Szczurów (województwo mazowieckie)

Artykuł

52°21′53″N 21°50′31″E

- błąd

38 m

WD

52°22'N, 21°46'E

- błąd

20260 m

Odległość

662 m

Szczurów
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

węgrowski

Gmina

Korytnica

Liczba ludności (2018)

61[1]

Strefa numeracyjna

25

Kod pocztowy

07-120[2]

Tablice rejestracyjne

WWE

SIMC

0675761[3]

Położenie na mapie gminy Korytnica
Mapa konturowa gminy Korytnica, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Szczurów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Szczurów”
Położenie na mapie powiatu węgrowskiego
Mapa konturowa powiatu węgrowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Szczurów”
Ziemia52°21′53″N 21°50′31″E/52,364722 21,841944

Szczurówwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Korytnica[3][4].

Historia

Nazwa wsi jest przeniesieniem nazwy wcześniejszego gniazda rodowego szlacheckiego rodu Szczurowskich herbu Prus[5][6], nieistniejącego dziś (ostatnie wzmianki pochodzą z końca XIX wieku) Szczurowa w ziemi zakroczymskiej (parafia Grodziec), do którego Prusowie przybyli najprawdopodobniej w XIV wieku[7][8].

Szczurowo (do XVII wieku funkcjonowała taka forma nazwy[9]) w ziemi liwskiej (parafia Pniewnik) powstało na części wsi Kąty koło Liwa, którą nabył w pierwszej połowie XV wieku Andrzej ze Szczurowa, co potwierdza zachowany dokument źródłowy z 27 stycznia 1431 roku[10][11][12]. Z kolei dokument księcia mazowieckiego Konrada III Rudego z 1476 roku wymienia w Szczurowie trzech synów Andrzeja, a mianowicie Ścibora, Zbrosława i Piotra[13][14][15]. Zbrosław w roku 1474 otrzymał nadanie od w/w księcia Konrada w Goźdźcu (obecnie Gójszcz) przy granicy z Kałuszynem – obszar dzisiejszych części Gójszcza: Zbrożki i Skrzeki (do XVI wieku Szczurowo)[16][17]. Jego synowie, Piotr i Łukasz, dali początek rodom Gójskich-Skrzeków i Zbrożków, co oznacza, że przedstawiciele dwóch powyższych rodów są rodowcami Szczurowskich i de facto stanowią z nimi jeden ród[18][17]. Potomkowie Ścibora, Piotra oraz najstarszego syna Zbrosława, który pozostał na dziale w Szczurowie w parafii Pniewnik – Jana przyjęli nazwisko Szczurowski, które wykształciło się na przełomie XV i XVI wieku[19][20].

Z zachowanych rejestrów podatkowych wynika, że w roku 1665 w Szczurowie było 7 dymów i mieszkało tam 45 osób[9]. Natomiast w roku 1673 podatkiem objęto już tylko 24 osoby, zaś w roku 1676 ledwie 15 osób[9]. W roku 1790 w Szczurowie było 7 dymów i około 20 osób[21]. W 1827 roku odnotowano w Szczurowie 15 domów i 83 mieszkańców, natomiast w roku 1890 już tylko 10 domów i 17 mieszkańców[22], co zapewne było efektem dwóch powstań narodowych (listopadowego i styczniowego), które bardzo dotknęły ziemię liwską.

W styczniu 2011 roku w Szczurowie były 22 gospodarstwa rolne i 73 mieszkańców[23]; nie mieszkają tam już żadni Szczurowscy.

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy. Liczba ludności w dn. 31.12.2018
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1254 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Szczurowski 2018 ↓, s. 215-217 i 271-272.
  6. Szczurowski 2014 ↓, s. 41-101.
  7. Szczurowski 2018 ↓, s. 217.
  8. Szczurowski 2012 ↓, s. 34.
  9. a b c Szczurowski 2011 ↓, s. 82.
  10. Pomniki prawa 1930 ↓.
  11. Szczurowski 2014 ↓, s. 52-53.
  12. Szczurowski 2018 ↓, s. 271.
  13. Lubomirski 1863 ↓, s. 274.
  14. Szczurowski 2014 ↓, s. 53-54.
  15. Szczurowski 2018 ↓, s. 272.
  16. Wierzbowski 1915 ↓.
  17. a b Szczurowski 2018 ↓, s. 235-236 i 279-280.
  18. Szczurowski 2012 ↓, s. 39.
  19. Szczurowski 2014 ↓, s. 52 i 57.
  20. Szczurowski 2018 ↓, s. 209 i 272.
  21. Szczurowski 2011 ↓, s. 82-83.
  22. Szczurów 1, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 867..
  23. Szczurowski 2011 ↓, s. 84.

Bibliografia

  • Piotr Szczurowski: Ród heraldyczny Prus na Mazowszu w XIII-XVI wieku. Sandomierz: ARMORYKA, 2018.
  • Piotr Szczurowski. Historia Szczurowskich – pięć wieków w ziemi liwskiej, zawsze na Mazowszu. „Rocznik Kałuszyński”. zeszyt 14, 2014. Kałuszyn. 
  • Piotr Szczurowski. Późnośredniowieczne osadnictwo rycerskie w ziemi liwskiej na przykładzie Szczurowa, Żaboklik i Czapli. „Rocznik Liwski”. tom 5, 2012. Liw. 
  • Piotr Szczurowski. Historia Szczurowa w ziemi liwskiej parafii Pniewnik w świetle najstarszych źródeł pisanych. „Zeszyty Korytnickie”. tom 3, 2011. Korytnica. 
  • Kodeks dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego. Warszawa: J. T. Lubomirski, 1863. nr LXXXIII.
  • Matricularum Regni Poloniae Summaria. T. 1, cz IV. Warszawa: T. Wierzbowski, 1915. nr 1047.
  • Metryka Księstwa Mazowieckiego z XV-XVI wieku. T. 2, księga oznaczona nr 334 z lat 1429-1433: Pomniki prawa. T. VI. Warszawa: 1930. nr 267.


Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat węgrowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu węgrowskiego, Polska
Korytnica (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Korytnica, Polska