Sylwester Braun
Sylwester Braun podczas powstania (pierwszy z prawej zwrócony tyłem) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | |
Odznaczenia | |
Sylwester Braun ps. „Kris” (ur. 1 stycznia 1909 w Warszawie, zm. 9 lutego 1996 tamże) – żołnierz Armii Krajowej, znany ze zdjęć dokumentujących powstanie warszawskie.
Życiorys
Syn Andrzeja i Rozalii z Chabalewskich[1], absolwent wydziału geodezji Politechniki Warszawskiej, pracownik Biura Planowania Miasta, żołnierz Organizacji Wojskowej „Wilki” następnie ZWZ–AK. Znany jako twórca fotografii dokumentujących wydarzenia okresu okupacji niemieckiej i powstania warszawskiego. Był fotoreporterem działającym jako Polowy Sprawozdawca Wojskowy (PSW).
Do Referatu Fotograficznego Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej dołączył w pierwszych dniach powstania. Nie był więc szkolony na fotoreportera wojennego. Ze wszystkich jego zdjęć ocalały jedynie te dokumentujące powstanie warszawskie. Wykonał ich ok. 3000, zachowało się 1520. W swoim mieszkaniu przy ul. Kopernika 28 miał pracownię i laboratorium. Zdjęcia najczęściej robił w Śródmieściu. Charakterystyczne dla jego pracy jest fotografowanie seriami – zazwyczaj nie robił pojedynczych zdjęć. Ukazał dramat powstania i zagłady miasta za pomocą najprostszych środków – wszystkie fotografie są zrobione Leicą standard, na filmach małoobrazkowych Agfy.
Wyszedł z Warszawy po kapitulacji, 6 października. Zbiegł z transportu do obozu jenieckiego, w styczniu 1945 powrócił do stolicy, aby zabrać ukryte negatywy. Później wyjechał do Szwecji, a w 1964 do Stanów Zjednoczonych.
W 1981 przekazał archiwum negatywów powstańczych Muzeum Warszawy.
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 27, rząd 6, grób 1)[2].
Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (26 lipca 1994) za wybitne zasługi w walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej w działalności polonijnej i kombatanckiej[3].
Publikacje
- Reportaże z Powstania Warszawskiego, Warszawa 1983, ISBN 83-03-00088-8
Galeria zdjęć Sylwestra Brauna z powstania warszawskiego
Przypisy
- ↑ Biogram Sylwestra Brauna na www.1944.pl
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: CZOPOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-05-08] .
- ↑ M.P. z 1994 r. nr 56, poz. 476
Linki zewnętrzne
- Opis Godziny „W” Sylwestra Brauna
- Komentarze Sylwestra Brauna do własnych zdjęć (ang)
- Galeria z fotografiami Sylwestra Brauna. info-pc.home.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-27)].
Media użyte na tej stronie
Powstanie Warszawskie: 28 sierpnia gmach Prudentialu został trafiony przez 2-tonowych pocisk z moździerza Karl Gerät. Widok z dachu domu przy ul. Kopernika 28.
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
Powstanie Warszawskie: 28 sierpnia gmach Prudentialu został trafiony przez 2-tonowych pocisk z moździerza "Thor". Widok z dachu domu przy ul. Kopernika 28.
Powstanie Warszawskie: Pożar po bombardowaniu na skrzyżowaniu ulicy Nowy Świat i Wareckej. Po lewej stronie ulicy płonie Bank Zachodni, a po prawej kawiarnia "Napoleonka".
Powstanie Warszawskie: Kapitan Cyprian Odorkiewicz "Krybar" dowódca zgrupowania "Krybar" (po prawej) podczas inspekcji po zdobycia niemieckiego transportera opancerzonego ("Szary Wilk") w ogrodach na Okólniku. Porucznik Wacław Jastrzębowski "Aspira" prezentuje SS-mańską furażerka. Po środku powstaniec ze zdobycznym pistoletem maszynowym MP-40.
Powstanie Warszawskie: Niemiecki czołg StuG III Ausf. G trafiony z PIAT-a przez Adama Podkólińskiego "Michała", z kompanii "Janusz" Batalionu "Gustaw", w czasie walk o Komendę Policji i Uniwersytet Warszawski na Krakowskim Przedmieściu. Zdjęcie z kościoła św. Krzyża.
Powstanie Warszawskie: Kapitan Cyprian Odorkiewicz "Krybar" dowódca zgrupowania "Krybar" (drugi z lewej) w otoczeniu "Rafałków" ogląda amunicję do PIATa podczas inspekcji w ogrodach na Okólniku. "Rafałki" byli oddziałem Jana Potulickiego "Rafała Olbromskiego" i zostali przydzieleni z "Kedywu" dla wzmocnienia Powiśla. Oddział był częścią Kedywu OW i należał do III zgrupowania por. "Konrada" z Grupy bojowej "Krybar".
