Stary Las (województwo opolskie)

Stary Las

wieś
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0 kościół par. pw. św. Marcina
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	nyski
Gmina	Głuchołazy
Wysokość	258–265 m n.p.m.
Liczba ludności (2006)	687[1]
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	48-340[2]
Tablice rejestracyjne	ONY
SIMC	0494858
Położenie na mapie gminy Głuchołazy Stary Las
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Stary Las
Położenie na mapie województwa opolskiego Stary Las
Położenie na mapie powiatu nyskiego Stary Las
50°23′03″N 17°24′19″E/50,384167 17,405278
Strona internetowa

Stary Las (niem. Altewalde^[3]) – wieś w Polsce, w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy^[4].

Wieś leży nad źródliskami Kamienicy w obrębie Przesieki Sudeckiej. Zabudowa miejscowości ma charakter ulicówki.

Nazwa

12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Stary Las^[3].

Historia

Najstarsze znane wzmianki o miejscowości Waldow pochodzą z 1249 r. z dokumentu bpa wrocławskiego Tomasza I. W dokumencie tym informuje się o transakcji między bpem a rycerzem o imieniu Smilo, w której duchowny przekazał Waldow oraz dwie inne miejscowości wspomnianemu rycerzowi. Kolejna informacja o miejscowości pochodzi z 1284 roku. Jest to zapis o konflikcie między biskupem Tomaszem II a księciem Henrykiem IV Prawym – biskup pragnął odzyskać od księcia Stary Las oraz 64 inne miejscowości. Henryk IV nie chciał jednak zgodzić się na to i nakazał wybudowanie na skraju miejscowości zamku obronnego, z którego napadał na pobliskie ziemie biskupie. Poskromcą tej „kłótni” został dopiero cesarz, który w 1288 r. zmusił księcia do poddania się i zburzenia zamku. Następna informacja o miejscowości pochodzi z dokumentu kościelnego z 1300 roku, będącego spisem gospodarstw i innych instytucji w Starym Lesie; miejscowość została w nim wymieniona pod nazwą Antiquum Waldow i składa się wówczas z 49 gospodarstw, kościoła, gospody i młyna.

19 sierpnia 1757 roku, miejscowość odwiedził, podczas jednego ze swoich objazdów, Fryderyk II Wielki z synami; podczas pobytu dopytywał się o stan wioski, wielkość, liczbę urodzeń i zgonów. W 1782 r. miejscowość posiadała kościół z zabudową plebanijną, szkołę, 21 dużych gospodarstw i 49 mniejszych, młyn wodny i 3 kowali. Liczba mieszkańców wynosiła 693. Kolejne lata przyniosły rozwój miejscowości, liczba mieszkańców kształtowała się od 1440 osób w 1855 r. do 1145 w 1939 roku. Przez Stary Las wiodła trasa tzw. marszu śmierci. Na cmentarzu parafialnym znajduje się mogła z 46 zamordowanymi więźniami obozu Auschwitz-Birkenau.

W 1945 r. miejscowość została włączona do Polski. Ludność niemiecka została przesiedlona do Niemiec, a jej miejsce zajęła ludność polska, przybyła z południowych, wschodnich i centralnych rejonów Rzeczypospolitej.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[5]:

• kościół par. pw. św. Marcina, z XIII/XIV w., 1913 r., wypisany z księgi rejestru
• plebania, z XVIII w.
• zbiorowa mogiła ofiar hitlerowskich, na cmentarzu rzym.-kat.
• dom - chałupa nr 49, drewniana, z XVIII w., XIX w., przeniesiony do Muzeum Wsi Opolskiej
• dom - chałupa nr 58, drewniany, z XVIII w.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa miejscowości Stary Las. starylas.blogspot.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-27)].