Szymon Zimorowic

Szymon Zimorowic
Ilustracja
Szymon Zimorowic, litografia
Data i miejsce urodzenia1608 lub 1609
Lwów
Data i miejsce śmierci21 czerwca 1629
Kraków
Narodowośćpolska
Dziedzina sztukiliteratura
Epokabarok
Ważne dzieła

Roksolanki, to jest ruskie panny

Epitafium Szymona Zimorowica w krużgankach krakowskiego kościoła oo. dominikanów

Szymon Zimorowic, nazwisko właściwe: Ozimek, inna forma nazwiska: Zimorowicz, (ur. 1608 we Lwowie, zm. 21 czerwca 1629 w Krakowie) – polski poeta epoki baroku.

Życiorys

Urodził się w roku 1608 lub w styczniu 1609, w rodzinie mieszczańskiej. Ojciec jego Stanisław, był malarzem (majstra murarskiego) o nazwisku Ozimek i takie Szymon pierwotne nosił nazwisko, jednak wraz z rodziną zmienił je (Zimorowic brzmiało bardziej szlachecko), a matką Katarzyna. Był młodszym bratem Józefa Bartłomieja. Niewiele wiadomo o jego życiorysie. Kształcił się w mieście rodzinnym, w szkole katedralnej. Był podpiskiem w urzędzie ławniczym.

Ostatnie kilkanaście miesięcy życia (1628–1629) spędził w Krakowie, jednak z pewnością tam nie studiował na Akademii Krakowskiej. Nieprawdą jest także podawanie gruźlicy jako powodu przedwczesnej śmierci poety. Obecnie wiadomo, że Zimorowic pojechał do Krakowa, by wyleczyć się z kiły. Podupadłego na zdrowiu młodego poetę dobiła popularna w tym czasie kuracja rtęcią. Zmarł 21 czerwca roku 1629. Miejscem jego pochówku jest kościół Dominikanów w Krakowie, tam też znajduje się jego nagrobek.

Twórczość

Na wesele starszego brata, Józefa Bartłomieja, napisał Roksolanki, to jest ruskie panny, cykl 69 pieśni, śpiewanych na przemian przez chłopców i dziewczęta.

Przekłady

  • Moschus polski, z greckiego na wiersz polski przełożony, Kraków 1662, drukarnia Łazarzowa (wyd. Bartłomiej Zimorowicz jako dzieło Szymona; utwór obecnie nieznany; wiadomość podał H. Juszyński).

Materiały

  • 3 dokumenty sądowe, dat. 29 grudnia 1627; 3 i 5 stycznia 1628; tekst nagrobka; wyd. K. J. Heck: „Materiały do biografii J. B. Zimorowicza (Ozimka)”, Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce, t. 8 (1895) i odbitki pt. Materiały do biografii J. B. i Szymona Zimorowiczów (Ozimków), (tu wiadomość o wcześniejszych przedrukach tekstu nagrobka).

Utwór o autorstwie niepewnym

  • Roxolanki, to jest ruskie panny, na wesele B. Z. z K. D. ... R. P. 1629 dnia 28 lutego we Lwowie wprowadzone, a teraz światu świeżo pokazane, Kraków 1654, drukarnia F. Cezarego, (wiersze z różnych czasów; według K. Budzyka z roku 1629; ofiarowane przez Szymona na wesele brata Bartłomieja z Katarzyną Duchnicówną – wydał Bartłomiej 25 lat po śmierci Szymona pod jego imieniem); przedr. w XVIII i XIX w. jako dzieło Szymona wielokrotnie; wyd. krytyczne A. Brückner, Kraków (1924), Biblioteka Narodowa, seria I, nr 73; fragmenty przedr.: W. Borowy Od Kochanowskiego do Staffa. Antologia liryki polskiej, Lwów 1930; także wyd. 2 zmienione i rozszerzone; Londyn 1954; także wyd. 3 Warszawa 1958; J. Kreczmar, J. Saloni Drogi i rozdroża, cz. 1: Z dziejów literatury i kultury staropolskiej. Wypisy, t. 2, Warszawa 1948; K. Budzyk, H. Budzykowa Dwa nurty literatury mieszczańskiej w XVII w. w Polsce, Warszawa 1951, Biblioteka Pisarzy Polskich i Obcych nr 62, s. 89–94 (tu 4 roksolanki); K. Budzyk, H. Budzykowa, J. Lewański Literatura mieszczańska w Polsce od końca XVI do końca XVII wieku, t. 1, Warszawa 1954; S. Czernik Z życia pańszczyźnianego w XVII wieku, Warszawa 1955 (tu: Halcyon); M. Hernasowa „Polska literatura mieszczańska XVII wieku. Wybór tekstów”, Wrocław 1956, Nasza Biblioteka, (według K. J. Hecka, S. Adamczewskiego, S. Windakiewicza autorem jest Bartłomiej Zimorowicz; A. Brückner, a później także K. Budzyk, przypisywali autorstwo Szymonowi); przekł. francuski 1 roksolanki ogł. Boyer-Nioche La Pologne littéraire Traductionis et imitations en vers, Paryż 1839, s. 127–128.

Bibliografia

  • Czesław Hernas, Barok, Warszawa 1973 (i wyd. nast.)
  • Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 3 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1965, s. 450–452

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Szymon Zimorowicz litografia (cropped).jpg
Litografia przedstawiająca wizerunek Szymona Zimorowicza
Epitafium Szymona Zimorowica.JPG
Epitafium Szymona Zimorowica (1608-1629) w krużgankach krakowskiego kościoła oo. dominikanów.