Szpital Praski pw. Przemienienia Pańskiego

Szpital Praski
pw. Przemienienia Pańskiego

Szpital od strony al. „Solidarności”
Data założenia	1868
Typ szpitala	szpital specjalistyczny
Państwo	Polska
Adres	al. „Solidarności” 67, 03-401 Warszawa
Dyrektor	Andrzej Golimont
Łóżka szpitalne	409
Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Szpital Praski pw. Przemienienia Pańskiego
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Szpital Praski pw. Przemienienia Pańskiego
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Szpital Praski pw. Przemienienia Pańskiego
52°15′05,5440″N 21°01′45,1200″E/52,251540 21,029200
Strona internetowa

Wnętrze jednej z sal szpitala, zbombardowanego przez Luftwaffe we wrześniu 1939

Jedna z ulic wewnętrznych kompleksu szpitala, widok od strony ul. Sierakowskiego

Tablica upamiętniająca personel szpitala ratujący życie „Lotowi” i „Cichemu”

Zachowany niemiecki schron obserwacyjno-wartowniczy przy murze Szpitala Praskiego na rogu ulic Panieńskiej i Jasińskiego

Szpital Praski pw. Przemienienia Pańskiego – szpital w Warszawie, znajdujący się przy al. „Solidarności” 67 na Pradze-Północ.

Powstał w 1868 roku jako Szpital Najświętszej Marii Panny na Pradze.

Placówka działa w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i jest własnością miasta^[1].

