Stefania Eckertowa

Stefania Kaszad-Eckertowa
Data i miejsce urodzenia

9 stycznia 1875
Wrocław

Data śmierci

po 1939

Zawód, zajęcie

działaczka patriotyczna, członkini POW

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Stefania Kaszad-Eckertowa (ur. 9 stycznia 1875 we Wrocławiu, zm. po 1939) – polska działaczka patriotyczna na Górnym Śląsku, członkini Towarzystwa Polek i Żeńskich Oddziałów Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska.

Życiorys

Urodziła się 9 stycznia 1875 we Wrocławiu jako córka Rudolfa[1]. Była siostrzenicą i wychowanką Ludwiki Radziejewskiej, po jej śmierci opublikowała kilka tekstów na jej temat.

Na Górny Śląsk przybyła w 1890. Pracowała w redakcji „Katolika”. Wyszła za mąż za Jana Eckerta, którego poznała w redakcji „Katolika”. Za posag kupił „Nowiny Raciborskie”. W latach 1895–1900 mieszkali w Raciborzu, w 1901 przenieśli się do Gliwic, gdzie mąż został dyrektorem Banku Ludowego. Oboje działali w Towarzystwie Czytelni Ludowych[2][3], w 1918 byli też delegatami z Bytomia na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu[4].

Jeszcze przed I wojną światową organizowała wiece dla kobiet na Górnym Śląsku (Bytom 1904, Katowice 1907, Królewska Huta 1908, Bytom 1913)[5][6][7][8]. Eckertowa była jedną z kobiet (obok Felicji Chmielewskiej i Janiny Omańkowskiej), z inicjatywy których w 1914 w Bytomiu powstał Związek Towarzystw Kobiecych, skupiający wszystkie działające na Śląsku organizacje kobiece[9].

W 1916 była członkinią założycielką komitetu w Bytomiu, który powstał w celu pomocy mieszkańcom Śląska, którzy doświadczyli wojny[10].

Po 1918 była sekretarką Towarzystwa Polek[11]. Należała do redakcji „Głosu Polek”, organu prasowego Towarzystwa Polek wydawanego od sierpnia 1920 (wraz z Janiną Omańkowską, Haliną Stęślicką, Bronisławą Szymkowiak)[12]. Była jedną z 40 działaczek Towarzystwa Polek, które zgłosiły akces do Polskiej Organizacji Wojskowej, w wyniku czego w maju 1920 powstały Żeńskie Oddziały Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska[12]. Kobiety działały przed I powstaniem śląskim, przygotowując jego wybuch, były kurierkami, przenosiły broń i dokumenty przez granicę Polski i Niemiec, ukrywały broń i amunicję, uczestniczyły w kursach pierwszej pomocy[13]. W 1921, podczas głosowania plebiscytowego, była zastępczynią w biurze urzędniczym obwodu 7 w Bytomiu[14].

Z jej inicjatywy (wraz z Olgą Zarzycką-Ręgorowiczową) powstała Księga pamiątkowa pracy społeczno-narodowej kobiet na Śląsku od roku 1880 do roku 1922, zbiór wspomnień kobiet m.in. z okresu powstań śląskich i plebiscytu[15], prezentowany podczas Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu w 1929[16].

Była działaczką Polskiego Towarzystwa Opieki nad Dziewczętami (oddział w Katowicach)[17]. Między 1936 a 1939 była wiceprezydentką Rady Wyższej Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo diecezji katowickiej[18]. W 1927 była członkinią komitetu wykonawczego Śląskiego Wojewódzkiego Komitetu Społecznego pomocy ofiarom klęski powodzi w Małopolsce[19].

W latach 1932–1939 była bibliotekarką w Bytomiu[20].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Wojskowe Biuro Historyczne, wbh.wp.mil.pl [dostęp 2022-07-08].
  2. a b Elżbieta Henryka Borkowska, Rola Wielkopolan w życiu narodowym Górnego Śląska w końcu XIX i na początku XX wieku, Gliwice 2012, s. 221, 224, 226, 325.
  3. a b A. Brożek, Stefania Eckertowa, „Słowo na Śląsku” (42), 1954.
  4. Bytomski – Polski Sejm Dzielnicowy (1918) [dostęp 2021-05-13] (pol.).
  5. Wiec polskokatolickich kobiet, „Głos Śląski”, 2 (104), 1904, s. 1.
  6. Wiec kobiet górnośląskich, „Nowiny Raciborskie”, 19 (8), 1907, s. 2.
  7. Wiec kobiet katolicko-polskich, „Kuryer Śląski”, 2 (110), 1908, s. 1.
  8. Na wielki wiec Kobiet, „Górnoślązak”, 14 (67), 1913, s. 1.
  9. Alina Bednarz, Katarzyna Kieś-Kokocińska, Aleksandra Rajwa, Patriotki ze Śląska w służbie Polsce, Tychy 2019, s. 112.
  10. Odzewa, „Nowiny”, 6 (148), 1916, s. 4.
  11. Cecylia Sputek, Kobiety ziemi bytomskiej w powstaniach śląskich i plebiscycie (1), „Życie Bytomskie”, 15 (27 (1280)), 1981, s. 4.
  12. a b Alina Bednarz, Marta Dąbrowska-Okrasko, Patriotki ze Śląska. Historia polskiego ruchu kobiecego na Górnym Śląsku, Tychy 2020.
  13. Alina Bednarz, Magda Goik, Katarzyna Tobór-Osadnik, Patriotki ze Śląska. Posłanki na Sejm Śląski w okresie międzywojennym, Tychy 2018.
  14. Głosowanie!, „Goniec Śląski”, 1 (15), 1921, s. 6.
  15. Marta Odziomek, Wyjątkowe kobiety, bohaterki codzienności, katowice.wyborcza.pl [dostęp 2021-05-13].
  16. Zanim nastała Polska… Praca społeczna kobiet w okresie powstań i plebiscytu na Górnym Śląsku. Wybór relacji, salonksiazkimuzealnej.pl [dostęp 2021-05-13].
  17. Dawid Dulak, Handel ludźmi, kobietami i dziećmi w II Rzeczypospolitej, Scribd [dostęp 2021-05-13] (ang.).
  18. Sprawozdanie z działalności Stowarzyszeń Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo diecezji Katowickiej za czas od 1 stycznia do 31 grudnia 1936 r., „Wiadomości Diecezjalne”, 12 (11), 1937, s. 456.
  19. Pomóżmy ofiarom powodzi!, „Polska Zachodnia”, 2 (223), 1927, s. 4.
  20. Rola kobiet w krzewieniu polskości, „Życie Bytomskie”, 3 (4 (1552)), 1987, s. 6.
  21. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 632 „za długoletnią pracę nad rozbudzeniem ducha narodowego wśród mas robotniczych na Śląsku i działalność humanitarną” - jako Stefania Ekertowa.
  22. Odznaczenia z okazji 10-lecia niepodległości Państwa Polskiego, „Katolik Polski”, 4 (264), 1928, s. 3.