Strzygi (gmina)

Strzygi
gmina wiejska
1944-1954
Państwo

 PRL

Województwo

bydgoskie (1944-50 jako pomorskie[1])

Powiat

rypiński

Siedziba

Strzygi

Szczegółowy podział administracyjny (1952[2])
Liczba gromad

13

brak współrzędnych
Portal Polska

Strzygi (do 1941 Starorypin) – dawna gmina wiejska funkcjonująca de facto w latach 1944–1954. Siedzibą gminy były Strzygi.

Przedwojenną poprzedniczką gminy Strzygi była gmina Starorypin, należąca do powiatu rypińskiego w woj. warszawskim. 1 kwietnia 1938 gminę wraz z całym powiatem rypińskim przeniesiono do woj. pomorskiego[3]. 24 października 1940 roku okupant zniósł gminę Starorypin, łącząc ją ze zniesioną gminą Pręczki w nową gminę Rypin (Rippin-Land, od 1941 Rippin (Westpr.)-Land), do której przyłączono także gromady Cetki, Długie i Warpalice wyłączono z przedwojennej gminy Wąpielsk oraz gromadę Sumówko z przedwojennej gminy Osiek[4]. Równocześnie gromady Kłuśno, Michałki i Tadajewo z gminy Starorypin włączono do sąsiedniej gminy Osiek (Lindenschanz)[5].

Po wojnie, dekretem PKWN z 21 sierpnia 1944 o trybie powołania władz administracji ogólnej I i II instancji, uchylono wszelkie zmiany w podziale administracyjnym państwa wprowadzone przez okupanta (art. 11)[6]. Jednak zmiany w podziale administracyjnym powiatu rypińskiego wprowadzone podczas wojny utrzymywały się w praktyce także po wojnie[7][8], a gminę Starorypin zaczęto nazywać w oficjalnych pismach gminą Strzygi, od nazwy jej siedziby, mimo braku podstaw prawnych[8][9].

Tak więc przedwojenna gmina Starorypin winna funkcjonować de iure po wojnie, choć w praktyce stosowano najczęściej nazwę Strzygi. Na przykład, GUS-owski oficjalny Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r. wymienia gminę Strzygi w miesjce gminy Starorypin oraz dalej zalicza gromady Kłuśno, Michałki i Tadajewo do gminy Osiek, a gromady Cetki, Długie, Warpalice i Sumówko do gminy Strzygi[2]., mimo że Wojewoda Pomorski specjalnym ogłoszeniem z 22 kwietnia 1950 poinformawał, że „gromady Kłuśno i Tadajewo należą do gminy wiejskiej Starorypin a nie do gminy wiejskiej Osiek"[7]. Podobnie było też w wydawnictwach wojewódzkich, np. w Dzienniku Urzędowym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 1954 w opisie gmin i gromad podlegających transformacji w związku z reformą administracyjną państwa[10]. Z kolei niektóre publikacje stosowały oficjalne nazewnictwo, np. Dziennik Ustaw z 1950 roku, informujący o wyłączeniu z gminy Starorypin części gromad Rusinowo (kolonię Piaski), Rypałki (kolonię Bielawki) i Starorypin (osiedle Wójtostwo) i włączeniu ich 28 lutego 1950 do Rypina[11]. Brak konsensusu trwał do jesieni 1954, kiedy to formalnie zniesiono gminy wiejskie w miejsce gromad[12].

Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[13], a jej obszar wszedł głównie w skład gmin Osiek i Rypin.

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).