Stanisław Stankiewicz (1903–1947)
 | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przyczyna śmierci | zamordowany przez UB |
| Zawód, zajęcie | leśniczy |
| Miejsce zamieszkania | Głodno |
| Narodowość | polska |
| Małżeństwo | |
| Dzieci | |
| Odznaczenia | |
 | |
Stanisław Stankiewicz (ur. 15 listopada 1903 w Wólce Profeckiej, zm. 12 sierpnia 1947 w Warszawie) – polski leśniczy, „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
Życiorys
Stanisław Stankiewicz żoną z Barbarą z domu Dysput mieli dzieci Barbarę oraz Tadeusza[1].
W marcu 1941[2] Stanisław namówił Niemców na pozwolenie zatrudnienia Żydów do prac w jego leśniczówce w Głodnie. W ten sposób schronienie znaleźli Żydzi z getta w Opolu Lubelskim. Gdy w 1942 rozpoczęto wywózki do obozów zagłady, wokół leśniczówki Stankiewiczów ukrywało się ponad 200 osób. Stanisław pomagał Żydom budować szałasy w lesie, znajdować kryjówki w okolicznych zabudowaniach, zdobywać jedzenie. Tadeusz wraz z siostrą Barbarą zacierali ślady ukrywających się Żydów, dbali o bezpieczeństwo transportów z żywnością, pilnowali, czy nikt nie śledzi ukrywających się. Wiosną 1942 kryjówki zostały zadenuncjowane przez Polaka o nazwisku Szyszko, ukrywający się zaś zamordowani. Przeżyli jedynie ukrywający się w zabudowaniach[1][3]. Szyszko po wojnie został skazany na karę śmierci[2]. Ostatecznie udało się uratować sześcioro Żydów, spośród których jedynie Szlomo (Jan) Szmulewicz pozostał w Polsce. Przyjaźnił się z Tadeuszem do śmierci Jana w 2007[1].
Po wojnie Stanisław trafił do aresztu za działalność w WiN/AK. Został wywieziony do Warszawy, gdzie go brutalnie przesłuchiwano. Zginął wypchnięty przez okno aresztu. Urząd Bezpieczeństwa jako oficjalną przyczynę śmierci podał samobójstwo. Rodzina nie otrzymała zgody na pochówek[2][1]. Jego szczątki odnaleziono w wyniku prac ekshumacyjnych prowadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej w maju 2021 r. na terenie kwatery „C” Cmentarza Wojskowego na Powązkach[4].
W 1986 wraz z żoną został odznaczony medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[5].
Przypisy
- ↑ a b c d Anna Zawadzka, Historia pomocy - Rodzina Stankiewiczów | Polscy Sprawiedliwi, sprawiedliwi.org.pl, lipiec 2009 [dostęp 2020-01-20].
- ↑ a b c Maciej Puchłowski, Tadeusz Stankiewicz - Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata, dzieje.pl, 22 lutego 2018 [dostęp 2020-01-20] (pol.).
- ↑ Stankiewicz Tadeusz - Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. Lublin i Lubelszczyzna - Teatr NN, teatrnn.pl [dostęp 2020-01-20] (pol.).
- ↑ Znamy nazwiska kolejnych 30 zidentyfikowanych ofiar totalitaryzmów – Warszawa, 22 lipca 2022 (pol.). Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2022-07-22].
- ↑ Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2019. Poland, yadvashem.org, 2019, s. 93 [dostęp 2020-01-20] (ang.).
Media użyte na tej stronie
Stanisław Stankiewicz
Autor: Ле Лой, Licencja: CC0
A simplified vector version of the medal awarded to Righteous Among the Nations