Sylwester Braun

Sylwester Braun
Ilustracja
Sylwester Braun podczas powstania (pierwszy z prawej zwrócony tyłem)
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1909
Warszawa

Data i miejsce śmierci

9 lutego 1996
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

geodeta, fotograf

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP
Grób Sylwestra Brauna na cmentarzu Powązkowskim

Sylwester Braun ps. „Kris” (ur. 1 stycznia 1909 w Warszawie, zm. 9 lutego 1996 tamże) – żołnierz Armii Krajowej, znany ze zdjęć dokumentujących powstanie warszawskie.

Życiorys

Syn Andrzeja i Rozalii z Chabalewskich[1], absolwent wydziału geodezji Politechniki Warszawskiej, pracownik Biura Planowania Miasta, żołnierz Organizacji Wojskowej „Wilki” następnie ZWZAK. Znany jako twórca fotografii dokumentujących wydarzenia okresu okupacji niemieckiej i powstania warszawskiego. Był fotoreporterem działającym jako Polowy Sprawozdawca Wojskowy (PSW).

Do Referatu Fotograficznego Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej dołączył w pierwszych dniach powstania. Nie był więc szkolony na fotoreportera wojennego. Ze wszystkich jego zdjęć ocalały jedynie te dokumentujące powstanie warszawskie. Wykonał ich ok. 3000, zachowało się 1520. W swoim mieszkaniu przy ul. Kopernika 28 miał pracownię i laboratorium. Zdjęcia najczęściej robił w Śródmieściu. Charakterystyczne dla jego pracy jest fotografowanie seriami – zazwyczaj nie robił pojedynczych zdjęć. Ukazał dramat powstania i zagłady miasta za pomocą najprostszych środków – wszystkie fotografie są zrobione Leicą standard, na filmach małoobrazkowych Agfy.

Wyszedł z Warszawy po kapitulacji, 6 października. Zbiegł z transportu do obozu jenieckiego, w styczniu 1945 powrócił do stolicy, aby zabrać ukryte negatywy. Później wyjechał do Szwecji, a w 1964 do Stanów Zjednoczonych.

W 1981 przekazał archiwum negatywów powstańczych Muzeum Warszawy.

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 27, rząd 6, grób 1)[2].

Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (26 lipca 1994) za wybitne zasługi w walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej w działalności polonijnej i kombatanckiej[3].

Publikacje

  • Reportaże z Powstania Warszawskiego, Warszawa 1983, ISBN 83-03-00088-8

Galeria zdjęć Sylwestra Brauna z powstania warszawskiego

Przypisy

  1. Biogram Sylwestra Brauna na www.1944.pl
  2. Cmentarz Stare Powązki: CZOPOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-05-08].
  3. M.P. z 1994 r. nr 56, poz. 476

