Start (Tatry)

Stacja Start

Stacja Start

Widok ze Startu na Łomnicę

Podpora kolei linowej, na tle Łomnicy widoczny Start

Start (słow. Štart) – jedna z dwóch stacji pośrednich kolei linowej na Łomnicę, położona w słowackich Tatrach Wysokich.

Opis

Stacja jest dolną z dwóch stacji pośrednich kolei linowej prowadzącej z Tatrzańskiej Łomnicy na szczyt Łomnicy – górna znajduje się nad Łomnickim Stawem i mieści hotel górski „Encián” wraz z restauracją^[1]. Na odcinku od Tatrzańskiej Łomnicy przez Start nad Łomnicki Staw kursują 4-osobowe wagoniki. Start znajduje się 270 m powyżej stacji dolnej i 599 m poniżej stacji przy Łomnickim Stawie. Kolejka może przewieźć na tym odcinku 900 osób w ciągu godziny. Wagoniki poruszają się z prędkością 5 m/s. Od stacji dolnej do Startu podróż trwa 5,7 min, a od Startu nad Łomnicki Staw – 6,7 min^[2].

Poza stacją kolei kabinowej nad Łomnicki Staw w okolicy znajdują się także^[2]:

• górna stacja kolei krzesełkowej 6-osobowej Tatrzańska Łomnica – Start (280 m przewyższenia, 2600 osób/godzinę, 5 m/s, 6,7 min jazdy) – otwartej w czerwcu 2010 r.^[3],
• dolna stacja kolei krzesełkowej 4-osobowej Start – Čučoriedky (195 m przewyższenia, 2400 osób/godzinę, 2,6 m/s) – otwartej w grudniu 2008 r.^[4]

Trasa kolei linowej na Starcie nieco załamuje się w kierunku zachodnim (patrząc od dołu)^[5]. Znajduje się tu restauracja, a także wypożyczalnia hulajnóg, mountainboardów i trójkołowych wózków (stanley rider). Do stacji dociera droga dojazdowa^[6].

Położenie

Stacja Start znajduje się na wysokości 1173 m n.p.m. na Łomnickiej Uboczy, tworzącej przedpole Doliny Łomnickiej. Na północny wschód od tego miejsca położony jest Gajny Wierch (1204 m). Zbocza położone na północny zachód od Startu po słowacku nazywane są Čučoriedky – nazwa ta oznacza również borówkę czarną^[7]. Całą okolicę porastał Wielki Las Łomnicki, co widoczne jest m.in. na zdjęciach satelitarnych^[5]. Stacja położona była na dolnym skraju rezerwatu „Łomnicki Potok”^[6]. Las został jednak w ogromnym stopniu zniszczony przez huraganowe wichury 19 listopada 2004 r.^[8]

Historia i nazewnictwo

Już w 1906 r. na Łomnickiej Uboczy wybudowano tor saneczkowy, trzy lata później powstał tor bobslejowy z elektrycznym wyciągiem o długości 3,3 km, z 18 zakrętami^[6]. W tym celu wykorzystana została przecinka w lesie, utworzona ok. 1848 r. jako granica dóbr Wielkiej Łomnicy i Maciejowiec. Domek, w którym rozpoczynał się tor, nazywany był Startem – później nazwa ta przeniosła się na stację. W 1912 r. dyrekcja uzdrowiska w Tatrzańskiej Łomnicy wybudowała kilkadziesiąt metrów na północny wschód od wspomnianego budynku jednoizbowe Schronisko Gertrudy (Gertrud-Schutzhaus, Gertrud-menedékház)^[9]. Stacja kolei linowej powstała wraz z całą trasą z Tatrzańskiej Łomnicy na Łomnicę w latach 1936-38^[7]. Jej architektem był Dušan Jurkovič^[6], a kolejkę poprowadzono trasą wyciągu toru bobslejowego i dalej przecinką^[9]. Tor saneczkowy i wyciąg funkcjonowały do okresu międzywojennego^[7], a trasa bobslejowa aż do 1977 r.^[6]

Obecna gondolowa kolej linowa powstała w latach 1967-73 – stacja w Tatrzańskiej Łomnicy znajduje się w dość dużej odległości od starej, stąd początkowo prosta trasa uległa załamaniu^[7]. Po roku 2000 budynek stacji pośredniej na Starcie był nieużywany^[6].

Szlaki turystyczne

– zielony od nieczynnej stacji kolejki przy hotelu „Praha” w Tatrzańskiej Łomnicy obok Startu do Łomnickiego Stawu. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 1:45 h

– Łomnicka Pętla: niebieski od Startu do Doliny Huncowskiej, prowadzący przez Huncowską Ubocz, Rakuską Polanę i Niżnią Rakuską Przełęcz, a dalej z powrotem do Doliny Łomnickiej nad Łomnicki Staw.

• Czas przejścia od stacji kolejki na Rakuską Polanę: 1:30 h, ↓ 1 h
• Czas przejścia z polany nad Łomnicki Staw: 1:30 h, ↓ 1 h^[10]

Przypisy