Szlezwik

Szlezwik
Schleswig
Herb
Herb
Państwa Dania,  Niemcy
StolicaSzlezwik
Ważniejsze miastaFlensburg

Szlezwik (niem. Schleswig, duń. Slesvig albo Sønderjylland) – region południowej Jutlandii, rozciągający się ok. 30 km na północ i 40 na południe od granicy duńsko-niemieckiej.

Znaczenie regionu polega na umożliwieniu transportu towarów między Morzem Północnym a Bałtykiem oraz połączeniu szlaków handlowych prowadzących z Rosji ze szlakami wiodącymi wzdłuż Renu i wybrzeża Atlantyku.

Historia

Szlezwik (oznaczony brązowym oraz jasnoczerwonym) na mapie Półwyspu Jutlandzkiego

We wczesnym średniowieczu region zamieszkiwali Duńczycy. Wówczas wzniesiono tu pierwsze duńskie umocnienia zwane Danevirke. Znajdowało się tu także najstarsze miasto duńskie – Hedeby, położone na krańcu zatoki Schlei, wzmiankowane po raz pierwszy w 804. Miasto zostało zniszczone w XI wieku po najazdach Norwegów i Słowian, po czym rolę głównego centrum regionu przejęło powstałe na przeciwległym brzegu zatoki Schlei miasto Szlezwik jako stolica powstałego w 1058 Księstwa Szlezwiku.

Księstwo Szlezwiku było do 1864 roku lennem duńskim, a od 1460 roku było w unii personalnej z królestwem Danii. Szlezwik, Holsztyn oraz Lauenburg były punktem zapalnym w stosunkach duńsko-niemieckich w XIX wieku. Duńczycy obronili region w I wojnie o Szlezwik w latach 1848–1852, jednakże po II wojnie o Szlezwik od 1864 Szlezwik był już częścią Prus, wraz z którymi w 1871 r. znalazł się w granicach Niemiec. Po referendum w roku 1920 północna część regionu została przyłączona do Danii (okręg Sønderjyllands Amt, potem Dania Południowa), a południowa została w Niemczech (dzisiejszy kraj związkowy Szlezwik-Holsztyn).

Z regionem byli związani liczni królowie Danii. Lista władców duńskich urodzonych i zmarłych w Szlezwiku:

Urodzeni w regionie:

Zmarli w regionie:

Znajdują się tu także miejsca spoczynku duńskich władców: katedra św. Piotra i zamek Gottorp w mieście Szlezwik.

Miasta

Miasta regionu o populacji przekraczającej 20 tys. mieszkańców:

miastopopulacja
(2015/2016[a])
państwo
1.Flensburg85 942Niemcy
2.Rendsburg[b]27 617Niemcy
3.Sønderborg27 595Dania
4.Szlezwik24 266Niemcy
5.Husum22 430Niemcy
6.Haderslev21 994Dania
7.Eckernförde21 859Niemcy

Uwagi

  1. Dla miast niemieckich dane na 31.12.2015, dla duńskich dane na 1.01.2016
  2. W późnym średniowieczu także część Holsztynu.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Große Straße Flensburg Nordermarkt Kirche.jpg
Autor: Ichwarsnur, Licencja: CC BY-SA 4.0
Die Große Straße in Richtung des Nordermarktes
Jutland Peninsula map.PNG
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Rendsburg - Mühlenstraße+Altstädter Markt+Altes Rathaus 02 ies.jpg
Autor: Frank Vincentz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mühlenstraße, Altstädter Markt und Altes Rathaus in Rendsburg
Schleswig Arms.svg
Autor: Ipankonin, Licencja: CC-BY-SA-3.0

Coat of arms of the Duchy of Schleswig.

Blazon: Or, two lions passant azure, armed and langued gules.
Danevirke, Valdemar's Wall-3.jpg
Autor: Szilas, Licencja: CC0
Danevirke, Valdemar's Wall
label QS:Len,"Danevirke, Valdemar's Wall"
label QS:Lhu,"Danevirke, Valdemár király fala"