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warsaw Uprising - Prudential Hit - frame 2a.jpg
Powstanie Warszawskie: 28 sierpnia gmach Prudentialu został trafiony przez 2-tonowych pocisk z moździerza Karl Gerät. Widok z dachu domu przy ul. Kopernika 28.
POL Order Zaslugi RP kl3 BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
Warsaw Uprising - Prudential Hit - frame 2.jpg
Powstanie Warszawskie: 28 sierpnia gmach Prudentialu został trafiony przez 2-tonowych pocisk z moździerza "Thor". Widok z dachu domu przy ul. Kopernika 28.
Warsaw Uprising - Burning Buildings.jpg
Powstanie Warszawskie: Pożar po bombardowaniu na skrzyżowaniu ulicy Nowy Świat i Wareckej. Po lewej stronie ulicy płonie Bank Zachodni, a po prawej kawiarnia "Napoleonka".
Warsaw Uprising - Cyprian Odorkiewicz - 2 (1944).jpg
Powstanie Warszawskie: Kapitan Cyprian Odorkiewicz "Krybar" dowódca zgrupowania "Krybar" (po prawej) podczas inspekcji po zdobycia niemieckiego transportera opancerzonego ("Szary Wilk") w ogrodach na Okólniku. Porucznik Wacław Jastrzębowski "Aspira" prezentuje SS-mańską furażerka. Po środku powstaniec ze zdobycznym pistoletem maszynowym MP-40.
Warsaw Uprising - Cyprian Odorkiewicz and Rafałki.jpg
Powstanie Warszawskie: Kapitan Cyprian Odorkiewicz "Krybar" dowódca zgrupowania "Krybar" (drugi z lewej) w otoczeniu "Rafałków" ogląda amunicję do PIATa podczas inspekcji w ogrodach na Okólniku. "Rafałki" byli oddziałem Jana Potulickiego "Rafała Olbromskiego" i zostali przydzieleni z "Kedywu" dla wzmocnienia Powiśla. Oddział był częścią Kedywu OW i należał do III zgrupowania por. "Konrada" z Grupy bojowej "Krybar".
Warsaw Uprising by Braun - German POWs - 355.jpg
Powstanie Warszawskie: Kolumna jeńców niemieckich prowadzona przez ulice Jasną od strony ulicy Świętokrzyskiej ze zbombardowanego gmachu PKO. Eskortują ich żołnierze żandarmerii AK.
Warsaw Uprising by Braun - Burning Powiśle.jpg
Powstanie Warszawskie: Pożar po bombardowaniu - po lewej płoną składy papieru i farb na Ordynackiej, w głębi skrzyżowanie ulicy Nowy Świat i Wareckej.
Warsaw Uprising - Captured SdKfz 251 - 2 (1944).jpg
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Przejazd ulicami Powiśla: ulica Tamka. Transporter zeostał nazwany "Szary Wilk" i był użyty w ataku na Uniwersytet Warszawski.
Captured German transporter.jpg
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców na Bulwarze Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'.
Warsaw Uprising by Braun - CKM - 91.jpg
Powstanie Warszawskie: Nauka obsługi elkaemu Karabin maszynowy MG 08/15 w ogrodach przy ulicy Mazowieckiej.
Warsaw Uprising - Cyprian Odorkiewicz (1944).jpg
Powstanie Warszawskie: Kapitan Cyprian Odorkiewicz "Krybar" dowódca zgrupowania "Krybar" (po prawej) podczas inspekcji po zdobycia niemieckiego transportera opancerzonego ("Szary Wilk") w ogrodach na Okólniku. Porucznik Wacław Jastrzębowski "Aspira" prezentuje naszywkę SS-mana z 5 Dywizji Grenadierów Pancernych SS "Wiking". Po środku powstaniec ze zdobycznym pistoletem maszynowym MP 40.
Warsaw Uprising - Captured SdKfz 251 (1944).jpg
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Na tym zdięciu, zrobionym na ulicy Tamka, żołnierz z pistoletem maszynowym MP-40 to jego pierwszy powstańczy dowódca plutonowy podchorąrzy Adam Dewicz "Szary Wilk". Od jego pseudonimu transporter został nazwany "Szary Wilk" i był użyty w ataku na Uniwersytet Warszawski.
Warsaw Uprising - Captured SdKfz 251 - 3 (1944).jpg
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Przejazd ulicami Powiśla: ulica Tamka. Transporter zeostał nazwany "Szary Wilk" i był użyty w ataku na Uniwersytet Warszawski.
Warsaw Uprising - Mokotów to Śródmieście by Sewers (1944).jpg
Powstanie Warszawskie: Powstaniec z pułku "Szwoleżerów" walczącego w Zgrupowaniu pułku "Baszta" po kilkunastogodzinnym przejściu kanałami z Mokotowa na Śródmieście, wychodzi na rogu Ulicy Wilczej i alei Ujazdowskich. Nad włazem stoją: wachmistrz "Zemsta" i kapral podchorąży "Prus".
Braun Sylwester Kris powstanie.jpg
Sylwester Braun ps. "Kris" (pierwszy z prawej zwrócony tyłem), fotografia z okresu powstania warszawskiego
Warsaw Uprising - Captured SdKfz 251 - 1 (1944).jpg
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Wprowadzenie transportera na teren powstańczy, przez barykadę przy ulicy Kopernika. Transporter zeostał nazwany "Szary Wilk" i był użyty w ataku na Uniwersytet Warszawski.
Warsaw Uprising - Captured SdKfz 251 - 4 (1944).jpg
Powstanie Warszawskie: Niemiecki transporter opancerzony SdKfz 251 zdobyty przez powstańców z VIII zgrupowanie "Krybar" przy Alei Na Skarpie dnia 14.VIII.1944 od 5-tej dywizji SS 'Viking'. Zdięcie w ogrodach Konserwatorium przy Okólniku. Pierwszy z prawej stoi kapitan Cyprian Odorkiewicz "Krybar" dowódca zgrupowania "Krybar". Żołnierz z opaską powstańczą (na lewo od "Krybara") to porucznik Wacław Jastrzębowski "Aspira". Na pierwszym planie (tyłem) dziennikarze z prasy powstańczej i operatorzy Czołówki Filmowej AK.
Warsaw Uprising - Prudential Hit - frame 5.jpg
Powstanie Warszawskie: 28 sierpnia gmach Prudentialu został trafiony przez 2-tonowych pocisk z moździerza "Thor". Widok z dachu domu przy ul. Kopernika 28.
Sylwester Braun - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Sylwestra Brauna na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 27, rząd 6, grób 1, 2, 3)
Warsaw Uprising - Three at Warecka Street.jpg
Powstanie Warszawskie: Trójka powstańców na ulicy Wareckiej w pobliżu barykady zamykającej Nowy Świat. Książka Grużewskiego opisuje trójkę jako młodą parę w towarzystwie świadka. Strona [2] twierdzi że nie był to ślub, lecz spotkanie przyjaciół z różnych oddziałów.
Warsaw Uprising - Prudential Hit - frame 3.jpg
Powstanie Warszawskie: 28 sierpnia gmach Prudentialu został trafiony przez 2-tonowych pocisk z moździerza "Thor". Widok z dachu domu przy ul. Kopernika 28.
Warsaw Uprising stuka ju-87 bombing Old Town.jpg
Powstanie Warszawskie: Nalot Ju-87 Stuka na zabudowania w rejonie placu Napoleona na Śródmieściu. Dymy płonących domów przesłaniają gmach Prudential.
Sw krzyza po wojnie.jpg
Kościół św. Krzyża na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie
Barykada.jpg
Powstanie Warszawskie: Barykada na ulicy Szpitalnej i placu Napoleona z wbudowanym "Chwatem" Niemieckim czołgiem Jagdpanzer 38(t) "Hetzer", który został zdobyty podczas walk o Pocztę Główną.