Powstanie Warszawskie: Kolumna jeńców niemieckich prowadzona przez ulice Jasną od strony ulicy Świętokrzyskiej ze zbombardowanego gmachu PKO. Eskortują ich żołnierze żandarmerii AK.
Powstanie Warszawskie: Pożar po bombardowaniu - po lewej płoną składy papieru i farb na Ordynackiej, w głębi skrzyżowanie ulicy Nowy Świat i Wareckej.
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Przejazd ulicami Powiśla: ulica Tamka. Transporter zeostał nazwany "Szary Wilk" i był użyty w ataku na Uniwersytet Warszawski.
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców na Bulwarze Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'.
Powstanie Warszawskie: Nauka obsługi elkaemu Karabin maszynowy MG 08/15 w ogrodach przy ulicy Mazowieckiej.
Powstanie Warszawskie: Kapitan Cyprian Odorkiewicz "Krybar" dowódca zgrupowania "Krybar" (po prawej) podczas inspekcji po zdobycia niemieckiego transportera opancerzonego ("Szary Wilk") w ogrodach na Okólniku. Porucznik Wacław Jastrzębowski "Aspira" prezentuje naszywkę SS-mana z 5 Dywizji Grenadierów Pancernych SS "Wiking". Po środku powstaniec ze zdobycznym pistoletem maszynowym MP 40.
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Na tym zdięciu, zrobionym na ulicy Tamka, żołnierz z pistoletem maszynowym MP-40 to jego pierwszy powstańczy dowódca plutonowy podchorąrzy Adam Dewicz "Szary Wilk". Od jego pseudonimu transporter został nazwany "Szary Wilk" i był użyty w ataku na Uniwersytet Warszawski.
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Przejazd ulicami Powiśla: ulica Tamka. Transporter zeostał nazwany "Szary Wilk" i był użyty w ataku na Uniwersytet Warszawski.
Powstanie Warszawskie: Powstaniec z pułku "Szwoleżerów" walczącego w Zgrupowaniu pułku "Baszta" po kilkunastogodzinnym przejściu kanałami z Mokotowa na Śródmieście, wychodzi na rogu Ulicy Wilczej i alei Ujazdowskich. Nad włazem stoją: wachmistrz "Zemsta" i kapral podchorąży "Prus".
Sylwester Braun ps. "Kris" (pierwszy z prawej zwrócony tyłem), fotografia z okresu powstania warszawskiego
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Wprowadzenie transportera na teren powstańczy, przez barykadę przy ulicy Kopernika. Transporter zeostał nazwany "Szary Wilk" i był użyty w ataku na Uniwersytet Warszawski.
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Zdięcie w ogrodach Konserwatorium przy Okólniku. Pierwszy z prawej stoi kapitan Cyprian Odorkiewicz "Krybar" dowódca zgrupowania "Krybar". Żołnierz z opaską powstańczą (na lewo od "Krybara") to porucznik Wacław Jastrzębowski "Aspira". Na pierwszym planie (tyłem) dziennikarze z prasy powstańczej i operatorzy Czołówki Filmowej AK.
Powstanie Warszawskie: 28 sierpnia gmach Prudentialu został trafiony przez 2-tonowych pocisk z moździerza "Thor". Widok z dachu domu przy ul. Kopernika 28.
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Sylwestra Brauna na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 27, rząd 6, grób 1, 2, 3)
Powstanie Warszawskie: Trójka powstańców na ulicy Wareckiej w pobliżu barykady zamykającej Nowy Świat. Książka Grużewskiego opisuje trójkę jako młodą parę w towarzystwie świadka. Strona [2] twierdzi że nie był to ślub, lecz spotkanie przyjaciół z różnych oddziałów.
Powstanie Warszawskie: 28 sierpnia gmach Prudentialu został trafiony przez 2-tonowych pocisk z moździerza "Thor". Widok z dachu domu przy ul. Kopernika 28.
Powstanie Warszawskie: Nalot Ju-87 Stuka na zabudowania w rejonie placu Napoleona na Śródmieściu. Dymy płonących domów przesłaniają gmach Prudential.
Kościół św. Krzyża na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie
Powstanie Warszawskie: Barykada na ulicy Szpitalnej i placu Napoleona z wbudowanym "Chwatem" Niemieckim czołgiem Jagdpanzer 38(t) "Hetzer", który został zdobyty podczas walk o Pocztę Główną.