Szaul Berezowski
Data i miejsce urodzenia | 5 czerwca 1908 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 2 kwietnia 1975 |
Instrumenty | |
Zawód | |
Powiązania | Szymon Dżigan, Izrael Szumacher, Icyk Manger, Mordechaj Gebirtig |
Szaul Samuel Berezowski (ur. 5 czerwca 1908 w Grodnie, zm. 2 kwietnia 1975 w Ramat Awiwie) – polski kompozytor, pianista, dyrygent pochodzenia żydowskiego.
Życiorys
W młodości uczył się muzyki u swojego ojca Fajwla, będącego kantorem. Gry na fortepianie uczyła go Lilia Fidelman. Ukończył studia w warszawskim konserwatorium muzycznym w 1929 r., następnie zamieszkał w Białymstoku, gdzie na scenach żydowskich teatrów akompaniował Szymonowi Dżiganowi i Izraelowi Szumacherowi, a po ich aresztowaniu Annie Nożyk[1]. Był dyrygentem białostockiego kinoteatru „Apollo” oraz prowadził wojskową orkiestrę jazzową. Po zajęciu Białegostoku przez Armię Czerwoną, objął stanowisko kierownika teatru rozrywkowego Dżigana i Szumachera. Po II wojnie światowej przeniósł się do Łodzi, gdzie tworzył muzykę dla Państwowego Teatru Żydowskiego Idy Kamińskiej, a ponadto założył i kierował żydowskim chórem ludowym Fołks-chor, który działał przy Towarzystwie Społeczno-Kulturalnym Żydów[1]. Ponadto był dyrygentem chóru w cerkwi św. Aleksandra Newskiego w Łodzi oraz kierował chórem Rosjan „Kalinka” w Łodzi. Założył i prowadził chór łódzkich żydowskich kooperatyw przemysłowych. W 1957 r. wyjechał do Izraela, gdzie tworzył muzykę teatralną i filmową[1].
Życie prywatne
Berezowski miał żonę Reginę. Nie mieli dzieci[1].
Twórczość
Wybrane utwory
- Unter di khurves fun Poyln(hebr.) (pod ruinami Polski), do słów Icyka Mangera,
- Ikh Bin Mid (jestem zmęczony), do słów Icyka Mangera,
- In geto, do słów Mordechaja Gebirtiga,
- Dem Zeydns Nign (melodia dziadka),
- Baym Taykh (Nad rzeką), do słów Mani Lejba(ang.)[2].
Muzyka filmowa
Berezowski skomponował muzykę do filmów, m.in. takich jak:
- (1947) Żydowskie osadnictwo na Dolnym Śląsku[3]
- (1947) Mir ibergewlibene (My, którzy przeżyliśmy),
- (1951) Undzere kinder (Nasze dzieci)[1],
- (1966) Shnei Kuni Leml[4].
Literatura
W 1976 r. został wydany zbiór poezji Berezowskiego – Lider Bukh (Książka piosenek)[5].
Przypisy
- ↑ a b c d e Berezowski Szaul Samuel – Społeczne Muzeum Żydów Białegostoku i regionu, jewishbialystok.pl [dostęp 2021-08-17] .
- ↑ Freedman Catalogue lookup: artist Berezovsky, Shaul, digital.library.upenn.edu [dostęp 2021-08-17] .
- ↑ Berezowski Saul | Wirtualny Sztetl, sztetl.org.pl [dostęp 2021-08-17] .
- ↑ שני קוני למל: CastAlbums.org, castalbums.org [dostęp 2021-08-17] .
- ↑ Shaul Berezovsky , Lider bukh, [Tel-Aviv]: Aroysgegebn durkh dem gezelshafṭlekhn ḳomiṭeṭ tsu fareybiḳn dem ondenḳ fun Shaʾul Berezoṿsḳi, 1976 [dostęp 2021-08-17] .
Media użyte na tej stronie
A portrait of Shaul Berezovsky, Yiddish theatre composer and choir director, probably taken in Israel around 1970