Streczniański Przesmyk

Streczniański Przesmyk i Zamek Strečno

Streczniański Przesmyk

Streczniański Przesmyk lub Streczniański Przełom (słow. Strečniansky priesmyk, Strečniansky prielom, Strečnianska tiesňava) – przełom rzeki Wag między miejscowościami Strečno i Nezbudská Lúčka na Słowacji^[1][2]. Rzeka Wag pod koniec trzeciorzędu i na początku czwartorzędu wcięła się w pasmo górskie Małej Fatry dzieląc je na dwie części:

• Małą Fatrą Luczańską – po lewej stronie biegu rzeki.
• Małą Fatrą Krywańską – po prawej stronie rzeki^[3].

Streczniański Przesmyk jest najniższym miejscem w Małej Fatrze (ok. 360 m n.p.m.). Nazwa przełomu pochodzi od miejscowości Strečno na lewym brzegu Wagu. Wzdłuż lewego brzegu rzeki Wag biegnie tędy droga krajowa nr 18, przejazd z niej do znajdującej się nad prawym brzegiem miejscowości Nezbudská Lúčka możliwy jest tylko promem samochodowym (brak mostu). Linia kolejowa w tym miejscu biegnie również po lewej stronie Wagu, wzgórze Domašín pokonując tunelem^[2].

Streczniański Przesmyk od zawsze miał duże znaczenie strategiczne i komunikacyjne. Na wysokich skałach nad jego brzegami zbudowano dwa zamki Zamek Starý hrad i Zamek Strečno strzegące traktu i pobierające myto od przejezdnych^[3].

Jest to jedyny w swoim rodzaju przełom rzeki i meander w całych Karpatach Zachodnich. W 1978 r. cały jego rejon objęto ochroną ścisłą^[3]. Obecnie są to 3 obszary ochrony ścisłej:

• pomnik przyrody Domašínsky meander obejmujący wzgórze Domašín na lewym brzegu Wagu,
• rezerwat przyrody Starý hrad z zamkiem Starý hrad na prawym brzegu,
• rezerwat przyrody Krivé na prawym brzegu^[1].

Przypisy