Stefan Adamczak

Stefan Adamczak
Ilustracja
chor. Stefan Adamczak (przed 1929)
chorąży chorąży
Data i miejsce urodzenia

27 listopada 1892
Mansfeld, Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce śmierci

wrzesień 1939
koło Katowic

Przebieg służby
Lata służby

1913–1921, 1939

Siły zbrojne

Kaiserstandarte.svg Armia Cesarstwa Niemieckiego
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

Straż Ludowa
68 Pułk Piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
kampania wrześniowa

Późniejsza praca

sportowiec, trener

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Walecznych (1920-1941) Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Stefan Adamczak (ur. 27 listopada 1892 w Mansfeld, zm. we wrześniu 1939 koło Katowic[1]) – polski lekkoatleta, tyczkarz i wieloboista. Olimpijczyk i wielokrotny mistrz Polski. Chorąży Wojska Polskiego.

Stefan Adamczak w skoku o tyczce podczas MP 1924

Życiorys

Urodził się 27 listopada 1892 w Mansfeld w Cesarstwie Niemieckim. Zdobył zawód ślusarza[2].

W okresie od 15 października 1913 do 13 grudnia 1918 służył w armii niemieckiej. Kilkakrotnie ranny, kończy ją w stopniu sierżanta. W kwietniu 1919 przyjechał do Poznania i wstąpił tamtejszej Straży Ludowej. Jako ochotnik 12 kwietnia 1919 wstąpił do Wojska Polskiego. W latach 1919–1921 brał udział w walkach polsko-ukraińskich i wojnie polsko-bolszewickiej (jako sierżant liniowy 68 pułku piechoty). Ranny w boju pod Królewszczyzną (21 maja 1920), za czyny bojowe otrzymał Krzyż Walecznych (1922)[3]. 1 maja 1921 awansował do stopnia chorążego zawodowego. Po odbyciu przeszkolenia, w kwietniu 1921 został instruktorem w Centralnej Wojskowej Szkole Gimnastyki i Sportów w Poznaniu (w zakresie zajęć praktycznych z gimnastyki, lekkiej atletyki i gier zespołowych)[4]. W okresie od listopada 1929 do 1938 był instruktorem w Okręgowym Ośrodku Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Do wybuchu II wojny światowej pracował jako trener lekkiej atletyki (Katowice).

Sportową pasję przejawiał już w okresie nauki szkolnej (uprawiał gimnastykę, lekką atletykę i piłkę nożną). Karierę sportową rozpoczynał w klubie „Sokół Bochum” (1911), gdzie był jednym z najpopularniejszych zawodników. Po przybyciu do Poznania poświęcił się, od sierpnia 1920, uprawianiu lekkiej atletyki. Zawodnik klubów: „Pogoń Poznań” (1920–1922), „Pentatlon Poznań” (1923–1924), „AZS Poznań” (1925–1926 i 1931), „AZS Warszawa” (1927–1930) i „Warta Poznań” (1932–1935). Specjalizował się w skoku o tyczce i 10-boju. Rekord życiowy w skoku o tyczce wynosił 3,705 m (14 września 1930, Brno).

Olimpijczyk z Paryża 1924, w swej koronnej konkurencji, skoku o tyczce, nie uzyskał minimum kwalifikacyjnego 3,66 m (skoczył 3,20 m), odpadł z konkurencji. Ostatecznie w konkursie olimpijskim zajął 15. miejsce. W 1928 był objęty przygotowaniami olimpijskimi, lecz mimo że był wówczas najlepszym tyczkarzem w kraju, na igrzyskach w Amsterdamie nie wystąpił. W latach 1922–1931 14 razy występował w meczach międzypaństwowych lekkoatletycznej reprezentacji Polski.

10-krotny mistrz kraju. Tytuły mistrzowskie zdobywał w następujących konkurencjach: skok o tyczce (1921, 1923, 1924, 1925, 1927, 1928, 1929, 1930 i 1931) i dziesięciobój (1925). 2-krotny wicemistrz Polski w skoku o tyczce (1926 i 1932). 3-krotnie zdobywał brązowe medale Mistrzostw Polski: dziesięciobój (1923 i 1924) i rzut dyskiem (1925).

Oprócz lekkiej atletyki uprawiał piłkę nożną, szermierkę, koszykówkę, tenis i narciarstwo. Grał w piłkarskiej reprezentacji Poznania (1921–1923). Karierę sportową zakończył w 1935. Sportowiec o ogromnej pracowitości, ambicji, konsekwentnie zmierzający do celu. Był stawiany za wzór żołnierza i sportowca.

We wrześniu 1939 walczył w obronie Katowic i tam zginął[1].

Życie prywatne

6 maja 1920 ożenił się z Heleną Czarnecką. Mieli trzech synów: Stanisława Stefana (ur. 1922)[5], Jerzego Antoniego (ur. 1931) i Stefana Zygmunta (ur. 1932)[6].

Odznaczenia

Przypisy

  1. a b Olympians Who Were Killed or Missing in Action or Died as a Result of War, SR/Olimpic Sports [dostęp 2022-05-21] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-17] (ang.).
  2. Adamczak Stefan (1892–1939) [dostęp z dnia: 2016-04-11].
  3. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 3935.22 G.M.I. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 5, s. 171).
  4. Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 8, 9, 15, 30, 31.
  5. Rodzina Adamczaków – spis ludności – Akta Miasta Poznania cz. 1 [dostęp z dnia: 2016-04-11].
  6. Rodzina Adamczaków – spis ludności – Akta Miasta Poznania cz. 2 [dostęp z dnia: 2016-04-11].
  7. M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i rozwoju sportu”.
  8. a b c Fotografia chor. Stefana Adamczaka.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Kaiserstandarte.svg

Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Odznaka za rany i kontuzje 1 gwiazdka BAR.png
Odznaka za rany i kontuzje - 1 gwiazdka
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
POL Brązowy Krzyż Zasługi BAR.svg
Baretka: Brązowy "Krzyż Zasługi".
Athletics pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports – . This is an unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Stefan Adamczak (-1929)b.jpg
chor. Stefan Adamczak (Centralna Wojskowa Szkoła Gimnastyki i Sportów w Poznaniu)
POL Epolet chorąży przedwojenny.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 4.0
Epolet chorążego - przedwojenny
Stefan Adamczak (1924).jpg
Stefan Adamczak (MP 1924)