Super-Kamiokande

Makieta komory z detektorem

Super-Kamiokande albo Super-K (ang. Super-Kamioka Neutrino Detection Experiment) – wodny detektor promieniowania Czerenkowa o masie 50 000 ton, znajdujący się w kopalni niedaleko miejscowości Kamioka w Japonii. Kontynuacja prowadzonego w latach 1983–1995 eksperymentu Kamiokande (ang. Kamioka Nucleon Decay Experiment) z mniejszym 300-tonowym detektorem[1].

Początkowo służył do poszukiwań rozpadu protonu, a od 1986 roku do rejestracji neutrin słonecznych. Neutrina wykrywa się poprzez promieniowanie Czerenkowa emitowane przez cząstki wybite (lub powstałe) w oddziaływaniu z neutrinem.

Detektor Super-Kamiokande został oddany do użytku w 1996 roku. Po dwóch latach jego działania opublikowano wyniki badań na temat neutrin atmosferycznych powstających w ziemskiej atmosferze w oddziaływaniach z promieniowaniem kosmicznym. Stwierdzono zależność liczby neutrin mionowych od odległości, jaką przebyły (odległość można oszacować znając kierunek lotu neutrina), co jest dowodem na tzw. zjawisko oscylacji neutrin.

W latach 1999–2004 detektor był wykorzystany w eksperymencie K2K, w którym neutrina wysyłane były z laboratorium KEK. W 2010 roku wystartował eksperyment T2K, tym razem neutrina produkowane są w ośrodku J-PARC w Tōkai (prefektura Ibaraki).

Zespół Super-Kamiokande, który reprezentował profesor Uniwersytetu Tokijskiego, Yōji Totsuka (1942–2008), został laureatem Nagrody Asahi za 1998 rok[2].

Przypisy

  1. Searching the invisible, „Nature Physics”, 11 (11), 2015, s. 881, DOI10.1038/nphys3569, ISSN 1745-2481 [dostęp 2019-03-16] (ang.).
  2. The Asahi Prize, Asahi Shimbun [dostęp 2020-03-25] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kamiokande89.JPG
(c) Jnn, CC BY 2.1 jp
日本語カミオカンデ模型 明石天文科学館にて 
CMS Higgs-event.jpg
Autor: Lucas Taylor / CERN, Licencja: CC BY-SA 3.0
Przykładowa (2008) symulacja zderzenia dwóch protonów kreujących Bozon Higgsa rozpadający się następnie na dwa strumienie hadronów (na godzinie 11 i 13) i dwa elektrony (na godzinie 17) wygenerowana dla detektora CMS Wielkiego Zderzacza Hadronów w ośrodku naukowo-badawczym CERN pod Genewą. Ślady cząstek zarejestrowane przez detektor w wyniku kolizji zaznaczono kolorem niebieskim.