Stanisław Sommer

Stanisław Sommer

Makina

Stanisław Sommer „Makina”
kapral podchorąży
Data i miejsce urodzenia	12 listopada 1923 Jaworzno
Data i miejsce śmierci	6 kwietnia 2002 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej Zgrupowanie Radosław Czata 49
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, powstanie warszawskie
Późniejsza praca	pisarz, fotograf
Odznaczenia

Stanisław Sommer, ps. „Makina” (ur. 12 listopada 1923 w Jaworznie, zm. 6 kwietnia 2002 w Warszawie) – kapral podchorąży Wojska Polskiego, fotograf, pisarz.

II wojna światowa

W czasie okupacji był żołnierzem „Kompanii Warszawskiej” saperów w 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej. Walczył na Wołyniu, gdzie został odznaczony Orderem Virtuti Militari^[1].

Do Warszawy wrócił pod koniec lipca 1944. W powstaniu warszawskim brał udział jako żołnierz batalionu „Czata 49”, walczył na Woli, Czerniakowie i Starym Mieście. Ranny 12.08.1944 r. w czasie walk w rejonie Stawek na przyczółku Czerniakowskim, 20.09.1944 r. przepłynął Wisłę w grupie rannych z batalionu „Czata 49". Z fotografii, które wykonał w czasie powstania ocalało kilkanaście klatek z rejonu Starego Miasta^[2][3]. Fotografował aparatem „Contax”^[4]. Podczas okupacji mieszkał wraz z Bronisławem Bachlińskim pod jednym adresem, przy ulicy Hożej 42 w Warszawie^[5].

Zdjęcie wykonane przez Stanisława Sommera – Powstanie Warszawskie: Zdzisław Zołociński „Piotr” (po prawej) i żołnierze z plutonu por. „Szczęsnego” z Batalionu „Czata 49" w połowie sierpnia na podwórzu domu stanowiącego wysuniętą placówkę powstańczą na rogu ulic Bonifraterskiej i Żoliborskiej.

Powstańczy szlak bojowy

Wola – Stare Miasto – kanały (oddział desantu na pl.Bankowy) – Śródmieście – Górny Czerniaków. Wykonał szereg powstańczych zdjęć batalionu „Czata 49", m.in.: żołnierze z plutonów por. „Piotra” i „Czarnego” na ul. Wolskiej (2 zdjęcia), rusznikarnia przy ul. Karolkowej, pluton „Piotra”, pluton „Szczęsnego” w tzw. Domu Bankowym na rogu ul. Bonifraterskiej i Przebieg (3 zdjęcia), sanitariuszka „Xenia”, por. „Piotr”^[5][6].

Powstanie Warszawskie: Żołnierze z oddziału por. Zdzisława Zołocińskiego „Piotra” z Batalionu „Czata 49" na ulicy Wolskiej przy Karolkowej na Woli, 4 sierpnia 1944r. (zdj. Stanisław Sommer)

Fotografia

Po wojnie Stanisław Sommer kontynuował naukę uzyskując stopień mgr. inż. Autor książek o fotografii: „Proces negatywowy i pozytywowy w fotografii” (1955)^[7], „Fotografia na materiałach nietypowych, Vademecum fotografa” (1956)^[5][8]. Pracował także na Uniwersytecie Warszawskim jako chemik o specjalności fotochemicznej, współredagował miesięcznik „Fotografia” był współautorem wielkiej wystawy fotograficznej „Warszawa oskarża”^[4].

Fotografia na materiałach nietypowych autorstwa Stanisława Sommera.

Przypisy