejmie elekcyjnym Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1764 roku.[9] [10] Stało się to dzięki staraniom ks.Turczynowicza. W "Neofitach Polskich" pod redakcją T.Leske-Choińskiego z roku 1904 można znaleźć informacje na temat okoliczności otrzymania nobilitacji.[11]

Był również właścicielem pałacu Daniłłowiczowskiego w Warszawie. Przedostatni właściciel Biłgoraja (od 1806 roku), jego rezydencja znajdowała się w Rożnówce na obrzeżach miasta[12]. Ożenił się z Eleonorą – wdową po Udalryku Krzysztofie Radziwille. Po jej śmierci w r. 1816[13]ożenił się ponownie w wieku ok. 60 lat z Teresą Jadwigą Szczygielską.

Był związany z Janem Henrykiem Dąbrowskim – twórcą legionów, dla którego werbował ludzi w Galicji. Był członkiem lwowskiej loży wolnomularskiej Równość Doskonała. Stały przedstawiciel Centralizacji Lwowskiej w Dreźnie. Członek loży Bracia Polacy, mistrz katedry, członek Najwyższej Kapituły i I założyciel loży Jedność Słowiańska. [14]

Jako poseł na sejm powstańczy podpisał 25 stycznia 1831 roku akt detronizacji Mikołaja I Romanowa[15]. 16 maja 1831 roku zrezygnował z bycia posłem[16].

Pochowany w kościele pw. Trójcy Świętej w Biłgoraju.

Przypisy

  1. https://web.archive.org/web/20150506151622/http://heo-poezja.w.interia.pl/d22.htm – Biografia
  2. https://web.archive.org/web/20070812155329/http://www.bilgoraj.lbl.pl/prasa/tanew/899/tajemnice.php, Informacja o nagrobku Stanisława Nowakowskiego w krypcie kościoła w Biłgoraju
  3. Andrzej Biernat , Ireneusz Ihnatowicz , Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 468, 479, 583.
  4. (VL VII 420), klejnot szlachecki został zatwierdzony przez Sejm w 1768 roku.
  5. W roku 1765 wśród aktów nobilitacji występuje inny Nowakowski - Franciszek Mateusz opisany jako neofita, z notatką, że Księgach Kanclerskich - znajduje się jego wizerunek(KK 42a, opis-KK 24). Nieznane jest jego wcześniejsze nazwisko i imię. Być może jest to jakiś krewny Jana.
  6. http://www.tgcp.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=89&Itemid=139, artykuł na temat nobilitacji szlacheckich Nowakowskich
  7. http://www.tgcp.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=89&Itemid=139, Zbiór nazwisk szlachty z opisem herbów własnych familiom zostaiącym w Krolestwie Polskim, i Wielkim Xięstwie Litewskim / przez Piotra Nałęcza Małachowskiego, s.167
  8. http://www.tgcp.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=88&Itemid=139, Artykuł na temat nobilitacji neofickich
  9. http://www.bilgoraj.lbl.pl/hist/dzieje/ustroj_g.php, Markiewicz, Szczygieł, Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, r.1978
  10. Król został do tego upoważniony przez Sejm Koronacyjny z 1764 roku, uzyskując prawo do nadania 10 nobilitacji rodzinom neofickim (VL VII 420), oprócz już nadanym 48 nobilitacjom szlacheckim (wśród nich Jana). Faktycznie przyznał on te nobilitacje 17 dodatkowym neofitom, przekraczając przyznany limit - wśród nich znalazł się niejaki Franciszek Mateusz Nowakowski.
  11. http://www.archive.org/stream/neoficipolscyma00jeskgoog#page/n9/mode/2up, Neofici Polscy - Materiały Historyczne, Teodor Leske-Choiński, s.23, 1904
  12. https://web.archive.org/web/20160304083041/http://www.bilgoraj.lbl.pl/prasa/tanew/595/roznowka.php, Informacja o pałacu i parku
  13. Akt zgonu nr. 3/1816, Biłgoraj, https://szukajwarchiwach.pl/35/1646/0/1/3/skan/widok/QeQbQ3HYVRf9VDifUJF3Vg/
  14. Ludwik Hass, Sekta farmazonii warszawskiej, Warszawa 1980, s. 319, 578.
  15. Dayarusz Sejmu z R. 1830-1831, wydał Michał Rostworowski, T. I, Kraków 1907, s. 245
  16. Andrzej Biernat , Ireneusz Ihnatowicz , Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 479.

Media użyte na tej stronie

POL COA Nowakowski.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Nowakowski