Historia

• 1807–1825 – podczas wojen napoleońskich istniejące w tym miejscu obiekty zajęto na lazaret wojskowy. Po ich rozbiórce powstały w tym miejscu koszary.
• 1825–1830 – po likwidacji budynki koszarowe zamieniono na lazaret, lekarzem naczelnym był dr Walerian Klecki.
• 1866 – Warszawę opanowała epidemia cholery, co wymusiło przekształcenie lazaretu w szpital dla zarażonych (zmarłych grzebano na pobliskim cmentarzu cholerycznym).
• 1868 – po wygaszeniu epidemii Rada Główna Opiekuńcza podjęła decyzję o założeniu szpitala miejskiego pod nazwą „Szpital Najświętszej Marii Panny na Pradze”^[2]. Stanowisko pierwszego Lekarza Naczelnego pełnił dr Zygmunt Dobierzewski.
• 1895 – pierwsza rozbudowa szpitala, powstały dwa murowane budynki, do terenu szpitalnego włączono przylegające tereny powojskowe. Powstał oddział dla chronicznie chorych.
• 1900 – kontynuacja rozbudowy, powstał obiekt od ulicy Panieńskiej.
• 1910 – powstały budynki w głębi posesji, inicjatorem był drugi lekarz naczelny, dr Władysław Kryze.
• 1912 – w nowym pawilonie powstał Oddział Położniczo-Ginekologiczny.
• 1924–1926 – rozbudowano infrastrukturę gospodarczą, w nowym obiekcie znalazły się kotłownia, pralnia i kuchnia. Wówczas były to urządzenia bardzo nowoczesne w skali Europy.
• 1934–1936 – firma „Biuro Budowlane T. Czosnowski i Ska” wybudowała przy Placu Weteranów 1863 r. budynek wydziału szpitalnictwa, który miał pomieścić również ambulatorium dla Miejskiej Pomocy Lekarskiej, izbę przyjęć, szkołę dla pielęgniarek i mieszkania. Ze względu na narastający problem braku dostatecznej ilości łóżek w gmachu zamiast mieszkań i szkoły pomieszczono oddziały szpitalne.
• 1939 – podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 szpital został zbombardowany przez lotnictwo niemieckie^[3]. Ofiar uniknięto dzięki przeprowadzonej ewakuacji chorych do pobliskiej bursy – Żydowskiego Domu Akademickiego przy ul. Sierakowskiego 7^[4]. Uszkodzony obiekt odbudowano z przeznaczeniem na szpital wojskowy.
• 1941 – wiosną odbudowany gmach zostaje przejęty przez Wehrmacht^[5]. Szpital ponownie przeniesiono do Żydowskiego Domu Akademickiego przy ul. Sierakowskiego 7, a jego oddział wewnętrzny do budynku szkoły przy ul. Szerokiej 5 (obecnie ks. I.Kłopotowskiego)^[6]. Na miejscu pozostała jedynie pracownia anatomopatologiczna, która miała także obsługiwać szpital niemiecki^[6]. Personel szpitala włączył się w życie konspiracyjne, m.in. prowadzenie tajnego nauczania studentów medycyny.
• 1944 (sierpień) – walki powstańcze spowodowały istotne uszkodzenia budynków, szpital przeniesiono do obiektów oddalonych od rzeki (m.in. do budynków Instytutu Weterynarii przy ulicy Terespolskiej i szkoły przy ulicy Siennickiej). Podczas wycofywania się Niemców na lewy brzeg Wisły szpital nie został wysadzony w powietrze^[7].
• 1944 – po wyzwoleniu Pragi przez Armię Radziecką i 1 Armię Wojska Polskiego szpital przeniósł się do budynku szkolnego przy ul. Boremlowskiej 8/12^[8]. Kadra medyczna powołała tzw. Akademię Boremlowską, dziekanem został dr Tadeusz Butkiewicz. Działalność dydaktyczną rozpoczęły działające dotąd w konspiracji Wydział Lekarski i Farmaceutyczny Uniwersytetu Warszawskiego^[9]. Po zakończeniu II wojny światowej zespół Szpitala zasilają i stają się głównymi twórcami jego powojennego kształtu lekarze powstania warszawskiego zaangażowani od 1944 r. w tworzenie Szpitala Warszawskiego w Częstochowie: dr Jerzy Hagmajer (dyrektor i ordynator) oraz Jan Mazurkiewicz „Radosław”, dr Chodorowski oraz dr Henryk Bukowiecki.
• 1945 – pomimo niewielkich uszkodzeń, rozebrano znajdującą się na terenie szpitala neogotycką kaplicę Matki Boskiej Loretańskiej, wzniesioną na początku XX wieku^[10].
• 1948 – oddano do użytku odbudowane w całości lewe skrzydło szpitala^[11], w Szpitalu Praskim działały oddziały: wewnętrzne, chirurgiczne, położniczo-ginekologiczne, okulistyczny, pediatryczny oraz Klinika Neurochirurgii (w późniejszych latach powstał oddział urazowo-ortopedyczny). Kolejne lata przyniosły przebudowę kuchni, powstanie centralnych tlenowni, ujęcia wody oligoceńskiej, centralne kotłownie przeszły na zasilanie gazowe oraz powstała centralna sterylizacja.
• 1990–2000 – powstał gmach Kliniki Okulistycznej Uniwersytetu Medycznego.
• 2005 – zakończono proces unowocześnienia szpitala.
• 2006 – rozpoczęto budowę nowego pawilonu, w którym docelowo miały się pomieścić:
  1. Szpitalny Oddział Ratunkowy i Izba Przyjęć
  2. Zakład Radiologii
  3. Centralna Sterylizatornia
  4. Oddział Pooperacyjny
  5. Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii
  6. Laboratorium Analityczne
  7. Blok Operacyjny
  8. Oddziały – Urazowo-Ortopedyczny i Nefrologiczny
• 2007 (luty) – uroczyście odsłonięto okolicznościowe tablice – jedna z nich poświęcona jest pracownikom ratującym życie Bronisławowi Pietraszewiczowi „Lotowi” i Marianowi Sengerowi „Cichemu” po zamachu na Kutscherę, druga natomiast upamiętnia pisarza Władysława Stanisława Reymonta, który był leczony w Szpitalu Przemienienia Pańskiego od 13 lipca do 10 sierpnia 1900 roku po wypadku kolei linii warszawsko-wiedeńskiej.

Oddziały

• Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR)
• Oddział Intensywnej Terapii i Anestezjologii
• I Oddział chorób wewnętrznych
  • Pododdział kardiodiabetologii
• III Oddział chorób wewnętrznych
  • Pododdział Toksykologii
  • Pododdział Leczenia Alkoholowych Zespołów Abstynencyjnych DETOX
  • Pododdział Nefrologii
• Stacja Dializ
• Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej
  • Pododdział Ortopedii Rekonstrukcyjnej
• Oddział Chirurgii Ogólnej
  • Pododdział Chirurgii Naczyniowej
• Oddział Urologii
• Oddział Ginekologii
• Oddział Położnictwa
• Oddział Neonatologii
• Centralny Blok Operacyjny
• Oddział Pooperacyjny

Przypisy

Bibliografia

• Historia placówki na oficjalnej stronie Szpitala