Strzystarska Przełęcz

Strzystarska Przełęcz
Ilustracja
Widok z Doliny Jaworowej
Państwo Słowacja
Wysokość1969 m n.p.m.
PasmoKarpaty, Tatry Bielskie
Sąsiednie szczytyPłaczliwa Kopka, Hawrań
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, po prawej znajduje się punkt z opisem „Strzystarska Przełęcz”
Ziemia49°14′46″N 20°12′05″E/49,246111 20,201389

Strzystarska Przełęcz (słow. Tristarské sedlo, 1969 m) – szeroka trawiasta przełęcz w grani głównej Tatr, w słowackich Tatrach Bielskich. Oddziela ona dwa najwyższe szczyty tego pasma – Hawrań (Havran, 2152 m) i Płaczliwą Skałę (Ždiarska vidla, 2142 m), a dokładniej należące do ich masywów mniejsze wzniesienia - Hawrani Nos (ok. 2122 m) i Płaczliwą Kopkę (2142 m). Z przełęczy na obie strony grani opadają znaczące żleby: na południe, do Doliny Zadnich KoperszadówSzeroki Żleb Bielski, na północ – Strzystarski Żleb, będący w rzeczywistości niewielką doliną, górnym piętrem Doliny Bielskiego Potoku. Opadające do jego górnej części zbocza przełęczy są bardzo strome i bardzo kruche (prawie ścianka). Obydwoma żlebami zimą schodzą wielkie lawiny[1].

Być może nazwa przełęczy pochodzi od skróconego sformułowania „z trzech starych jedna” – na północ od grani znajduje się składająca się z kilku części Stara Polana[2]. Źródłem nazwy może być też słowackie słowo strištar, oznaczające pasterza koni[3].

Od południa przełęcz jest dość łatwo dostępna (nie licząc trudności chaszczowo-kosówkowych), od północy trudności podejścia sięgają niemalże tatrzańskiej II[1].

Obok Szerokiej Przełęczy Bielskiej jest to jedyna większa przełęcz położona w obrębie wspólnego odcinka grani głównej Tatr i grani głównej Tatr Bielskich[1].

Nazwa

Pochodzenie nazwy przełęczy nie jest znane, podobnie jak innych pobliskich obiektów: Strzystarskiego Potoku i Strzystarskiego Żlebu. Również Płaczliwa Skała dawniej była nazywana Striszarska, Strzyszarka, Trzystar, Trystarska, Trystarski Wierch itp., a także Stara lub Sztára.

Przypisy

  1. a b c Władysław Cywiński, Tatry Bielskie, część zachodnia. Przewodnik szczegółowy, tom 4, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1997, ​ISBN 83-7104-015-6
  2. Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ​ISBN 83-7104-009-1
  3. Józef Nyka, Tatry słowackie. Przewodnik, wyd. 2, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 1998, ​ISBN 83-901580-8-6
Strzystarska Przełęcz między Płaczliwą Skałą a Hawraniem, widziana z okolic Zdziaru

Media użyte na tej stronie

Tatry Bielskie T49.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Dolin yJaworowej na Tatry Bielskie
Płaczliwa Skała a3.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Płaczliwa Skała i Hawrań, pomiędzy nimi Strzystarska Przełęczi Strzystarski Żleb. Widok ze Zdziaru
Mountain pass 12x12 ne.svg
oriented mountain pass symbol : n ne e se